Copernicus Sentinel-5P, een samenwerking tussen ESA en de Europese Commissie, monitort sinds 2017 atmosferische gassen, met een bijzondere focus op stikstofdioxide. Een recent beeld toont verontrustende concentraties NO2 boven het Verenigd Koninkrijk, België en Nederland. De Sentinel-5P missie, uitgerust met het TROPOspheric Monitoring Instrument, overtreft zijn voorgangers in gevoeligheid, resolutie en dekking.
Nederland worstelt al sinds 2019 om de uitstoot van stikstof te beperken. De laatste satellietgegevens suggereren dat de inspanningen om de stikstofuitstoot te beperken tot nu toe beperkt succes hebben gehad. Copernicus Sentinel-5P blijft cruciale gegevens leveren over de atmosferische omstandigheden, waardoor belangrijke beslissingen over het beheer van de luchtkwaliteit en klimaatverandering kunnen worden genomen.
- Sentinel-5P monitort NO2-niveaus en onthult hoge concentraties boven het VK, België en Nederland, wat wijst op uitdagingen op het gebied van emissies.
- Nederland wordt geconfronteerd met complicaties bij het beheren van stikstofemissies, wat leidt tot vertragingen in de bouw en onzekerheid voor de industrie.
- Hoge NO2-concentraties brengen gezondheids- en milieurisico’s met zich mee en benadrukken de noodzaak van effectieve emissieregelgeving.
De rol van Sentinel-5P bij het monitoren van atmosferische gassen
De Sentinel-5P satelliet werd in 2017 gelanceerd en maakt deel uit van het Copernicus-programma van het Europees Ruimteagentschap. Het doel van de satelliet is om de atmosfeer te monitoren, met name om te kijken naar de concentratie van belangrijke verontreinigende stoffen. Van deze verontreinigende stoffen is stikstofdioxide (NO2) een van de schadelijkste voor zowel het milieu als de menselijke gezondheid. NO2-emissies zijn voornamelijk afkomstig van de verbranding van fossiele brandstoffen in de energieproductie, industrie en transport.
De Sentinel-5P satelliet is uitgerust met het Tropospheric Monitoring Instrument (Tropomi), waardoor het een ongeëvenaarde gevoeligheid, resolutie en dekking heeft. Hierdoor kan de satelliet een breed scala aan atmosferische gassen monitoren, waaronder methaan, zwaveldioxide en met name stikstofdioxide. Door hogeresolutiekaarten van atmosferische gassen te maken, helpt Sentinel-5P bij het begrijpen en beheren van de luchtkwaliteit en klimaatverandering.
Een recente opname van Sentinel-5P liet alarmerende NO2-concentraties zien boven het Verenigd Koninkrijk, België en Nederland. Deze gegevens suggereren dat de inspanningen om de stikstofuitstoot in deze landen te verminderen tot nu toe weinig succes hebben gehad.
De strijd om de stikstofuitstoot in Nederland te verminderen
In Nederland wordt de stikstofcrisis bemoeilijkt door de uitspraken over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) in 2019. De PAS, die vooraf toestemming gaf voor activiteiten op basis van verwachte toekomstige positieve effecten op beschermde natuurgebieden, werd door de hoogste rechter van het land, de Raad van State, onvoldoende onderbouwd geacht. Nu is voor vergunningen voor activiteiten als begrazing en bemesting ook een aparte stikstofemissieberekening nodig.
De toename van stikstofemissieberekeningen heeft geleid tot aanzienlijke vertragingen in bouwprojecten en tot meer onzekerheid in de sector. Onlangs oordeelde de Raad van State dat bouwprojecten niet langer doorgang konden vinden onder het achterpoortje van de “bouwvrijstelling”, waardoor ze doorgang konden vinden ondanks de mogelijke stikstofuitstoot.
Voor elk bouwproject moet nu een aparte stikstofemissieberekening worden gemaakt, wat kan leiden tot vertragingen van zes tot negen maanden door een tekort aan deskundigen. Als er te hoge stikstofemissies worden ontdekt in de buurt van Natura 2000-gebieden, kunnen de bouwvergunningen in gevaar komen. Met het intrekken van de bouwvrijstelling en PAS heeft de NEPROM, de lobbyorganisatie voor projectontwikkelaars, kritiek geuit op de trage reactie van de overheid op de crisis. De situatie in Nederland is exemplarisch voor de voortdurende uitdagingen bij het formuleren van een praktisch stikstofbeleid waarin milieuoverwegingen effectief worden afgewogen.
Gevolgen van hoge stikstofdioxideconcentraties
Stikstofdioxide is een belangrijke luchtvervuiler en levert een belangrijke bijdrage aan zure regen, die nadelige gevolgen kan hebben voor de bodem, de waterkwaliteit en de biodiversiteit. Hoge concentraties NO2 in de lucht kunnen leiden tot ontsteking van de luchtwegen, wat een aanzienlijk risico vormt voor de menselijke gezondheid. NO2 draagt ook bij aan de vorming van secundaire deeltjesaerosolen en troposferisch ozon, beide schadelijke luchtverontreinigende stoffen.
De gegevens van Sentinel-5P herinneren ons eraan hoe dringend en groot de uitdaging is waarvoor de Europese landen zich gesteld zien in hun pogingen om de luchtkwaliteit te beheersen en klimaatverandering tegen te gaan. De hoge concentraties stikstofdioxide in de atmosfeer boven het Verenigd Koninkrijk, België en Nederland onderstrepen het belang van effectieve en afdwingbare emissieregelgeving. Terwijl de Sentinel-5P zijn missie voortzet, zal het cruciale gegevens leveren voor beleidsmakers en belanghebbenden in hun strijd tegen klimaatverandering.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
