Vier politieke partijen, BBB, FVD, SGP en Volt, zijn betrapt op het schenden van de privacywet door zonder toestemming volgcookies te plaatsen. Dit blijkt uit een onderzoek van de NOS. Hiermee kunnen ze gebruikers achteraf bereiken met gepersonaliseerde advertenties. Hoewel dit soort cookies alleen met toestemming van de gebruiker mogen worden geplaatst, doen deze partijen dat voordat toestemming is gegeven. Deze gebeurtenissen vinden plaats te midden van groeiende zorgen over het spanningsveld tussen privacy en de advertentiegedreven economie.
Het incident met de politieke partijen werpt licht op een breder maatschappelijk vraagstuk: de balans tussen privacy en de behoefte aan gepersonaliseerde inhoud.
- Vier politieke partijen, waaronder BBB, FVD, SGP en Volt, zijn betrapt op het schenden van privacywetten door trackingcookies te plaatsen zonder toestemming van gebruikers.
- Het incident legt de spanning bloot tussen privacy en gepersonaliseerde inhoud in de politiek, met zorgen over handhaving en microtargeting.
- De ePrivacy Verordening, wanneer van kracht, zal strengere regels voor cookies en trackingtechnologieën in digitale campagnes brengen.
De eisen van de ePrivacy-richtlijn
De ePrivacy-richtlijn van de Europese Unie, die in 2002 is ingevoerd, stelt specifieke regels voor de bescherming van persoonsgegevens in de digitale wereld. Deze richtlijn vereist transparantie en toestemming van gebruikers voor het gebruik van tracking- en monitoringtechnologieën. Desondanks lijkt de verleiding groot voor politieke partijen om de effectiviteit van digitale campagnes te maximaliseren door het gebruik van volgcookies.
In Nederland is de Telecommunicatiewet, die de ePrivacy-richtlijn vertaalt naar nationale wetgeving, verantwoordelijk voor het stellen van regels omtrent telemarketing, cookies, en gegevensverwerking. Ondanks de heldere regels ervaren velen dat de handhaving tekortschiet, vooral wanneer het gaat om politieke partijen die een bijzondere positie innemen binnen het publieke debat.
Reacties van politieke partijen
De betrokken partijen hebben erkend dat er fouten zijn gemaakt. BBB, FvD en Volt werken naar eigen zeggen aan een oplossing, terwijl de SGP niet bereikbaar was voor commentaar. De vraag blijft echter of deze erkenning voldoet aan de behoefte voor een meer robuuste bescherming van de privacy van burgers.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP), de Nederlandse toezichthouder op het gebied van privacy, heeft geschrokken gereageerd en opheldering gevraagd bij de betrokken partijen. Hoewel de AP de macht heeft om boetes uit te delen voor dergelijke overtredingen, is dit nog niet eerder gebeurd. Wel heeft de AP meerdere waarschuwingen uitgebracht en richtlijnen opgesteld om politieke partijen te wijzen op hun verantwoordelijkheden.
Microtargeting onder vuur
De discussie rondom privacy en politiek wordt verder aangewakkerd door de praktijk van microtargeting. Dit is een methode waarbij politieke partijen gericht advertenties versturen aan specifieke groepen kiezers, gebaseerd op verzamelde persoonsgegevens. De Europese Unie werkt aan nieuwe regelgeving om microtargeting aan banden te leggen en meer transparantie te eisen.
Naast het gebruik van volgcookies, is er ook bezorgdheid over het gebruik van Google Analytics door politieke partijen. Volgens de NOS gebruiken dertien van de zeventien onderzochte politieke partijen deze service, die kritisch wordt bekeken vanuit een privacyoogpunt.
De toekomst van de ePrivacy Verordening
De ePrivacy Verordening, een aanvulling op de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), is bedoeld om zich specifiek te richten op elektronische communicatie en belooft strengere regels voor het gebruik van cookies en andere trackingtechnieken. De verordening, die nog niet van kracht is, zou het landschap van digitale marketing en politieke campagnevoering ingrijpend kunnen veranderen.
De AP adviseert politieke partijen om zorgvuldig om te gaan met persoonsgegevens en zich te houden aan de regels van de AVG. Bijzondere persoonsgegevens, zoals politieke opvattingen, mogen alleen verwerkt worden onder strikte voorwaarden.
Verantwoordelijkheid van politieke partijen
Politieke partijen hebben de verantwoordelijkheid om te zorgen dat hun campagnevoering in lijn is met de AVG. Dit betekent dat ze niet alleen de toestemming van gebruikers nodig hebben voor het plaatsen van cookies, maar ook moeten voldoen aan de eisen van de ePrivacy Verordening[3]. Het is essentieel dat politieke partijen transparant zijn over hoe zij persoonsgegevens verzamelen en gebruiken.
