Slimme verkeerslichten die de luchtkwaliteit en het lawaai op de weg in de gaten houden. Aan het eind van dit jaar installeert Wenen 200 van deze apparaten. De palen zijn verbonden met het internet waardoor ze rekening houden met de actuele situatie op de weg. En voetgangers hoeven minder lang voor een rood sein te wachten. De nieuwe paal ‘weet’ wanneer ze over willen steken.
Ook Nederland blijft hierin niet achter. Zo’n zelfde systeem als in Wenen – waar camera’s op de stoplichten fietsers en voetgangers detecteren – gaat KPN testen in het 5G fieldlab op de Automotive Campus in Helmond. Als alles volgens plan verloopt start de pilot begin volgend jaar. Volgens Edwin Bussem van KPN 5G Fieldlab Automotive kan zo’n systeem een opstap zijn naar volledig zelfrijdende auto’s. “In Nederland zijn er veel voetgangers of fietsers die het er toch op wagen als een stoplicht op rood staat. Een zelfrijdende auto die aan komt rijden, ‘denkt’ groen, dus die verwacht zo’n fietser niet.”
Hier meer over het 5G Fieldlab op de Automotive Campus
In de pilot worden de beelden van de stoplichten vertaald en naar de auto gestuurd zodat deze op tijd kan reageren op wat een fietser van plan is. “De beelden worden omgezet in een alarmbelletje dat de auto waarschuwt of een fietser of voetganger daadwerkelijk een rood licht gaat negeren. Het systeem schat aan het gedrag in of iemand stopt of niet en voorspelt dit 1 seconde vooruit. Via 5G komt dit seintje binnen enkele milliseconden bij de auto die hierop reageert. Als dit systeem goed werkt, draagt dat bij aan de ontwikkeling van zelfrijdende functies in de auto. In deze test willen we erachter komen hoe dit werkt en wat er nog beter kan”, legt Bussem uit.
Meer veiligheid en betere doorstroming
Volgens Bussem kan 5G-connectiviteit zorgen voor betere doorstroming en meer veiligheid op de weg. “De gemiddelde persoon heeft een reactievermogen van 800 milliseconden. Dat is ook waarom de overheid adviseert om minimaal 2 seconden afstand van je voorganger te houden. Met 5G connectiviteit gaat de vertraging onder de 10 milliseconden”, zegt Bussem Dus als iemand op de snelweg plots moet remmen, krijgt zijn achterligger binnen enkele milliseconden een seintje van deze noodstop. Bussem: “De auto kan hierdoor gecontroleerd remmen. Dat heeft weer gevolgen voor de auto’s achter hem. Die hoeven misschien wel helemaal niet te remmen. Hiermee kun je het harmonica-effect oplossen”, zegt Bussem.
Maar zover is het nog lang niet. Niet iedere auto is immers uitgerust met 5G-apparatuur en het netwerk is nog niet overal dekkend. “Wij kunnen als telecomprovider wel zeggen dat 5G zorgt voor meer veiligheid en doorstroming, maar hier kunnen we in de praktijk uittesten hoe dat werkt en hiervan leren voor de toekomst. Door nu al na te gaan wat er nodig is om vijf auto’s volledig aan te sluiten, kunnen we ook een inschatting maken hoe dat eruit moet zien voor vijf miljoen auto’s. De samenwerking met wegbeheerders, overheden en automotive partijen is hier van enorm belang.”
Er zijn bovendien al een heleboel functies voor zelfrijdende auto’s geïntroduceerd. “Cruise control, nu heb je adaptive cruise control. Dat zal altijd in stapjes gaan. Zo hebben we in een Europese pilot ook getest met op afstand bestuurbare vrachtwagens. Deze vrachtwagens zijn in principe zelfrijdend, maar een bestuurder die ergens anders zit, kan ingrijpen als er iets misgaat. Via een uitgebreid camerasysteem kan hij meekijken alsof hij echt in de cabine zit. Dit zijn allemaal tussenstappen. Een auto zonder stuur en gaspedalen komt er niet zomaar.”
Communicatie werkt twee kanten uit
Binnen Talking Traffic werken overheid en bedrijfsleven samen om al deze verkeerslichten, wegbeheerders en weggebruikers met elkaar te kunnen laten communiceren. Zo krijgen hulpdiensten voorrang op gewoon verkeer of krijgen automobilisten via apps alternatieve routes bij drukte op de weg. Om al deze communicatie mogelijk te maken vervangen wegbeheerders verkeersregelinstallaties (VRI’s) voor intelligente VRI’s – de iVRI.
Deze nieuwe regelkastjes kunnen niet alleen zenden, maar ook ontvangen. Dit levert een enorme berg data op en om al deze gegevens snel en veilig te delen, ontwikkelde het team van Monotch met Menno Malta als ceo een deelplatform.
“Het ontbrak aan een neutrale overslagpartij die zelf geen belang had bij deze data. Wij hebben hiervoor een product ontwikkelt waar de real-time data van allerlei sensoren langs de weg binnenkomen. Hiermee kun je onder andere ambulances voorrang geven bij stoplichten en tegelijkertijd andere automobilisten waarschuwen dat ze ruimte moeten maken”, legt Malta uit.
Fietsers voorrang geven met weergegevens
Door deze communicatie kan het verkeer volgens hem dynamischer geregeld worden, legt Malta uit. “Een groene golf wordt normaal gesproken geactiveerd bij een bepaalde snelheid. Maar omdat we ook rekening kunnen houden met de drukte op de weg of andere zaken, kan die snelheid veranderen. Of je kunt een bus die achterloopt op schema voorrang geven om de verloren tijd in te halen. Op deze manier kunnen we verkeer nog dynamischer regelen”, zegt Malta.
Het biedt volgens Malta mogelijkheden om het verkeer slimmer te regelen. Fietsers voorrang geven met actuele weergegevens of automobilisten waarschuwen als er een peloton wielrenners voorbij komt. Maar ook ongelukken voorkomen: “Hoe handig zou het zijn als auto’s vooraf gewaarschuwd worden als er ergens een ongeluk is gebeurd? Het veiligst zou zijn als de gele pick-up z’n bordje omhoog zet, dat er dan een signaal uitgaat om te waarschuwen. Nu zie je dat nog te vaak misgaan.”