Het gerenoveerde Atlas © IO
Author profile picture

Studenten en professoren maken alweer eventjes gebruik van het Atlas-gebouw op het TU/e terrein, maar de afgelopen drie jaar werd het gebouw uit 1963 compleet gerenoveerd. In januari werd het weer in gebruik genomen. Toen geen feestelijke opening met het knippen van lintjes, maar verhuizen en dozen uitpakken. Vandaag dan toch een officiële opening van een van de duurzaamste onderwijsgebouwen ter wereld. Scholieren van de International School en robot Hero van de faculteit werktuigbouwkunde verzorgen de opening.

De opening valt samen met het afscheid van vice-voorzitter van het College van Bestuur Jo van der Ham, hij was verantwoordelijk voor een groot aantal vastgoedprojecten op de universiteitscampus en heeft zich ingezet voor een sterkere band tussen studentenleven en de stad. Lees hier zijn afscheidsinterview.

Bezoekers krijgen een rondleiding en zien met eigen ogen hoe het gebouw is opgeknapt. Een van de nieuwe snufjes is de zogeheten nachtspoeling. De etagehoge ramen kunnen in de zomer ‘s nachts naar buiten schuiven om het gebouw te koelen en de lucht te zuiveren. De glasgevel heeft drievoudige zonwerende beglazing met aan de binnenkant een binnenzonwering, deze kan ‘s nachts naar beneden gelaten worden om warmte binnen het gebouw te houden. Atlas gebruikt geen aardgas en is aangesloten op een WKO-installatie, dit systeem slaat ondergronds water op en zorgt ervoor dat het in de zomer binnen koel blijft en verwarmt ruimtes in de winter. Losse ruimtes zijn voorzien van aanwezigheidsdetecties zodat er niet onnodig wordt gekoeld of verwarmd. De elektriciteit komt voor het grootste gedeelte van zonnepanelen op het dak. In de ontwerpfase kreeg het gebouw de hoogste BREEAM-score ooit (93,86%), dit is een veelgebruikte methode voor het meten van de duurzaamheid van gebouwen. Met deze methode zijn al zo’n half miljoen gebouwen in 78 verschillende landen beoordeeld. Hiemee is het Atlas-gebouw een van de duurzaamste onderwijsgebouwen ter wereld.

Atlas Living Lab

Naast deze vernieuwingen om het gebouw energiezuiniger en aangenamer voor onderzoekers, studenten en professoren te maken, wordt het gebouw de grootste technologische indoor-proeftuin van Europa: het Atlas Living Lab (ALL). Hier kunnen onderzoekers, studenten of ondernemers onderzoek doen naar de effecten van slimme, duurzame oplossingen en voorzieningen op de vitaliteit van de gebruikers van het gebouw. Maar ook wordt gekeken naar gebruikspatronen en energiebesparing. In het gebouw zijn alle lampen en detectiesensoren met elkaar verbonden, via internet kunnen hier allerlei andere sensoren aan worden gekoppeld. Hoe kun je met licht ziektes voorkomen of positief beïnvloeden? Hier gaat Yvonne de Kort, verbonden aan de faculteit Industrial Design & Innovation Sciences mee aan de slag. Het doel? Een SAD-free gebouw. SAD staat voor Seasonal affective disorder, in Nederland kennen we dit als winterdepressie.

Meer licht

In een interview met Radio4Brainport legt de Kort uit wat de bedoeling is: “De theorie dat licht ons welzijn beïnvloed is niet nieuw, als we het gezellig willen maken, steken we thuis kaarsjes aan. Soms zie je dat mensen een beetje socialer worden door warm licht. Maar het veranderen van iemands stemming; dus hoe hij of zij zich van binnen voelt, dat is toch wat ingewikkelder dan de sfeer in een ruimte veranderen. Hierin is niet alleen het zichtbare belangrijk, want ook onze biologische klok die wordt geregeld door licht.”

Mensen die een winterdepressie ontwikkelen krijgen of te weinig licht of hun dagen zijn te kort. “In de wintermaanden komt de zon later op en gaat eerder onder, dus de hoeveelheid licht is minder en binnenzitten draagt daar niet aan bij. We willen in het onderzoek uitvinden hoeveel extra licht mensen nodig hebben en welk gedeelte van het lichtspectrum het best werkt, bijvoorbeeld blauw licht. Verder kijken we naar beste momenten van de dag, zodat lampen niet heel de dag hoeven te branden.” Luister hier de rest van het interview

In het Atlas Living lab werken diverse onderzoeksgroepen en faculteiten van de universiteit samen: Built Environment, Electrical Engineering, Industrial Design, Industrial Engineering & Innovation Sciences, Wiskunde en Informatica en Technische Natuurkunde. Voor dit project en om de kennis die tijdens de renovatie is verzameld verder te verspreiden in de bouwsector krijgt de TU/e een EU-subsidie van 3,5 miljoen euro.

Atlas voor de opknapbeurt © Google Earth Studio