Het kan snel gaan. Een paar jaar geleden werd de Randstad nog gezien als de belangrijkste motor van de Nederlandse economie. Inmiddels wordt Brainport gezien als een onmisbare toevoeging om de economische slagkracht van de Randstad te vergroten. Gezien vanuit zuidelijk perspectief is dit een interessante ontwikkeling. Er valt wat te kiezen voor Brainport.
De komende week besteedt e52 aandacht aan “Het Zuidelijk Perspectief“: een onderzoek naar metropoolvorming in Nederland. De afgelopen maanden hebben Sebastian van Berkel, Jaap Modder, Jeroen Saris, Wouter Veldhuis en Sanneke van Wijk een groot aantal experts, wetenschappers, bestuurders en opiniemakers gesproken om meer grip te krijgen op de belangrijkste kansen en bedreigingen voor de ruimtelijke economische structuur van Randstad+Brainport. Op basis van deze gesprekken hebben zij vijf radicaal verschillende scenario’s uitgewerkt in mogelijke toekomstbeelden. De komende vijf dagen laten we de scenario’s zien, in tekst en verhelderende infografieken.
Voorzichtig snuffelen de verschillende steden en regio’s aan elkaar om te kijken wat ze voor elkaar kunnen betekenen, waar de toegevoegde waarde van nauwere samenwerking zit en welke ruimtelijke en economische ontwikkelrichting wenselijk kan zijn. Op dit moment is duidelijk dat er nog geen eensluidend toekomstbeeld is. Gaat het primair om betere verbindingen tussen de regio’s of gaat het om een betere inrichting van afzonderlijke delen? Is het een speelveld van complementaire steden, of is er toch een duidelijke hiërarchie met trekkers en volgers? Dat hierover op bestuurlijk niveau niet snel een knoop doorgehakt kan worden is niet verwonderlijk. Het gaat immers over een fundamentele koerswijziging in de ruimtelijke en economische organisatie van Nederland. Maar zelfs in de wetenschappelijke
arena lopen de meningen ver uiteen.
“De discussie dreigt te verlammen of in het beste geval te nivelleren op het niveau van leven en laten leven”
De discussie over de toekomst van de Randstad+Brainport wordt gevoerd op basis van feiten. De ruimtelijke economische structuren binnen steden, stadsregio’s,
Nederland, Europa en de Wereld zijn echter zo complex dat er altijd argumenten gevonden kunnen worden om een standpunt te weerleggen. Hierdoor dreigt de discussie te verlammen of in het beste geval te nivelleren op het niveau van leven en laten leven. Terwijl het juist nu zo belangrijk is om de uitersten van het speelveld te verkennen om goed onderbouwde beslissingen te kunnen nemen die onze toekomst zullen bepalen.
“Ieder scenario begint vanuit een onweerlegbaar feit dat vervolgens wordt uitvergroot tot een mogelijke ontwikkelingsrichting”
Sebastian van Berkel, Jaap Modder, Jeroen Saris, Wouter Veldhuis en Sanneke van Wijk hebben vijf radicaal verschillende scenario’s voor Randstad+Brainport uitgewerkt in mogelijke toekomstbeelden. De uitwerkingen daarvan zijn de komende dagen een voor een te zien op e52. Ieder scenario begint vanuit een onweerlegbaar feit dat vervolgens door extrapolatie wordt uitvergroot tot een mogelijke ontwikkelingsrichting. Daarmee is ieder scenario geënt op een aantal aspecten van de werkelijkheid, maar tegelijkertijd volstrekt hypothetisch. Dit zijn de hoofdlijnen:
1. Krachtige metropoolregio’s zetten in op de versterking van de drie Nederlandse
metropoolregio’s met een eigen economie, woningmarkt en Daily Urban System.
2. Polycentrische Deltametropool zet in op de versterking van de verbindingen tussen de steden waardoor de complementariteit beter benut kan worden; borrowed size.
3. Capital City Region zet alle kaarten op de metropoolregio Amsterdam als trekker van de Nederlandse economie.
4. Deltanetwerk zet in op de ecologie van kennisnetwerken en economische netwerken die de Brainport verankeren in een grensoverschrijdend systeem tussen Amsterdam, Brussel en Köln.
5. Deltacorridor zet in op het verder versterken van de aloude economische corridor langs de Rijn, van Rotterdam tot Basel, die telkens weer voldoende innovatiekracht blijkt te bezitten om zich aan te passen aan nieuwe tijden.
“Doel is bij te dragen aan een aantrekkelijk, vitaal en concurrerend vestigingsklimaat in Nederland.”
De scenario’s vormen de basis voor het spel Metropoly dat de komende maanden vier keer gespeeld zal worden op de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam 2016 (van 23 april tot 10 juni). Doel van het spel is het formuleren van een agenda met opgaven en projecten die bijdragen aan een aantrekkelijk, vitaal en concurrerend vestigingsklimaat in Nederland. De scenario’s bepalen de randen van het speelveld, de opgaven en projecten zullen ontstaan door te zoeken naar overeenkomsten en raakvlakken: de ‘no regrets’.
Morgen deel 1: “Drie metropoolregio’s Nederland”
Tekst en illustratie: Het Zuidelijk Perspectief
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
