Koffers pakken en gaan. Vorig jaar verruilde ik mijn vertrouwde Groningen voor het bruisende Berlijn. Ik woon in de wijk Friedrichshain, die bekendstaat om zijn punker roots. Na de val van de muur werd het een magneet voor creatieve geesten. Maar al snel merkte ik dat de creatieve cultuur in Berlijn niet alleen levendige muurschilderingen voortbrengt. Ze opent ook de deuren naar een open-minded aanpak als het gaat om voedsel.
Waarom je dit moet weten:
Van geavanceerde vertical farms tot aan labgekweekte vis: De ontwikkelingen op het gebied van voeding zijn momenteel nauwelijks bij te benen. In Berlijn is er ontzettend veel te ontdekken op dit gebied.
Wie door de wijken van Berlijn slentert, komt om de tien minuten een Gemüse Kebab-tent tegen: een vegetarische variant van de traditionele kebab, boordevol gegrilde groenten en sauzen, geserveerd in een pitabroodje. Hallelujah, dacht ik de eerste keer dat ik mijn eerste hap van zo’n broodje nam. Ik ben al meer dan tien jaar vegetariër en helaas maar al te bekend met flauwe plantaardige ‘gehaktballen’ of ‘biefstukken’ taai als een schoenzool.
De Gemüse Kebab prikkelt niet alleen mijn smaakpapillen, maar ook mijn nieuwsgierigheid. Vallen er nog meer smakelijke, duurzame of technologisch geavanceerde ontwikkelingen te ontdekken hier in Berlijn als het om voedsel gaat? Spoiler alert: de Duitse hoofdstad loopt ver voorop. In de mini-serie Bits ‘n Bites neem ik je mee op ontdekkingsreis.
Vleesloos, maar smakelijk
‘Plantaardig’ gaat hier in Berlijn verder dan de Gemüse Kebab of de havermelk in je cappuccino. Er wordt volop gewerkt aan next-gen vleesvervangers, bijvoorbeeld op basis van mycelium: de wortel van een schimmel. Ik breng een bezoekje aan start-up Bosque Foods. Het bedrijf kweekt mycelium in speciale vertical farms, om er vervolgens hele stukken vleesvervangers van te maken, die lijken op kip- of varkensfilet. Het proces neemt minder dan tien dagen in beslag. De start-up versnelt op deze manier de overgang naar milieu- en diervriendelijke eiwitbronnen.
Ook worden er in de Duitse hoofdstad stappen gezet op het gebied van kweekvlees- en vis. Ik ga op de koffie bij Bluu Seafood. De start-up maakt gebruik van stamceltechnologie om hun producten te ontwikkelen. Dat begint met een eenmalige ‘visbiopsie’, waarbij de vissen niet worden gedood. Vervolgens worden stamcellen gekweekt tot volledige cellijnen in een laboratoriumomgeving. Het bedrijf richt zich op de Atlantische zalm, de regenboogforel en de karper. Dit plaatst Bluu in de groep van bedrijven die werken aan oplossingen voor problemen binnen de visserijsector, zoals overbevissing, vervuiling door zware metalen en plastic, en dierenmishandeling.
Landbouw van de toekomst
Even een stap terug in de voedselketen. Bedrijven als Bosque en Bluu maken volop gebruik van vertical farms. Ook op dat gebied wordt er flinke vooruitgang geboekt. Daarom ga ik als allereerst op bezoek bij Berlijnse start-up Lite & Fog. Zij bouwen geavanceerde vertical farms waarin ultrasound en kunstmatige intelligentie worden toegepast. Planten groeien zo op de best mogelijke manier; perfect voor de ontwikkeling van ingrediënten die verwerkt worden in vleesloze alternatieven en kweekvlees- of vis.
Het gebruik van geavanceerde technologieën zorgt er onder meer voor dat de gewasopbrengst veel hoger is. Bovendien verbruiken de speciale machines significant minder water in vergelijking met conventionele landbouwmethoden. Hoeveel precies? We gaan het uitvinden.
Op pad
Kortom: genoeg redenen om op ontdekkingstocht te gaan. Ik hoop van harte dat de hardwerkende bedrijven hier in Berlijn de tijd hebben om een nieuwsgierige journalist te ontvangen!
