Green Chemicals, AI-generated image
Author profile picture

De Nederlandse chemische sector pleit voor een ‘Circular Deal‘. Zo’n afspraak, waarvan de oproep voor kerst bij de informateur is neergelegd, moet de industrie transformeren naar volledige duurzaamheid en circulariteit. Het plan omvat de inzet van gerecyclede materialen, duurzame biomassa en het hergebruik van CO2.

Waarom je dit moet weten

De chemiesector is traditioneel niet de meest duurzame industrie. Er is dus alle reden voor een transitie. De ‘Circular Deal’ zou dat kunnen bespoedigen én Nederland in een zakelijk aantrekkelijke leiderspositie kunnen plaatsen.

“Nederland bezit de ideale omstandigheden voor deze transitie: kennis, infrastructuur en innovatieve bedrijven”, aldus het platform Groene Chemie Nieuwe Economie. De overheid wordt opgeroepen om een stabiel beleid en gelijke concurrentievoorwaarden te creëren. Het voorstel benadrukt ook het belang van samenwerking tussen de publieke en private sector. Een toekomst als wereldleider in groene chemie ligt volgens de initiatiefnemers binnen handbereik. “Het goede nieuws is dat Nederland door de aanwezige kennis, logistieke ketens, infrastructuur, industrie en innovatieve koplopers bij uitstek geschikt is om deze transitie om te zetten in een duurzaam verdienmodel.”

Keerpunt

De chemische industrie staat op een keerpunt. De noodzaak om over te stappen op duurzame productieprocessen is niet alleen urgent vanwege milieuoverwegingen, maar biedt ook een kans voor Nederland om een pioniersrol op zich te nemen in de groene chemie. De voorgestelde ‘Circular Deal’ is een ambitieus plan dat de sector moet omvormen tot een volledig duurzame en circulaire industrie.

Dit is geen geringe opgave. De chemische sector is traditioneel afhankelijk van fossiele brandstoffen en grondstoffen. De transitie naar het gebruik van gerecyclede plastics, duurzame biomassa en koolstof afkomstig uit CO2 vraagt om ingrijpende veranderingen in zowel technologie als bedrijfsmodellen. Maar de wil om deze veranderingen door te voeren, is aanwezig in de branche, zeggen de opstellers van de oproep aan de informateur.

Versnelling van de groene transitie

De Circular Deal stelt voor om een stabiel langetermijnbeleid te ontwikkelen dat markten voor circulaire producten creëert en een gelijk speelveld tussen fossiele en hernieuwbare grondstoffen garandeert. Een belangrijke pijler van dit beleid is de samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven, waarbij gepleit wordt voor de oprichting van een Ministerie van Circulaire Economie & Klimaat.

Om de transitie te versnellen, is er een voorstel om publiek-private samenwerking te organiseren rondom 1 miljard euro aan “geduldig venture kapitaal voor opschaling van nieuwe innovatieve ondernemingen die zich richten op doorbraak technologieën in de groene chemie”. Het benutten van afval- en reststromen voor nieuwe producten is een ander cruciaal element van de voorgestelde aanpak.

Chemelot Circular Hub: innovatie in actie

De Chemelot Circular Hub in Geleen is een volgens de opstellers voorbeeld van hoe de chemische industrie al stappen zet richting circulariteit. Met hun Circulaire Economie Actie Plan streeft het chemie- en materialen cluster ernaar om een wereld zonder verspilling te ontwikkelen. Gebruikte producten en materialen worden hier verwerkt tot nieuwe grondstoffen voor nieuwe, duurzame producten.

Het is een alliantie van bedrijven, overheden en instituten die zich inzetten voor een schonere, veiligere en gezondere leefomgeving. Opleidingsprogramma’s richten zich op circulariteit om aan te sluiten bij een vitale arbeidsmarkt. De ambitie is om niet alleen Limburg, maar de gehele Nederlandse chemische industrie te transformeren en een voorbeeld te stellen voor chemische ecosystemen in Europa en daarbuiten.

De weg naar een duurzame toekomst

Met de oproep voor een Circular Deal geeft de Nederlandse chemische industrie aan klaar te zijn om een leidende rol op zich te nemen in de wereldwijde transitie naar duurzaamheid. Dit gaat verder dan alleen het verduurzamen van de industrie; het biedt volgens de betrokkenen een kans om de economie te versterken en Nederland te positioneren als een centrum van groene innovatie.

De politieke wil om deze transitie te ondersteunen lijkt aanwezig te zijn. De uitdaging ligt nu in het vertalen van deze wil naar concrete actieplannen en het wegnemen van barrières die de omschakeling naar een groene chemie in de weg staan. Het succes van de Circular Deal zal afhangen van de mate waarin alle betrokken partijen zich inzetten voor deze gezamenlijke missie.

De impact op de samenleving en economie

De voordelen van een succesvolle transitie naar groene chemie zijn evident. Naast het verminderen van de milieu-impact, kan de overgang zorgen voor nieuwe economische kansen, innovatie en werkgelegenheid. Jonge generaties, maar ook huidige werknemers die zich willen bijscholen, kunnen profiteren van een industrie die zich richt op duurzaamheid. Maar er zijn wel veel investeringen nodig om daar te kunnen komen.