Hoewel de Europese startup-scene bloeit – er werden hier vijf jaar op rij meer startups opgericht dan in de VS – beperkt de versnippering het vermogen om daar scaleups van te maken: echte groeibedrijven. Daarom heeft een groep Europese startup-oprichters en -investeerders EU Inc gelanceerd. Daarmee willen ze een nieuwe juridische entiteit (een “28e regime”) in leven roepen, met uniforme regels voor Europese startups om binnen de EU te opereren. Dit zou het concurrentievermogen van Europa herstellen en bedrijven helpen zich te ontwikkelen en in Europa te blijven.
Waarom dit belangrijk is:
Europa is beter geworden in het oprichten van bedrijven, maar blijft achter bij het laten groeien ervan. De sprong van startup naar scaleup lukt maar weinigen. Veelbelovende startups verhuizen zodoende vaak naar de VS om sneller te groeien. EU Inc heeft een plan opgesteld om dit probleem aan te pakken.
EU Inc probeert één gezamenlijke stem te vormen voor verandering in de Europese startup-economie. Europa telt nu 27 versnipperde ecosystemen met verschillende fiscale en juridische regels. Zo kunnen startups niet goed groeien en hun momentum behouden”, legt Philipp Herkelmann uit, een van de initiatiefnemers van EU Inc.
Enkele van de meest invloedrijke figuren in het Europese startup-ecosysteem – waaronder Patrick Collison, ceo van het betalingssysteem Stripe, en verschillende durfkapitaalbedrijven, zoals Sequoia en Point Nine – steunen de oproep. Meer dan 12.000 mensen hebben de petitie van EU Inc. ondertekend. Nu de nieuw benoemde EU-commissarissen hun werkprogramma voor de komende vijf jaar opstellen, wil de campagne het onderwerp op de prioriteitenlijst van de agenda van de beleidsmakers zetten.
Wat één enkele entiteit zou kunnen betekenen
De visie van EU Inc voor een “enkele pan-Europese startup entiteit” is gebouwd rond een wensenlijstje voor het 28ste regime:
- Standaardisatie van de investeringsprocessen om echte pan-Europese investeringen mogelijk te maken;
- Opzetten van een uniform aandelenoptieprogramma voor werknemers om succes van startups breder te delen;
- Vereenvoudiging van grensoverschrijdende operaties, zoals tewerkstelling en kapitaalstromen;
- Digitalisering van het oprichtingsproces, waardoor het in slechts een paar uur kan worden afgehandeld – volledig in het Engels en online.
Volgens de voorstanders zouden deze acties leiden tot snellere schaalvergroting (scaleups), meer doorbraaksuccessen (unicorns) en een toestroom van wereldwijd kapitaal. “Als we het gemakkelijker maken om in Europa een wereldwijd bedrijf te starten, zal meer talent in Europa komen werken en zal er meer kapitaal worden ingezet”, aldus Herkelmann.
Knelpunten
Hoewel Europa de afgelopen jaren uitblonk in het oprichten van nieuwe startups, ontstaan er knelpunten bij het opschalen. Een recente analyse van adviesbureau PwC over de wereldwijde top 100 unicorns (bedrijven met een waarde van meer dan een miljard dollar) in september 2024 laat zien dat slechts tien van hen Europees zijn – de VS heeft er 58 en China 23.
Atomico’s 2023 state of European tech report wees erop dat Europese bedrijven 45 miljard dollar aan VC-financiering ophaalden, bijna drie keer minder dan hun Amerikaanse tegenhangers, die 120 miljard dollar ophaalden. In hetzelfde rapport wordt onderstreept dat Europese techbedrijven 40% minder kans hebben om na vijf jaar nog geld op te halen dan Amerikaanse bedrijven.
Deze beperkte kapitaalmobiliteit is een van de pijnpunten die Herkelmann benadrukt. “Het is hoogst onwaarschijnlijk dat een Duitse investeerder een Sloveense startup zal financieren. Het kost tijd en moeite om het ecosysteem waarin je opereert te begrijpen, om nog maar te zwijgen van de hoge transactiekosten. De kans dat een Europese startup een investeerder uit een ander Europees land of de Verenigde Staten heeft, is even groot.”
Concurrentievermogen: een heet hangijzer
Het Inc-voorstel van de EU bouwt voort op het momentum dat ontstond na de publicatie van het rapport over het Europese concurrentievermogen van voormalig hoofd van de Europese Centrale Bank Mario Draghi. Het rapport pleitte voor sterke investeringen in innovatie om een nieuwe impuls te geven aan de groei van Europa.
Herkelmann is van mening dat het recente rapport van Mario Draghi over het Europese concurrentievermogen duidelijk de problemen aangeeft en oplossingen voorstelt. Hij benadrukt twee aspecten. “Een vergelijkende grafiek van de focus op innovatie in de VS en Europa laat zien hoe deze in het buitenland de afgelopen decennia voortdurend is verschoven, volgens de trends van bijvoorbeeld farma en AI. In Europa bleef deze gericht op automotive. Daarnaast wordt in het rapport ook opgeroepen om belemmeringen in de regelgeving weg te nemen en een echte interne markt voor startups te creëren.”
“Europa kan het”
Herkelmann heeft meer dan tien jaar ervaring in het startup-ecosysteem – als oprichter en investeerder – en een verleden bij Google en werkt nu als adviseur en investeerder. Toen Andreas Klinger, een van de andere mede-initiatiefnemers, contact met hem opnam om hem te vertellen over het ruwe idee van EU Inc, aarzelde hij niet om het concept verder uit te werken.
Hij heeft wereldwijd verschillende ecosystemen gezien en is ervan overtuigd dat Europa veel troeven in handen heeft. “Europa heeft uitstekende R&D-centra en universiteiten die op grote schaal fantastisch talent voortbrengen. Ik geloof niet dat het de Europeanen ontbreekt aan ambitie of een werkmentaliteit, maar het systeem beperkt hen. Ons initiatief wil de stem laten horen van een industrie die misschien klein is in aantal, maar een enorme potentiële impact heeft voor de toekomst.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
