Smart Cities zijn hot en een grote delegatie van Nederlandse ambtenaren en ondernemers bevindt zich deze week in Barcelona voor het wereldwijd grootste congres op dit gebied. Tijdens het International Smart City Business Forum, georganiseerd door Nederland en de Scandinavische landen, waren vandaag 466 deelnemers uit 24 landen.
In een podcast van Innovation Origins voor Dutch Design Week zei directeur Rob Adams van het Eindhovense bureau Six Fingers onlangs dat hij het woord Smart Cities haatte. “Want als we het hebben over Smart Cities gaat het alleen over technologie”, zei Adams. “En mensen worden niet gelukkiger door veel techniek. Het gaat om het oplossen van echte problemen in het leven van mensen.”
Ecosystemen, geen ego-systemen
In afwezigheid van Adams was er reden genoeg om extra kritisch te luisteren naar de bijdragen van de sprekers tijdens het business forum. Bijvoorbeeld naar Frans Vermast, ambassadeur Smart Cities van Amsterdam en een wereldwijde autoriteit op dit gebied. “Steden zijn ecosystemen en geen ego-systemen”, is een devies van hem en in zijn presentatie op het congres behandelt hij een keur van geslaagde en minder geslaagde experimenten met ‘smart technology’.
Vermast is ook niet bang om mislukkingen te delen. “Alleen zo kunnen we lessen delen die je geleerd hebt en voorkomen dat andere steden dezelfde fouten maken.”
Ook Zeynep Sarilar, chairwoman van Itea, het in Eindhoven gevestigde Europees innovatieprogramma van de software-industrie, toont zich bescheiden. “We hebben innovatieve oplossingen nodig op basis van echte problemen. Daar kom je alleen achter als je in gesprek gaat met mensen.” Sarilar pleit voor meer samenwerking tussen wetenschappers en bedrijven die technologie op dit terrein ontwikkelen. Ze spreekt over wereldwijde oplossingen die zorgen voor een betere toekomst voor onze kinderen.
Geen Big Tech
De sprekers van vandaag zijn dan ook zeker niet de vertegenwoordigers van Big Tech, maar werken bij gemeenten, universiteiten of idealistischer bedrijven die duurzame ontwikkeling hoog in het vaandel hebben staan. Zo is er is een paneldiscussie over de vraag wie de eigenaar van je data moet zijn als steden steeds meer gegevens gaan opslaan. Ook samenwerking tussen de Nederland en de Scandinavische landen en Nederland en de VS staat hoog op de agenda.
“Het belangrijke is dat we allemaal proberen oplossingen te vinden voor de toekomst”, zegt Magnus Agerström, managing director van Cleantech Scandinavia, een van de organisatoren. “En het heeft geen zin dat we allemaal proberen alles uit vinden. Het ene land mag goed zijn in het een en het andere land in iets anders. Als we meer samenwerken kunnen tot wereldwijde innovaties komen.”
In Smart Cities komen doelen samen
Merei Wagenaar, adjunct-directeur internationaal ondernemen bij het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken, brengt het wat zakelijker. “Ons doel is Nederlandse ondernemingen te helpen zaken te doen in het buitenland. We zien dat het voor ondernemingen een uitdaging is de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties te halen. In Smart Cities komen veel van die doelen samen. Daarom vinden we dat we hier met veel Nederlandse bedrijven moeten komen om te bediscussiëren welke oplossingen er nodig zijn om gemeenten – niet alleen in Nederland maar over de hele wereld – te helpen hun doelen te behalen.”
Jan Versteeg, de Nederlandse ambassadeur in Spanje, verwoordt het in een afsluitend woord kernachtig. “De komende 30 jaar zullen er wereldwijd meer dan 2,5 miljard stadsbewoners bijkomen. De wereld gaat dus een beetje meer op Nederland lijken, maar er komen ook meer problemen zoals luchtvervuiling bij. Wat we nodig hebben zijn innovatieve oplossingen om met die uitdagingen op om te gaan.”
Niet alleen met overheidsgeld
Of Rob Adams van Six Fingers tevreden zou zijn geweest met de presentaties? Anders dan waar hij bang voor was ging het niet alleen over techniek, maar vooral over het oplossen van echte problemen voor echte mensen. Maar in de echte wereld moeten problemen ook worden gefinancierd en dat kan waarschijnlijk niet alleen met overheidsgeld. Ook databedrijven zien hun markt toenemen in de vele interessante smart cityprojecten die de komende jaren zullen ontstaan.
Vandaar dat loco-burgemeester Cathalijne Dortmans beloofde dat Brainport Smart City District – de slimste wijk van Nederland – die binnen haar gemeentegrenzen wordt gebouwd een sterke ethische commissie krijgt. “En we verwachten en hopen dat die ons scherp zal houden. Alleen de burgers besluiten wat er met hun data mag gebeuren.”