Het aloude probleem van het beperkte vermogen van Europa om technologische uitvindingen en vooruitgang om te zetten in bloeiende nieuwe bedrijven is goed gedocumenteerd. Het is een cruciaal probleem, vooral omdat deze ondernemingen de klimaatverandering, de energietransitie en de armoede in belangrijke mate kunnen aanpakken. Ondanks diverse maatregelen en initiatieven worstelen Europese initiatieven om de “vallei des doods” te overbruggen – de kloof tussen doorbraken in technologieën zoals nieuwe materialen, mechatronica, precisie-engineering en fotonica en de oprichting van succesvolle bedrijven die op deze innovaties zijn gebaseerd.
Onderzoek van Sjoerd Romme (TU Eindhoven), John Bell (HighTechXL) en Guus Frericks (DeepTechXL) laat echter zien dat er kansen zijn. Het team stelt een innovatief ontwerpperspectief voor bij het opzetten van Deep-Tech Ventures (DTV’s), waarbij de nadruk ligt op ventures die rechtstreeks voortkomen uit diepgaande technologische uitvindingen van toonaangevende Europese onderzoeksinstellingen. De DTV-aanpak bouwt voort op gevestigde ondernemerstheorieën en -instrumenten en breidt de huidige kennis uit, waardoor een robuust systeem ontstaat voor het opzetten en opschalen van deze risicovolle ondernemingen met een grote impact.
CERN en ESA
De DTV-blauwdruk wordt al toegepast in HighTechXL, een grote Europese risicobouwer die samenwerkt met instellingen als CERN en het Europees Ruimteagentschap ESA. Het maakt gebruik van Europa’s enorme reservoir aan hoogtechnologische innovaties en gaat verder dan pogingen om het “Silicon Valley”-model na te bootsen en maakt gebruik van Europa’s traditie en expertise op het gebied van hardware-innovaties.
Het DTV-model, dat afwijkt van de bestaande literatuur, stelt dat de hoofdoprichter of het team niet het primaire uitgangspunt moet zijn voor de oprichting van een onderneming. In plaats daarvan onderstreept het model het belang van het betrekken van technologie bij de oprichting van een onderneming en roept het op tot een co-creatieperspectief, waarbij het venture team deel uitmaakt van een breder stakeholdernetwerk dat middelen toevoegt aan het ondernemersproces.
Bovendien onderscheidt de DTV-blauwdruk zich door de focus op ventures die rechtstreeks ontstaan uit diepgaande technologische uitvindingen die afkomstig zijn van vooraanstaande kennisinstellingen. Succesvolle accelerators en incubators zoals Y Combinator, Techstars en Rocket Internet, concentreren zich grotendeels op software-based ondernemingen omdat die sneller winst opleveren. Doorgaans betrekken zij geen externe high-tech innovaties in hun activiteiten. Hoewel hun strategie succesvol is gebleken in de context van softwaregedreven ondernemingen, voorziet zij niet in de behoefte van Europa om meer “deep-tech”-ondernemingen op te richten.
De inherente risico’s beperken
Een kernonderdeel van de DTV-benadering is het beperken van de inherente risico’s die horen bij de oprichting van hightechondernemingen. Daaronder vallen technologische risico’s, financiële risico’s en samenwerkingsrisico’s. Het technologische risico als gevolg van de hoge complexiteit van hightechsystemen wordt bijvoorbeeld gecompenseerd door geavanceerde technologische doorbraken te betrekken van toonaangevende instituten zoals het CERN. Het financiële risico wordt opgevangen door de oprichting van een fonds voor startkapitaal, en het samenwerkingsrisico wordt beperkt door gebruik te maken van de expertise binnen het ecosysteem van HighTechXL, dat verschillende multinationals omvat.
De DTV-aanpak kent echter ook zijn grenzen. De toepasbaarheid ervan kan beperkt blijven tot Europese instellingen met een lange geschiedenis in deep-tech, aangezien Noord-Amerikaanse investeerders de voorkeur geven aan ondernemingen met een kortere investeringshorizon. Bovendien vereist de doeltreffendheid van de blauwdruk een cultuur van samenwerking en vertrouwen tussen lokale investeerders, ondernemers en overheidsinstanties.
Veelbelovende resultaten
Ondanks deze beperkingen concluderen de onderzoekers dat de eerste resultaten van de DTV-aanpak veelbelovend zijn. Hoewel de blauwdruk slechts binnen één DTV-bouwer in Nederland is toegepast en getest (HighTechXL), biedt het kader het eerste uitgebreide model voor het opzetten en opschalen van diepgaande technologische ondernemingen die ten minste één van de Sustainable Development Goals (SDG’s) aanpakken.
Nu Europa zijn potentieel op het gebied van diepgaande technologische innovatie wil maximaliseren, biedt de DTV-blauwdruk een toekomstgericht instrument dat gebruik maakt van Europa’s sterke punten, samenwerking bevordert en het aantal mislukkingen aanzienlijk kan verminderen. Het kan een springplank worden om het innovatievermogen van Europa te vergroten en een aanzienlijk en duurzaam concurrentievoordeel te creëren.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
