Tonijn van SEASOGOOD komt niet uit de zee, maar van het land

By Amy van de Wiel

Terwijl de supermarkten al vol liggen met vleesvervangers in alle smaken, zijn visvervangers nog bezig met een opmars. Koploper is SEASOGOOD. Deze start-up wist als eerste visvrije tonijn in de schappen van Albert Heijn te krijgen. In deze aflevering van Start-up of the day vertelt medeoprichter Michael Luesink meer over het technologiebedrijf.

Hoe wordt de visvrije tonijn gemaakt?

“De tonijn wordt gemaakt van Europese sojabonen. De tonijnstructuur kunnen we imiteren met sojabonen die onder druk en hitte een vezelachtige structuur krijgen die, net als tonijn, een beetje ‘uit elkaar valt’. Om de smaak van tonijn te imiteren halen we zeewier en algen uit de zee. Zo voegen we omega 3-vetzuren toe. Veel mensen denken dat deze voedingsstoffen van nature in vissen zitten, maar het zit in vissen doordat zij zeewier en algen eten. We voegen dus het eten van de vis toe waardoor we de vis niet nodig hebben.”

Waarom visvrije tonijn?

“De visindustrie heeft veel impact op de oceanen: negentig procent van alle vissoorten zijn overbevist. Daardoor raken ecosystemen uit balans. Tonijn is wereldwijd de meest gegeten en meest overbeviste vissoort. Het was voor ons logisch om te beginnen met het vervangen van tonijn omdat we daarmee de meeste impact maken.”

Blijft het alleen bij tonijn?

“Zeker niet. Eind dit jaar gaan we ook nieuwe plantaardige vissoorten op de markt brengen zoals garnalen, witvis en zalm. Voor toekomstige visvrije vissoorten kijken we ook naar andere plantaardige eiwitten zoals tarwe, erwten en Nederlandse veldbonen. We hebben veel productontwikkelaars in ons team die kijken welke techniek geschikt is om een bepaalde textuur te creëren.”

Hoe kwamen jullie op het idee?

“We vroegen ons af waarom nog niemand hiermee bezig was. Het viel ons op dat er veel gefocust wordt op het vervangen van vlees, maar zeventig procent van de aarde bestaat uit oceanen. Om impact te maken, moet daar meer focus op komen te liggen.”

Wat voor producten verkopen jullie en aan wie?

“We hebben drie smaken tonijn: naturel, met tomatensmaak en met citroensmaak. We zijn begonnen met tonijn in blik maar hebben nu ook een tonijnsalade en grootverpakkingen tonijn. Tonijn in blik is voor de consument en tonijnsalade voor catering. Grootverpakkingen zijn voor horecazaken en industrieën die bijvoorbeeld zelf pizza maken.”

In anderhalf jaar tijd liggen jullie producten bij Albert Heijn, Plus, Makro en HelloFresh. Hoe hebben jullie dat voor elkaar gekregen?

“Dennis en ik zijn ervaren productontwikkelaars in de vleesvervangerindustrie. In 2014 richtte ik voor de studie Food Innovation vleesvervangermerk BOON op en legde contact met Albert Heijn. In 2015 is dat merk daar in de supermarkt gekomen. In die tijd heb ik geleerd welke stappen je moet zetten om van beginnend bedrijf naar een klant als Albert Heijn te gaan. Toen ik SEASOGOOD oprichtte, wist ik dat dus al. En dat ik al contacten had bij Albert Heijn werkte ook mee.”

Zelfs met aquacultuur groot tekort aan vis verwacht in 2030

Volgens een studie van het Duitse oceaanonderzoekscentrum GEOMAR heeft de productie van vis en zeevruchten in aquacultuur het hoogtepunt al bereikt.

Er liggen meer vleesvervangers dan visvervangers in de supermarkten. Is het lastiger om visvervangers te ontwikkelen?

“In principe zijn de technieken met elkaar te vergelijken en is het dus niet lastiger. Het gaat namelijk vooral om het ontwikkelen van mondgevoel, textuur en smaak. Maar vleesvervangers bestaan al ruim twintig jaar terwijl dat bij visvervangers niet het geval is. Er is dus al veel meer geïnvesteerd in productontwikkeling rondom vleesvervangers. Als je een vleesvervanger wil maken, vind je partijen die al een heel pallet aan ingrediënten hebben ontwikkeld. Omdat wij vis ontwikkelen, moet we dat hele pallet zelf uitvinden.”

Hoe was het om de financiering rond te krijgen?

“Omdat we in een nieuwe categorie zitten, die van visvrije vis, is iedereen nog heel excited. Visvrije tonijn hebben veel mensen nog nooit gezien of gegeten. We krijgen dan ook veel aandacht van tijdschriften en kranten en daardoor hebben een aantal grote investeerders ons zelf benaderd. Natuurlijk was het alsnog hard werken en benaderen we ook zelf investeerders, maar de publiciteit maakte het wel makkelijker.”

Plantaardige gerookte zalm die gewoon echt naar vis smaakt

Theresa Rothenbücher en Robin Simsa ontmoetten elkaar tijdens een doctoraatscollege in het kader van het Europese onderzoeksprogramma Horizon 2020.

Jullie produceren voor Nederland in Nederland. Blijft het daarbij?

“Nee, we gaan dit jaar de Spaanse markt betreden. Daar wordt vijf keer zoveel tonijn gegeten als in Nederland. De tonijn produceren we dan wel in Nederland, maar als het goed gaat lopen, willen we in de toekomst ook lokaal gaan produceren in Spanje. En als onze producten daar een succes zijn, gaan we ook naar de rest van Europa kijken.”

Waarom niet meteen lokaal produceren?

“We moeten eerst kijken hoe consumenten op onze producten reageren voordat we kunnen opschalen. Omdat de visvrije markt nog heel klein is, kun je niet overal zomaar een bedrijf beginnen. We willen, net als in Nederland, de first mover zijn in Spanje. We hopen dat het daar net zo aanslaat als hier.”

Wat is jullie grootste uitdaging?

“Omdat we in een nieuw segment zitten, is de acceptatie van onze producten nog niet zo hoog. De grootste uitdaging zit ‘m voor ons dan ook in het uitleggen waarom oceanen zo belangrijk zijn voor het leven op aarde. Nederland loopt redelijk voorop in dat bewustzijn, maar ook hier is nog veel onwetendheid. Wereldwijd moeten we de discussie op gang brengen. We willen daarom ook meer aandacht gaan besteden aan dat verhaal. Opgeven is voor ons geen optie. Daar is onze missie te belangrijk voor. “

Start-up of the day Archieven – Innovation Origins

Verspreid over heel Europa hebben duizenden start-ups de meest innovatieve ideeën. Innovation Origins zet ze elke dag in de kijker.