Brendan de Graaf is een nuchter type. Toen Nederland in lockdown ging was hem meteen duidelijk dat de business een tijdje stil zou komen te liggen. Afspraken werden afgezegd, opdrachten gecanceld. “Maar dat was voor mij geen reden om in paniek te raken. Ik ben al wat ouder en heb al het een en ander meegemaakt. Als je een bedrijf start, weet je dat je keihard moet werken en dat je moet kunnen omgaan met tegenslag. Ik was al gewend om hoog aan de wind te zeilen. Dat doe ik nu in deze onzekere tijden nog scherper dan we al deden.”
Ook over de hulp die een van de aandeelhouders, EIT InnoEnergy, zijn start-up Lyv biedt, is De Graaf nuchter. “Ondernemers en investeerders moeten elkaar helpen. EIT InnoEnergy heeft 250 start-ups in portefeuille die in waarde dalen door deze crisis. Zij zien ook dat het vermogen afneemt. Dat heb je met start-ups: die leveren grote kansen maar ook hoog risico op. Voor een investeerder is dat ook schrikken. Als ondernemer zeg ik: hulp is welkom, maar we moeten het echt zelf doen. Daar ben je ondernemer voor.”
Uitstel nieuwbouwproject
De Graaf is oprichter van de start-up Lyv, die oplossingen biedt voor een zo goed mogelijk gebruik van duurzame energie. Zijn klanten zijn organisaties zoals bedrijvenclusters, energieleveranciers en woningbouwbedrijven, maar ook particulieren. Lyv levert batterijen voor de opslag van zonne-energie zodat je die ook kunt gebruiken als de zon niet schijnt. Daarnaast biedt Lyv een online platform. Daarop kun je alle apparaten in je pand of cluster van panden aansluiten, zodat je kun zien hoeveel energie er opgewekt en verbruikt wordt. Ook geeft Lyv advies op het gebied van het energie-efficiënt bouwen van woningen door te analyseren wat de optimale configuratie van apparaten is. “Het heeft bijvoorbeeld niet altijd zin om heel veel zonnepanelen te installeren als ze zoveel energie produceren dat je die niet kwijt kunt. Dat is zonde van het geld. Dan kun je er beter minder installeren.”
Een van de projecten die uitgesteld werden, is van een projectontwikkelaar van een bedrijventerrein. Huurders wachten met het tekenen van een contract omdat ze onzeker zijn over de economie. Daarom wilde de ontwikkelaar even wachten met de start van het project. “Maar dat zal wel doorgaan. Het is een financieel solide partij. Alleen duurt het langer.”
Adviesklussen gaan door
Hoewel opdrachten tijdelijk on hold gezet werden, waren er geen financiële problemen, zegt De Graaf. “We geven weinig uit. We werken met zes mensen; deels op kantoor, deels online. Sommige opdrachten zoals adviesklussen, gaan gewoon door. Daar richten we ons nu wat meer op.”
Per saldo verwacht De Graaf daardoor niet op omzet in te boeten voor dit jaar. Wel is er -zolang er geen vaccin tegen corona is- de onzekerheid over de toekomst. “We weten niet hoe lang de crisis duurt. De economie is als nooit tevoren gekrompen. Ook in de landen om ons heen. Hoe pakt dat straks uit voor ons? Daar is niets over te zeggen. Dat weten we gewoon niet.”
Tegelijk zit Lyv met zijn product in een stabiele markt. “Je weet: de trend die gezet is om CO2-neutraal te wonen, te werken en te produceren is gezet. Die verdwijnt niet meer. Daarbij”, zegt De Graaf, “is er een tekort aan woningen. Die huizen moeten vroeg of laat toch gebouwd worden. Dat verandert niet.”
Investeerders hebben hand op de knip
“Covid-19 is zeker geen eitje. Maar in andere sectoren zoals de event business weet je gewoon dat je de komende tijd iets anders moet gaan doen. Dat is bij ons niet het geval.”
Of De Graaf zijn business strategie moet aanpassen, zal blijken. Door de Covidcrisis zitten investeerders met hun hand op de knip en is het moeilijker om nieuw geld aan te trekken. Bijvoorbeeld voor expansie naar het buitenland. “We voeren gesprekken. Maar we zijn nog niet rond.”
De bedoeling was dat er dit jaar geïnvesteerd zou worden in personeel dat de buitenlandse markt zou gaan verkennen. Dat zal nu wat langer duren. Ook omdat niet duidelijk is hoe snel de economie in landen om Nederland heen aantrekt. “In de meeste landen is de klap wel wat harder aangekomen dan in Nederland.”
Lees via deze link de andere artikelen in deze serie.
