Onderzoek ABN AMRO: Generatieve AI kan waardevolle rol spelen in duurzaamheidstransitie

Generatieve AI-toepassingen die een positieve bijdrage leveren aan complexe vraagstukken als klimaatverandering en biodiversiteitsverlies komen steeds meer op de radar van investeerders. Sinds 2018 is wereldwijd 793 miljoen dollar geïnvesteerd in startups en scale-ups die zulke toepassingen ontwikkelen. Generatieve AI wordt nu onder andere ingezet voor het eenvoudig toepasbaar maken van data over duurzaamheid en het vormgeven van volledig nieuwe materialen, producten en ontwerpen. Dat concludeert ABN AMRO in een rapport waarin zij duurzame toepassingen van generatieve AI verkent en voor verschillende sectoren kansen schetst.

AI-toepassingen die organisaties helpen hun emissies in kaart te brengen worden populairder. Grote hoeveelheden data worden hierbij versneld omgezet in rapportages over klimaatrisico’s en de impact hiervan op de bedrijfsvoering. Ook virtuele assistenten zijn in opmars. Deze beantwoorden vragen over duurzaamheidskwesties en voorzien gebruikers op basis van allerlei data van advies.

Nieuwe materialen

Generatieve AI kan daarnaast op een nog fundamenteler niveau worden toegepast: de ontwikkeling van nieuwe materialen. Onder investeerders groeit volgens ABN AMRO de aandacht voor generatieve AI-bedrijven die de technologie inzetten om versneld nieuwe enzymen en materialen te ontwerpen. Op het gebied van duurzaamheid zijn er talloze mogelijkheden, zoals materialen die kunnen worden afgebroken zonder giftige bijproducten of materialen die CO2 aan zich kunnen binden. Andere voorbeelden zijn groene brandstoffen voor vliegtuigen, filters die water zuiveren van gifstoffen en enzymen die plastic afbreken. Investeerders staken tot nu toe 85 miljoen dollar in jonge bedrijven in deze categorie en de vooruitzichten zijn volgens de onderzoekers veelbelovend. De focus van investeerders ligt nu vooral op bedrijven die gemanipuleerde proteïnen ontwerpen om specifieke functies uit te voeren. Onderzoeksbureau Gartner verwacht dat al in 2025 ruim 30 procent van de nieuwe materialen wordt ontdekt dankzij generatieve AI.

Milieueffecten door energieverbruik AI

Generatieve AI is volgens de onderzoekers een schoolvoorbeeld van de ‘twin transition’. Dit begrip verwijst naar de digitale transitie en duurzaamheidstransitie die tegelijkertijd plaatsvinden en op elkaar inwerken. Zo presteren bedrijven die verder zijn op het gebied van digitalisering beter op het gebied van duurzaamheid. Ook levert AI een positieve bijdrage aan de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties. Het onderzoek laat echter zien dat voor de ontwikkeling van AI echter óók een prijs wordt betaald. “Het verwerken van grote hoeveelheden data en het bijbehorende leerproces kost veel rekenkracht. Zo ging de training van GPT-3.0, de voorganger van de huidige AI-modellen achter ChatGPT, gepaard met een CO2-uitstoot die vergelijkbaar is met de jaarlijkse uitstoot van 251 benzineauto’s”, zegt Julia Krauwer, Sector Banker Technologie, Media en Telecom van ABN AMRO.

“Het gebruik van AI, waaronder de generatieve variant, zal steeds verder toenemen. Daarvoor is energie nodig en de benodigde servers zitten vol schaarse metalen. Dit vergroot de noodzaak tot ‘groene IT’. Ontwikkelaars kijken al naar manieren om de AI-modellen energiezuiniger te maken en zowel servers als datacenters worden steeds energie-efficiënter. Ook de circulariteit van IT-apparatuur verdient en krijgt steeds meer aandacht. Overigens kunnen ook inkopers van AI-technologie helpen de milieu-impact te beperken, namelijk door kritisch te zijn op het soort toepassingen waarvoor ze dit wel of niet inzetten.”