Foto: Mark de Rooij/Pixabay
Author profile picture

Rotterdam heeft vrijdag de eerste multifunctionele masten in gebruik genomen in de wijk Reyeroord in Rotterdam-Zuid. Het gaat om palen waarvan iedereen verwacht dat ze dienen als lantaarnpaal. Maar inmiddels is de vraag naar punten in de openbare ruimte waar elektriciteitskabels naartoe lopen zo groot dat de Gemeente Rotterdam samen met de Amsterdamse start-up Lightwell een paal bedacht waarin naast verlichting ook ruimte zit voor andere toepassingen: je kunt er de stekker in steken van je elektrische auto. Er kan een sensor in die informatie verzamelt over luchtvervuiling die buurtbewoners meten met sensoren op hun balkon bijvoorbeeld. Er kan een AED-apparaat in, dat gebruikt wordt om mensen die een hartstilstand gehad hebben te reanimeren. Het gaat er maar net om wat er nodig is in de omgeving van de paal.

Deze paal geeft licht, laadt auto’s, kan metingen van de luchtvervuiling doorgeven aan een online platform en nog veel meer Beeld: Lucette Mascini

Jungle van stalen masten en zuilen

De naam van het systeem is CENT-R, een afkorting van Connective Energy Network Tool-Rotterdam. Als je zo’n instrument waarin meer elektrische toepassingen gehuisvest kunnen worden niet zou ontwikkelen, zou je een jungle van stalen zuilen en palen krijgen, die tussen de bestaande lantaarnpalen in zouden moeten komen te staan. Daarbij zou dat ook leiden tot een wildgroei aan kabels onder de grond omdat al die zuilen en palen wel van elektriciteit voorzien moeten worden. Dat moet de CENT-R dus voorkomen.

Volgens de Rotterdamse wethouder Barbara Kathmann (PvdA) van economie en wijken wil Rotterdam voorop lopen als digitale stad. Daarbij moet de gemeente dan wel zorgen voor een goede infrastructuur, zo betoogde zij tijdens de onthulling van de multifunctionele palen (er staan er nu drie in Reyeroord op de parkeerplaats aan de Veenoord).

Aan de voet van de paal zit de behuizing voor de verschillende toepassingen waarmee de gemeente de paal kan uitrusten Foto: Lucette Mascini

Ruimte voor 5G-antennes vanwege Telecom-wet

In de palen zit ook een ruimte om 5G-antennes te plaatsen. ,,In Brussel is afgesproken dat alle Europese lidstaten hun infrastructuur moeten aanpassen aan het gebruik van 5G”, zei programmamanager Smart City bij de gemeente Rotterdam, Frank Vieveen. ,,Dat zal ook in de Nederlandse Telecomwet komen te staan die dit jaar aangenomen zal worden.”

Als Rotterdam de stad vol van dit soort palen zet, heeft de gemeente daarmee ruimte gecreƫerd voor het plaatsen van antennes van aanbieders van een 5G-netwerk.

Wanneer Rotterdam tot uitbreiding van het aantal van dit soort multifunctionele palen overgaat, is echter nog onduidelijk. Volgens Vieveen is er geen echte harde einddatum voor de proef. Maar hij denkt dat het binnen een of twee jaar wel duidelijk zal zijn of het product voldoet aan de verwachtingen.

De Rotterdamse wethouder Barbara Kathmann onthult de eerste multifunctionele paal Foto: Lucette Mascini

Paradepaaltje bij het songfestival?

Volgens een van de aanwezigen worden de palen ook bij evenementenlocaties geplaatst zoals Ahoy als het songfestival daar plaats vindt.

Volgens Vieveen is de gemeente Rotterdam samen met Lightwell, die het octrooirecht op het ontwerp delen, de enige partij ter wereld die nu zo’n paal ontwikkeld heeft. Er zijn wel concepten bekend waarbij een lantaarnpaal ook een laadstation is voor elektrische auto’s, volgens ecosysteemarchitect en initiator van het CENT-R systeem bij Lightwell, Virgil Warnars. ,,Maar dan moet je denken aan een fabrikant zoals Philips die dat ontwerpt. Je bent dan van Philips afhankelijk voor de verdere invulling van de paal. In ons ontwerp kan elke gebruiker – in dit geval de gemeente Rotterdam – besluiten om welk bedrijf dan ook een toepassing te laten ontwikkelen om aan de paal toe te voegen.”

‘Gemeente is niet op winst uit’

Hoe het gedeelde octrooirecht in de praktijk zal functioneren is nog niet helemaal duidelijk, zegt Vieveen. Als de gemeente Rotterdam het concept anders wil toepassen, dan kan dat. Als een andere partij de gemeente vraagt om het ontwerp te mogen gebruiken, kan dat ook. ,,Maar wij hoeven er geen winst op te maken.”

Lightwell wellicht wel? ,,Mogelijk wel, ja”, zegt Vieveen. ,,Als zij willen, kunnen ze het concept aan andere gemeentes verkopen. Daar zijn ze ook al mee in gesprek.”