Triple Helix wil alle PU-schuim recyclebaar maken

By Matthias Vanheerentals

Het is nog toekomst. Maar de Belgische start-up ‘Triple Helix Molecules as a Service’ wil tegen 2024 een fabriek op de oude Opel-site in Antwerpen bouwen om polyurethaanschuim te recyclen. De fabriek moet 30.000 ton afval kunnen verwerken. Het gaat om een investering van 60 miljoen euro. Lees via deze link ook andere artikelen over start-ups.

De fabriek zal polyurethaanschuim, afkomstig van onder meer matrassen, isolatiepanelen en autozetels, een tweede leven geven. De zuivere chemische stoffen die hieruit voortkomen, kunnen dan opnieuw ingezet worden, onder meer bij de productie van nieuwe polyurethaan producten. De fabriek zal volledig circulair werken, in haar eigen energiebehoeftes voorzien en bovendien draaien zonder afval te genereren. Het bedrijf vestigt zich op NextGen District, de toekomstige hotspot voor circulaire economie in de haven van Antwerpen. Daar wil ook de Amerikaanse multinational Bolder Industries zich vestigen, een pionier op het gebied van duurzame chemische productie op basis van afgedankte autobanden. Steven Peleman, CEO van Triple Helix, vertelt. 

Hoe kwam je op het idee om ‘Triple Helix Molecule as a Service’ op te richten?

“Gedurende mijn loopbaan heb ik aan verschillende kanten van de materiaalwaardenketen gezeten. Zowel bij materiaalproducenten, machinebouwers als eindmarkten zoals automotive en constructie. Het is heel moeilijk om grote bedrijven op korte termijn van richting te doen veranderen. De zaken veranderen veel te traag en worden gestuurd door financiële resultaten op korte termijn.”

Ook interessant: Piepschuim recyclen? Studenten zoeken de oplossing

“Adviesbureaus hebben dan weer de netwerken, maar niet het mandaat om zelf risico te nemen. Zo heb ik dus vanuit verschillende standpunten ervaren wat er allemaal niet en wél werkt om een transformatie door te voeren. Daarom heb ik me tenslotte de vraag gesteld wat er nodig is om echt meer circulaire materiaalkringen in de wereld te zetten. Daar is het idee van ‘molecules as a service’ ontstaan. In plaats van daar rapporten over te schrijven of te adviseren wat anderen zouden moeten doen, dacht ik: we moeten het gewoon zélf doen.” 

Wat houdt het project in?

“De bedoeling is om systematisch nieuwe circulaire oplossingen in de markt te zetten. We richten ons op die thema’s die relevant zijn om materiaalkringen circulair te maken. Zo demonstreren we het principe van materiaalreïncarnatie aan de wereld. Op drastische wijze emissies en afvalvervuiling reduceren, kan enkel op deze wijze. In onze fabriek op NextGen District willen wij polyurethaanschuimen aan het eind van hun leven opsplitsen in hun belangrijkste componenten om zo weer bruikbaar te zijn in nieuwe producten. Dat is vernieuwend en uitdagend. Maar met Port of Antwerp, BlueChem en onze industriële en kennispartners komen wij met de sterkste opstelling aan de aftrap. Geen woorden maar daden!” 

Jullie willen vooral polyurethaanschuim (PU-schuim) recyclen. Waarom?

“Het is een waardevol en zeer belangrijk industrieel materiaal dat in de komende jaren nog meer gebruikt zal worden omdat het bijvoorbeeld de beste thermische isolator is. PU heeft echter een end-of-life probleem in de zin dat vandaag bijna alle schuimen verbrand worden. Alternatieven werden haast nooit doorontwikkeld. Het vereist ook de nodige expertise om PU überhaupt te kunnen recyclen. Er wordt slechts één miljoen ton gerecycled van de 22 miljoen ton die per jaar wordt geproduceerd. Alleen al in Europa is er wellicht zo’n 600.000 ton schuim beschikbaar voor recycling. Wanneer verbranden en storten geen opties meer zijn, betekent dit dat een globale markt voor PU schuim van 75 miljard dollar gevaar loopt. Een oplossing is dus belangrijk en dringend.”

Jullie gaan dus een echte fabriek bouwen. Wat houdt dat in?

“We gaan de fabriek bouwen en zelf exploiteren voor een periode van zeker 30 jaar. De bedoeling is dat we op een industriële schaal de rendabiliteit en de mogelijkheid aantonen van het upcyclen van polyurethaan (PU) op een chemische manier, zodat niets verloren gaat. We gaan PU-afvalstromen voor 100 procent verwerken naar nieuwe productendoor ze chemisch te splitsen in herbruikbare componenten. Hergebruik hoeft overigens niet dezelfde toepassingen te zijn. Het is vernieuwend omdat het op industriële schaal op deze manier nog nooit eerder zo gebeurd is. De bedoeling is dat we een zero-waste company worden. Er zal natuurlijk ook nog heel wat maatontwikkeling moeten gebeuren, zodat echt alle verschillende schuimen terug kunnen verwerkt worden naar nieuwe grondstoffen.“

Zien jullie nog andere mogelijkheden in de toekomst? 

“Ons initiatief is schaalbaar en zou in principe ook toegepast kunnen worden op andere clusters in de chemie, zoals nylon, acrylaten, polycarbonaat. We hebben ook plannen om naast kunststoffen ook andere materialen aan te pakken. Dan kan je gelijksoortige hubs gaan opzetten. We willen verder niets alleen doen. Samen met ecosysteem partners willen we oplossingen in de markt zetten op het vlak van logistiek, het digitale en financiering. We willen hele industrieclusters helpen transformeren. We willen ook geen monopolie hebben op de oplossing, maar de knowhow ontwikkelen en dan ervoor zorgen dat de zaken in licentie opgeschaald en uitgerold worden. Globaal, zodat iedereen er kan van profiteren. En zodat de impact het grootst is. De partijen die meedoen aan de uitwerking van een oplossing mogen er uiteraard dan ook voor beloond worden.”

Lees ook andere afleveringen uit deze serie.

Iedere dag zet Innovation Origins een start-up in de schijnwerpers. Lees ze allemaal.