Nederlandse tech start-ups lopen steeds meer achter op hun buitenlandse concurrenten

Nederlandse start-ups lopen steeds meer achter op hun concurrenten in omringende Europese landen, de Verenigde Staten en Azië. Om concurrerend te blijven moet er ingezet worden op de ontwikkeling van deeptech, zegt Techleap in een persbericht over het jaarlijke State of Dutch Tech rapport. Ook is diversiteit een speerpunt en moet er meer kapitaal beschikbaar komen. Verder komt er een standaard contract voor spin-offs over intellectiele eigendommen. Dat kan de start van zo’n nieuw bedrijf versnellen, aldus Techleap.

Het rapport wordt vandaag (16 februari 2023) aangeboden aan minister-president Mark Rutte tijdens het The State of Dutch Tech 2023 event in Den Haag. Op basis van het rapport stelt Techleap dat actie nodig is om ons vestigingsklimaat te behouden. Alleen met een sterk vestigingsklimaat maken we onze innovatieve ambities in bijvoorbeeld klimaat, zorg, veiligheid en energie waar. Dit zijn maatschappelijke transities waarin start-ups en scale-ups in toenemende mate een rol spelen. 

Buitenland

Nederlandse start-ups ontvangen structureel minder investeringen dan concurrenten uit andere Europese landen. Nederland legt het af ten opzichte van sterk groeiende tech start-up ecosystemen in bijvoorbeeld Zweden, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. De gemiddelde financiering was in Nederland in 2022 slechts €0,26 miljoen per startup. Daarmee blijven Nederlandse ondernemers sterk achter ten opzichte van Zweden (€0,90 miljoen per startup), Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk (beiden €0,67 miljoen). Ook Duitsland (€0,55 miljoen) blijft Nederland ruim voor. Bovendien was in 2022 de helft minder geld beschikbaar voor Nederlandse startups in vergelijking met recordjaar 2021.

Techbanen moeilijk te vervullen

Nederland staat in de top 3 van landen die hun techbanen moeilijk weten te vervullen in Europa. Het percentage van moeilijk te vervullen banen in tech is gegroeid tot 59 procent. Gemiddeld duurt het voor de meeste tech vacatures al meer dat 60 dagen voordat ze ingevuld zijn. Ondanks ontslagrondes bij enkele grote tech bedrijven blijft dit percentage en de tijdsduur van ongevulde vacatures stijgen. 

Verontrustend tekort aan diversiteit

Diversiteit blijft een heikel punt binnen de sector. Vrouwen vertegenwoordigen slechts 10 procent van het Nederlandse techondernemerslandschap, en ook investeringen in vrouwelijke techondernemers blijven achter. Slechts 0,7 procent van de durfkapitaalinvesteringen komt bij ondernemingen met een vrouwelijk oprichtersteam terecht. Techleap.nl stelt dat een focus op diversiteit en inclusie noodzakelijk is. Datacollectie door techbedrijven en een diversiteitsbeleid bij investeerders moeten hieraan bijdragen.

Prins Constantijn: ‘Ik word er kriebelig van als ik zie hoe Nederland start-ups in de weg kan zitten’

Constantijn van Oranje-Nassau, speciaal gezant van Techleap, zet zich vurig in voor een beter start-up ecosysteem in Nederland.

Kennisintensieve technologie

Nederland valt internationaal op vanwege de hoge kwaliteit van wetenschappelijk onderzoek. Dit kan leiden tot kennisintensieve technologie met potentieel grote maatschappelijke en economische impact, ook wel deeptech genoemd. Nederland kent echter relatief weinig ‘spin-offs’: nieuwe bedrijven die direct voortkomen uit die kennis van universiteiten en kennisinstellingen. De Nederlandse spin-off bedrijven die er wel zijn overleven lang, maar groeien traag. Maar liefst 80 procent is na 10 jaar nog steeds actief, maar de helft heeft dan nog steeds minder dan 10 medewerkers.

Investeringsniveau substantieel lager

De potentie is er, maar deze ondernemingen hebben vanwege hun lange aanlooptijd en gebrek aan support en kapitaal moeite om door te groeien tot de wereldwijd toonaangevende en impactvolle bedrijven die het kunnen zijn. Het investeringsniveau in Nederland is substantieel lager dan in het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland, Duitsland en Frankrijk. 

De aanlooptijd van spin-offs is lang door de complexiteit van onderzoek en ontwikkeling en door contractonderhandelingen met kennisinstellingen over intellectuele-eigendomsrechten. Transparante standaardcontracten voor spin-offs zouden heel veel tijd besparen. De afspraak om deze te gaan gebruiken door de universiteiten wordt vandaag aangekondigd tijdens het The State of Dutch Tech 2023 event.

Techleap.nl breidt Rise-programma uit met tien nieuwe scale-ups

Techleap.nl verwelkomt tien nieuwe scale-ups in de eerste batch van 2022 van haar Rise-programma. Dit exclusieve programma is bedoeld voor serieuze tech-spelers.

Techsector groeit ook buiten Randstad en Brainport

Het rapport noemt de regionale specialisaties en onderlinge samenwerking tussen de lokale hubs als positieve ontwikkeling. Hiermee wordt de regionale ontwikkeling verder gestimuleerd, terwijl er geprofiteerd wordt van het landelijke netwerk. Opvallend is ook de groei van de Nederlandse techsector buiten de Randstad en Brainport. Vooral de lokale techhubs zorgen voor deze aanwas.  

Hoewel de regio Noord-Holland (3400), Zuid-Holland (2000) en Noord-Brabant (1100) prominente hubs blijven binnen het Nederlandse ecosysteem, laat bijvoorbeeld de regio Utrecht een sterke groei zien in aantallen startups. De regio telt er meer dan 900 en 8 procent meer banen ten opzichte van vorig jaar. Ook in Groningen (+12 procent sinds 2018) en Limburg (+6 procent) steeg het aantal banen aanzienlijk.