De energietransitie in Europa staat onder druk als nooit tevoren, nu de oorlog in Oekraïne voortwoedt en de gas- en olieleveringen vanuit Rusland bedreigt.
Het is moeilijk iets te bedenken dat deze beweging in Europa zo krachtig zou hebben aangewakkerd als deze oorlog in zijn achtertuin. In Duitsland spreken ze van een ‘Zeitenwende’, een keerpunt of waterscheiding. Deze verschuiving in de richting van duurzame energie is zo groot dat dit Duitse woord nu is doorgedrongen tot het Engelse vocabulaire, en zijn plaats heeft ingenomen naast eerbiedwaardige oldtimers als zeitgeist, angst en doppelgänger. Het valt nog te bezien hoe ver dit momentum in de toekomst zal doorzetten.
🌳 De EU, zelf beroemd om haar getreuzel, is aangenaam verrast dat een volle 40 procent van de middelen uit het coronaherstelfonds door de lidstaten wordt besteed aan de groene transitie. Zelfs meer dan verwacht, aldus EU-president Ursula von der Leyen. Mauro Mereu geeft inzicht in de complexe lappendeken van initiatieven achter deze inspanning in de vorm van energie-eilanden, waterstof en duurzame mobiliteit. Een echte groene transitie kan alleen worden bereikt door niet één schakelaar om te zetten, maar door een heleboel schakelaars om te zetten.
⚙️Recycling is een andere manier om energie te besparen, maar nog beter is herfabricage. Met behulp van AI heeft een team onder leiding van het Fraunhofer IPK ontdekt dat voertuigonderdelen kunnen worden opgeknapt en hergebruikt in plaats van dat ze in de recyclebak belanden. Een proces dat vroeger manueel werd uitgevoerd, is plots de moeite waard geworden omdat AI exponentieel nauwkeuriger en sneller is. Herfabricage is een economisch alternatief geworden doordat werknemers defecte slijtageonderdelen kunnen identificeren en beoordelen. In feite helpt AI de manu – Latijn voor “hand” – uit de fabricage – Latijn voor “met de hand maken” – te halen.
🦠Die andere oorlog, die tegen de COVID-19 pandemie, is ook nog lang niet voorbij, hoewel hij op een laag pitje staat. Maar de innovatieve geest van Europa is er niet blijvend door aangetast: na een korte dip in 2020 hebben de octrooiaanvragen in Europa in 2021 weer een recordniveau bereikt. Octrooiaanvragen zijn een belangrijke vroege indicator voor de investeringen van bedrijven in onderzoek en ontwikkeling, een belangrijke motor van technologie, meldt Arnoud Cornelisson in een overzicht van Europese patent-aanvragen.
🏗️ Kroatië heeft niet alleen te lijden gehad van de pandemie, maar ook van verwoestende aardbevingen in de afgelopen jaren. Het land grijpt deze gelegenheid aan niet alleen om te herbouwen, maar om beter te bouwen, om de mantra van president Joe Biden te lenen. Gebouwen zullen worden herbouwd om ze aardbevingsbestendiger en energie-efficiënter te maken, zodat de energiekosten tot 30 procent lager zullen liggen dan vóór de renovatie. Subsidies van de EU zullen aan deze inspanning bijdragen.
Is dit de langverwachte Zeitenwende op energiegebied? De tijd zal het leren.
Ik wens u een angstvrije week,
Brenda Arnold
Correspondent in München voor Innovation Origins.