In de zeeën en oceanen drijven miljoenen kilo’s plastic. Verschillende organisaties zetten zich in om het plastic op te ruimen. Grote stukken zijn relatief makkelijk uit het water te zeven, maar bij kleine stukjes zoals plastic granulaat is dat veel lastiger. Bovendien is het nog niet eens duidelijk hoeveel van die kleine bolletjes er dagelijks in het water belanden. Daarom willen studenten van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) dit in kaart brengen met een machine die plastic granulaat telt.
“Een machine om plastic bolletjes te tellen klinkt in eerste instantie niet als een oplossing, maar voordat we een oplossing kunnen geven moeten we eerst weten hoe groot het probleem is”, stelt Eileen Morée, mede-oprichter van Nurdle Soup, de stichting die de studenten nu opzetten. “We willen weten hoeveel plastic bolletjes er dagelijks door de rivieren naar de zeeën en oceanen stromen”. Het eerste prototype van de machine wordt nu getest. “Met sensoren scannen we het water en tellen we het plastic granulaat”, legt Morée uit. Het is een machine die boven het water hangt. “We willen de stroming van de rivier zo min mogelijk doorbreken.”
Gevaar voor mens en dier
Het meten en oplossen van het ‘nurdleprobleem’ is belangrijk omdat de plastic bolletjes gevaarlijk kunnen zijn voor dieren en mensen. “De bolletjes lijken op visseneitjes en worden daarom gegeten door vogels en vissen. Na een tijdje zit hun hele buik vol met plastic waardoor er geen eten meer bij kan. De dieren sterven dan een langzame hongerdood”, zegt Morée. “Daarnaast kunnen deze plastic bolletjes, ook wel nurdles genoemd, chemicaliën zoals bijvoorbeeld pesticide absorberen. Dat krijgen de dieren die het opeten dan ook weer binnen.” En zelfs voor mensen kunnen de bolletjes op den duur een gevaar vormen. “De plastic bolletjes vallen in het water uiteen in nog kleinere stukjes plastic. Die kunnen bijvoorbeeld in het drinkwater achterblijven.”
Weinig aandacht
“Als we in kaart hebben gebracht hoeveel nurdles er in het water zitten, kunnen we kijken naar oplossingen. We kunnen dan aantonen dat dit echt een probleem is waar nu nog te weinig aandacht voor is”, zegt ze. De plastic bolletjes uit het water filteren lijkt een voor de hand liggende oplossing, maar dat is het volgens Morée niet. “De bolletjes zijn zo klein dat het heel lastig is om deze uit het water te halen, zeker als ze zich eenmaal hebben verspreid over de wateren. Filteren zou dan op veel verschillende plekken moeten gebeuren. Dat maakt het ingewikkeld en duur.”
Probleem aanpakken bij de bron
Daarom willen de studenten het probleem bij de bron aanpakken, bij de bedrijven die de nurdles lekken. “Lekken gebeurt soms onbedoeld. Door onze sensoren kunnen we heel goed monitoren waar het plastic weglekt en hoe groot het probleem werkelijk is”, zegt Morée. Het is nog een hele klus om bedrijven te overtuigen er iets aan te doen. Morée: “Het dichten van het lek of het opruimen van het plastic betekent voor hen omzetverlies. Financieel is het voor bedrijven dus niet zo aantrekkelijk. Dat maakt het extra moeilijk om hen te overtuigen om hier iets aan te doen.”
Toch zien de bedrijven het probleem wel. Europese producenten van plastic hebben een overkoepelende organisatie opgezet: PlasticsEurope. “Hierin werken ze samen om te kijken hoe ze het weglekken van de nurdles kunnen verminderen”, legt Morée uit. De machine van Nurdle Soup en de technische kennis van de studenten zou hierbij kunnen helpen.
Geen regelgeving
“Vanuit de overheid is er nog geen regelgeving rondom plastic granulaat waar bedrijven aan moeten voldoen. Dat maakt het extra lastig”, vertelt ze. “Plastic granulaat komt volgens het RIVM op de vierde plek als het gaat om vervuiling door microplastics. De overheid focust eerst op de drie grootste bronnen van vervuiling.”
De komende tijd gaan de studenten in gesprek met bedrijven om te kijken hoe ze dit probleem samen aan kunnen pakken. Morée: “Het is belangrijk om in gesprek te blijven en samen te werken aan een oplossing. Op die manier hopen wij als stichting bij te kunnen dragen aan een oplossing voor het groeiende plasticprobleem.”
Nurdle Soup is onderdeel van TU/e innovation Space. Een plek waar studententeams en -start-ups werken aan hun oplossingen voor maatschappelijke problemen. Lees hier meer over de teams.