Demcon en VDL pakken TNO-technologie op voor nieuw bedrijf in satellietcommunicatie

Demcon en VDL Groep bundelen hun activiteiten voor lasersatellietcommunicatie in FSO Instruments. Het bedrijf ontwikkelt, produceert en levert instrumenten voor free-space optics (FSO), in het bijzonder producten voor lasersatellietcommunicatie. Hiermee wordt voortgebouwd op de technologie die onder leiding van TNO samen met het bedrijfsleven is ontwikkeld. FSO Instruments is gevestigd in Delft. Een kernteam van systeemarchitecten, engineers en business developers werkt van daaruit nauw samen met Demcon, VDL ETG, TNO en gespecialiseerde toeleveranciers.

Voor communicatie in de vrije ruimte is, naast de bekende radiotechniek, lasertechnologie in opkomst. Deze technologie verzorgt snelle, veilige verbindingen tussen grondstations, satellieten, vliegtuigen en onbemande luchtvaartuigen. Lasersatellietcommunicatie werkt met het vormen en sturen van laserbundels over grote afstanden. Daarvoor is complexe technologie nodig, optomechatronica, die adaptieve optiek gebruikt om atmosferische verstoringen te compenseren.

Optical wireless technology to deliver the bandwidth needed for future networks: Aircision achieves a 1.2Tbps capacity – Innovation Origins

When optical fiber connections are not feasible, laser-beam technology can be a solution. Aircision shows how.

Nederland ambieert een positie als wereldmarktleider voor de serieproductie van hoogwaardige FSO instrumenten voor lasersatellietcommunicatie. Volgens FSO Instruments bestaat hiervoor concrete belangstelling bij Amerikaanse en Europese bedrijven.

Samenwerking voor de lange termijn

Met de samenwerking willen Demcon en VDL ETG de stap naar de markt zetten. “Er is al veel gebeurd via TNO, nu zijn bedrijven aan zet voor de industrialisatie”, zegt Gerard van den Eijkel, directeur van Demcon optomechatronics. “Besloten is om alle relevante expertise voor lasersatellietcommunicatie van de bedrijven bijeen te brengen.” De wereld wordt steeds complexer en time-to-market is daarin essentieel, vult Hans Priem, business manager bij VDL ETG aan. “Wij geloven dat we door deze samenwerking meer impact kunnen maken.”

Groeifondsaanvraag

TNO ontwikkelt en bouwt al vijftig jaar optische instrumentatie voor de ruimte(vaart), met name astronomie en aardobservatie. Volgens Kees Buijsrogge, directeur Space & Scientific Instrumentation bij TNO, is er al veel ervaring opgedaan met systeemontwerp, nauwkeurige metrologie en compensatie voor de verstoringen die optreden als je door de atmosfeer kijkt. “Die competenties, alles bij elkaar opgeteld misschien wel uniek in de wereld, passen precies bij lasersatellietcommunicatie.”

In een vroeg stadium heeft TNO Nederlandse bedrijven betrokken, waaronder Demcon en VDL ETG. “Wij bouwen enkelstuks of hooguit een paar systemen, terwijl er voor lasersatellietcommunicatie vraag komt naar honderden of zelfs duizenden stuks. Dat is de business voor bedrijven.” Priem: “TNO is goed in het ontwikkelen van concepten. Wij gaan die uitwerken naar wat de markt wil, voor wat betreft functionaliteit, kosten en betrouwbaarheid, met onder meer herontwerp-voor-maakbaarheid en natuurlijk productie.” Dat gebeurt bijvoorbeeld in het project Laser Satcom, onderdeel van het Nationale Groeifonds-programma NXTGEN HIGHTECH; Van den Eijkel en Priem hebben daar een voorstel voor geschreven.

Markten ontwikkelen

FSO Instruments gaat de concepten van TNO doorontwikkelen en de technologie commercialiseren. Van den Eijkel: “Uiteindelijk gaat FSO producten die space-qualified zijn introduceren. Daarvoor bouwt het in ons land een netwerk van eerstelijnspartners. Demcon en VDL ETG Almelo gaan daarin een prominente rol vervullen.” Dit is nieuw voor Nederland en ook voor de buitenlandse space-industrie.  

TNO juicht de samenwerking tussen Demcon en VDL Groep toe, zegt Tjark Tjin-A-Tsoi, bestuursvoorzitter en CEO van TNO. “Onze ambitie is een Europees ecosysteem bouwen voor snelle en veilige lasersatellietcommunicatie met een sterke Nederlandse inbreng waar de wereld niet omheen kan. FSO Instruments als gezamenlijke onderneming van Demcon en VDL Groep is daarvan een prachtig voorbeeld.” TNO blijft samenwerken in projecten, vult TNO’er Buijsrogge aan. “Bovendien treedt een aantal van onze system engineers bij FSO in dienst, om te helpen de doorontwikkeling te bespoedigen.”