Nederland voert strengere exportregels in voor de verkoop van geavanceerde chipmachines door ASML, in lijn met Amerikaanse beleid. Dit besluit, gericht op het indammen van technologische risico’s en het beschermen van de nationale veiligheid, vereist nu dat ASML exportvergunningen aanvraagt bij de Nederlandse overheid voor bepaalde zendingen. Dit geldt met name voor systemen die naar China geëxporteerd kunnen worden.
De maatregelen, die vanaf 7 september effectief zijn, beogen te voorkomen dat China de machines inzet voor verstoring van de economie en defensie van andere landen. In een statement benadrukt ASML dat de verandering geen invloed heeft op de financiële vooruitzichten, ondanks de mogelijke geopolitieke implicaties.
Waarom dit belangrijk is:
De aanscherping van de exportregels voor ASML door de Nederlandse overheid illustreert de precaire balans tussen nationale veiligheid en internationale handel. Terwijl Den Haag maatregelen neemt om veiligheidsrisico’s te beperken, blijft ASML gefocust op het behouden van zijn leidende positie op de wereldmarkt.
Groeiende zorgen
De recente stappen van de Nederlandse overheid weerspiegelen een groeiende internationale zorg over technologische vooruitgang en de mogelijke gevolgen daarvan. Minister Klever van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp heeft aangegeven dat de technologische ontwikkelingen het nodig maken om de exportregels aan te scherpen. Met name oudere chipmachines, die voorheen zonder vergunning konden worden geëxporteerd, kunnen nu geavanceerdere chips produceren. Dit brengt potentiële risico’s met zich mee voor de veiligheid, aangezien deze chips ook voor militaire doeleinden gebruikt kunnen worden. Zo schreef Trouw afgelopen week dat de Russen met oude ASML-machines microchips maken voor in drones en raketten.
Harmonisatie met Amerikaanse regelgeving
De aanpassingen zijn niet alleen een respons op veiligheidszorgen, maar ze zorgen er ook voor dat Nederlandse regelgeving nu op een lijn zit met de regelgeving van de Verenigde Staten. Washington heeft vergelijkbare exportbeperkingen geïmplementeerd.
Afgelopen week zei ASML kopman Christophe Fouquet op een bijeenkomst voor beleggers in New York, dat de beperkingen van de VS vooral – en steeds meer – zijn ingegeven door economische overwegingen. Volgens hem wordt het steeds ingewikkelder om de restricties “als een kwestie van nationale veiligheid te beschouwen”. Nederlandse premier Dick Schoof benadrukt het belang van ASML voor de Nederlandse innovatieve industrie en dat deze niet geschaad mag worden door de nieuwe maatregelen.
Technische specificaties en impact
De technische implicaties van de nieuwe regels zijn significant. De modernste DUV-machines van ASML zijn in staat om verschillende lagen van een chip met een nauwkeurigheid van enkele nanometers op elkaar te stapelen. De maximale nauwkeurigheid is nu vastgesteld op 2,4 nanometer, terwijl dat voorheen 1,5 nanometer was. De technologische vooruitgang gaat dus snel, en regelgeving moet aan deze veranderende realiteit worden aangepast.
ASML zal voor de export van bepaalde systemen naar China nu vergunningen moeten aanvragen bij de Nederlandse overheid. Hoewel dit geen exportverbod betekent, geeft het de Nederlandse regering meer controle en zeggenschap over de export van deze gevoelige technologie. De vrees bestaat dat China de geavanceerde chips zou kunnen gebruiken voor de versterking van hun militaire en economische positie, wat een bedreiging kan vormen voor de internationale stabiliteit.
ASML’s positie en de Chinese markt
ASML heeft aangegeven dat de aankondiging van de bijgewerkte exportlicentievereisten geen impact zal hebben op de financiële vooruitzichten voor 2024 of voor de langere termijnscenario’s die tijdens de Investor Day in november 2022 zijn gecommuniceerd. Dit suggereert dat het bedrijf de potentiële verstoringen door de nieuwe regelgeving al heeft ingecalculeerd of dat de effecten ervan minimaal zullen zijn.
De helft van ASML’s omzet komt uit China, waar de chipindustrie naar verwachting in de komende jaren zal verdubbelen. Het is dus cruciaal voor ASML om te blijven opereren in deze belangrijke markt. China heeft echter gedreigd om ASML te blokkeren indien Nederland strengere maatregelen zou invoeren. Deze ontwikkeling kan dus nog voor spanningsvelden zorgen tussen ASML en zijn Chinese partners.
De echte uitdaging voor ASML en de Nederlandse regering is om de nieuwe regels te implementeren zonder de innovatie en groei van de chipindustrie te belemmeren, en tegelijkertijd de internationale spanningen te beheersen.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
