Martijn Aslander - tekening © Petra Urban
Author profile picture

Als de Coronacrisis ons iets duidelijk maakt, is het wel dat de oplossingen van vroeger niet meer werken voor de problemen van vandaag. Maar om die nieuwe oplossingen te bereiken en echte innovaties te creëren waar de maatschappij wat aan heeft, moet er iets veranderen in de manier waarop wij tegen de wereld aankijken. Nieuwsgierigheid, de basis voor alles wat we bij Innovation Origins doen, is daarbij cruciaal, zo toont ook het onderzoek van Danae Bodewes aan. In een serie interviews spreekt ze met nieuwsgierige types die elk op hun eigen wijze de bouwstenen leveren voor een nieuwsgierig leven. Hier de complete serie tot nu toe

Martijn Aslander lijkt alleen maar leuke dingen te doen. Hij noemt zichzelf dan ook serial funtrepreneur. Hoe managet Martijn zijn brede nieuwsgierigheid? En hoe krijgt hij het voor elkaar om zoveel dingen naast elkaar te doen en toch zo rustig en vriendelijk te blijven? Martijn is een echte kenniswerker.

Nieuwsgierige types: Martijn Aslander (47) auteur, internationaal spreker, stand-up filosoof, boardroom sparring partner, ondernemer en verkenner van het netwerk- en informatietijdperk

In een eerdere blogpost vertelde Martijn Aslander over zijn eigen nieuwsgierigheid en hoe hij de nieuwsgierigheid van anderen herkent, stimuleert en benut. In deze bijdrage begin ik met de podcast van Helden en Hordes waarin Martijn over zijn drijfveren als ondernemer vertelt en 12 leer-hacks deelt die eraan bijdragen dat hij zijn nieuwsgierigheid continu stimuleert, koestert en benut.

Serial funtrepreneur

Bij het podcastprogramma Helden en Hordes noemt Martijn Aslander zichzelf een serial funtrepreneur. Hij vertelt: ik ben nooit echt bezig geweest met winst. Ik was meer gericht op het kwijt kunnen van mijn creativiteit en het hebben van taak autonomie. De ruimte en de lol hebben van creëren. Leuke dingen doen met leuke mensen. Leer-hack 1: Het creërende en lerende effect van ondernemen. Je leert heel veel op die manier.

Grenzeloos en schaamteloos nieuwsgierig

Er wordt hem ook gevraagd waar hij goed in is. Zijn antwoord is leer-hack 2: ik ben grenzeloos en schaamteloos nieuwsgierig. En Leer-hack 3: Ik ben ook goed in geduld. Ik kan soms twee jaar wachten totdat de timing juist is en ik mijn kans zie. Ik heb altijd heel veel ijzers in het vuur, dan kan je altijd wel iets oppakken. Ik ben met 50 à 60 dingen tegelijk bezig. Ik heb focus, maar dan op het geheel. Ik ben heel de tijd aan het in en uitzoomen: daar zie je de verbindingen tussen het bestaande. Leer-hack 4: In het in en uit kunnen zoomen vind je de creativiteit.

Je vertelt in de podcast hoe je altijd veel ijzers in het vuur hebt. Ondanks of juist door jouw brede nieuwsgierigheid krijg je veel voor elkaar. Hoe balanceer jij jouw nieuwsgierigheid en ondernemendheid?

Leren is een uiting van nieuwsgierigheid wanneer de motivatie voor het leren intrinsiek is. Ik doe aan het hacken van leren. Dat begint met mijn ochtendritueel. Leer-hack 5: Bijna dagelijks lees ik een random samenvatting van een boek op blinkist.com. In een jaar tijd lees ik op die manier minimaal 300 samenvattingen van random boeken.

Leer-hack 6: In plaats van een heel boek of een samenvatting te lezen, leer je nog meer van een gesprek met de auteur, hij vertelt je dan ook meteen wat er in zijn nieuwe boek staat.

Minimale discipline voor maximale ruimte voor toeval en chaos

Het lezen van een samenvatting is een van de 80 dingen die ik ’s ochtends doe. Al die dingen staan in mijn persoonlijk management systeem. Ik sta om 5:30 op. Ik slaap gemiddeld 8 à 9 uur. Mijn ochtend is heel gestructureerd zodat ik doe wat ik moet doen en ik later op de dag tijd heb voor andere dingen.

Sinds ik vroeger opsta gaat dit beter. Ik ben hiermee begonnen na de geboorte van mijn tweede kind. Ik raad dit iedere moeder aan. De regie die je ervoor terugkrijgt is het waard. Om 08:30 zit mijn werkdag erop. De rest is spelen en ontdekken. Wanneer je zo vroeg opstaat ben je ’s avonds vanzelf moe. Leer-hack 7: Vroeg naar bed gaan past beter bij mijn bio-ritme.

Ik beoefen minimale discipline om maximaal los te kunnen laten. Hierdoor kan toeval en chaos ontstaan. Werk is wat ik moet doen om on track te blijven. De rest is spelen. Het voelt niet als werk. Wanneer iets als werk aanvoelt moet je ermee stoppen. Alle dingen waar ik geld voor krijg zou ik anders ook doen. Ik ga niet harder rennen voor veel geld, eerder het omgekeerde.

Jouw brede nieuwsgierigheid lijkt jou niet te hinderen in het creëren? Heb je tips voor anderen?

Ik maak schaal. Ik heb 18.000 telefoonnummers in mijn telefoon staan. Samen met deze mensen heb ik toegang tot een paar miljoen mensen. Ik ken veel super knooppunten. Voor het materialiseren van een idee combineer ik mensen en ideeën. Leer-hack 8: Ik investeer in human resources.

Wat zijn voorbeelden van zaken die je op deze wijze samen met anderen hebt gerealiseerd?

Een hunebed bouwen. In 2002 bouwde ik een hunebed samen met 14.000 mensen. Ik schreef er een boek over: Hoe bouw je een hunebed?

Permanent Beta Nederland: Permanent Beta brengt mensen samen om kennis te delen over technologie, wetenschap en kunst. Wij geloven in delen omdat we het leuk en belangrijk vinden, niet om te krijgen. Wij geloven in het creëren door middel van creativiteit, niet door middel van geld of macht.

Permanent Beta experimenten in Teheran (Iran) en in Zuid Afrika:

De boeken Easycratie, Nooit af! En Nooit af in het onderwijs. Meer hier

De Quantified Self beweging in Nederland. Deze beweging is uitgegroeid tot onder andere het Quantified Self Institute aan de Hanzehogeschool in Groningen.

Je vertelde al eens over je persoonlijk management systeem. Kan je hier meer over vertellen?

Leerhack 9: gebruik een persoonlijk management informatie systeem. Een essentieel onderdeel van kenniswerk is het nemen van heel veel beslissingen; grote en kleine beslissingen. Beslissingen neem je door informatie, kennis, ervaring, intuïtie en gut feeling te combineren. Als informatie zo’n belangrijk onderdeel is van het nemen van beslissingen, dan moet die informatie wel beschikbaar zijn via een Basis Ondersteuning Systeem; het BOS of in het Engels het Mind Enhancement Support System: the MESS. Bij de meeste mensen bestaat dit uit 30 à 50 mappen en tools, waardoor ze doorgaans niet snel bij hun informatie kunnen. Dat is echt zó onhandig. Ik denk dit beter op orde te hebben dan andere mensen.

Zeggen BOS en MESS je nog niet zoveel? Martijn werkt aan nieuwe inzichten en ideeën over kenniswerk. Meer hierover kun je in de blogpost van Martijn over Workflowy lezen.

In welke van de onderstaande vijf nieuwsgierigheidsdimensies herken jij jezelf het meest?

Benieuwd naar wat meer details over Martijns nieuwsgierigheid toon ik hem de volgende vijf nieuwsgierigheid dimensies van de Amerikaanse psycholoog Kashdan.

Vreugdevol Onderzoek – Dit is het prototype nieuwsgierigheid- de herkenning en het verlangen om kennis en informatie uit te zoeken en de daarop volgende vreugde door leren en groeien.
Gevoeligheid voor verstoken zijn van informatie – deze dimensie heeft een duidelijke emotionele lading met angst en spanning die vreugde overheersen – piekeren over abstracte of complexe ideeën, proberen problemen op te lossen en zoeken naar het dichten van gaten in kennis.
Stresstolerantie – deze dimensie gaat over de bereidheid tot het omarmen van twijfel, verwarring, angst en andere vormen van spanning die ontstaan door het verkennen van nieuwe, onverwachte, complexe, mysterieuze of obscure gebeurtenissen.
Sociale Nieuwsgierigheid – willen weten wat andere mensen denken en doen door te observeren, te praten of te luisteren naar gesprekken.
Sensatie Zoeken – de bereidheid om fysieke, sociale en financiële risico’s te nemen om gevarieerde, complexe en intense ervaringen op te doen.

Binnen een mum van tijd heeft Martijn de tekst in zich opgenomen en geeft hij gericht antwoord: Dimensie twee en vijf herken ik niet. Dit doe ik alleen vanuit overvloed niet vanuit angst.

Leer-hack 10: Door heel veel te lezen word ik steeds beter in patroonherkenning. Ik hoef niet alles woord voor woord te lezen. De concepten komen vanzelf naar voren en worden op een gegeven moment voorspelbaar.

Jij geeft aan dat jij je niet beïnvloed voelt door angst. Angst houdt veel mensen tegen om naar hun nieuwsgierigheid te handelen. Ze blijven in hun comfortzone. Heb jij überhaupt een stretch- of een dangerzone?

Een dangerzone ken ik niet. Ik ben wel eens heel moe. Ik ga dan slapen en dan is het klaar. Mijn stretchzone is mijn comfortzone. Wat veel mensen eng vinden vind ik niet eng. Een publiek van 5.000 personen is best eng. Ik doe het omdat ik het met mezelf en anderen heb afgesproken.

Wanneer iets spannend is vertraag ik en word ik rustig. Ik gedij bij crisis. Ik kan dan beter nadenken. Maar ik ben geen thrillseeker. Ik doe gewoon mijn werk. Ik loop niet weg van wat een thrill is. Ik werd uitgedaagd om geblinddoekt achter in een auto te zitten die in een zwembad te water werd gelaten. Ik heb het gedaan. Er was niks aan de hand.

Parachute springen en thetagolven

Ik zoek deze uitdagingen niet op, ze dienen zich aan. Zo werd ik door het Korps Commandotroepen uitgedaagd om parachute te springen. Stress is de angst om controle te verliezen. Ik deed een duosprong met de meest ervaren mensen. Tijdens het parachutespringen hoefde ik niet bang te zijn, ik hoefde zelf niet na te denken.

Moet je mijn gezicht zien. Is dat het gezicht van iemand die bang is? Tijdens een onderzoek bleek later dat de thetagolf mijn dominante hersengolf is. Je hangt dan de hele tijd in superpositie en ervaart dan geen oordeel en bent zonder stress. Dat verklaart een hoop.

Intuïtie, gut feeling en het inschatten van gevaar

De manier waarop je omgaat met angst heeft ook te maken met je intuïtie en referentiekader. Je intuïtie is gebaseerd op je referentiekader. Leer-hack 11: angst is een waardevolle radar. Het is een waarschuwingssysteem, een monitor of radar waar iets naar toe neigt. Je weet het gewoon. Gut feeling of onderbuikgevoel geeft een scherpere analyse over iets waar je een beslissing over moet nemen.

Leer-hack 12: Hoe meer ik lees, weet en doe, hoe beter ik kan voorspellen of iets stressvol is of niet. Een voorbeeld. Er was een vrouw het water in gereden waar een laagje ijs op lag. Ik besloot snel dat ik er achteraan moest gaan. Anders moest ik haar onder water en onder het ijs gaan zoeken. En daar had ik mooi geen zin in. Dat zou wel risicovol zijn geweest. Ik maakte dus de positieve keuze.

Je lijkt goed in control te zijn en optimaal gebruik te maken van jouw potentieel. Als jij zou moeten kiezen wat is dan de belangrijkste, absoluut onmisbare voorwaarde voor jou om jouw eigen potentieel optimaal te blijven benutten? Is dat autonomie, verbondenheid met anderen of het gevoel hebben dat je competent bent in wat je doet?

Na enig twijfelen: dan kies ik toch voor autonomie als ik dat kan borgen dan kan ik van daaruit beter verbinden.

Een positieve manier van het gelijktijdig begrenzen en stimuleren van nieuwsgierigheid

Een gesprek met Martijn zet je op scherp. Er komt veel informatie op je af. In al die informatie vond ik nieuwe inzichten voor een van de grootste vraagstukken waar ik tegenaan loop tijdens mijn onderzoek naar nieuwsgierigheid: Hoe realiseer en bewaar je de balans tussen nieuwsgierigheid en ondernemendheid? Of anders verwoord: hoe voorkom je dat nieuwsgierigheid bij denken blijft zonder dat het vertaald wordt naar creëren en doen?

Ik speelde al langer met het idee van curiosity management en zocht naar positieve manieren om nieuwsgierigheid gelijktijdig te begrenzen en te stimuleren. Ik verzamelde al veel waardevolle tips. Martijn is voor mij een positief en succesvol voorbeeld van iemand die zijn nieuwsgierigheid heel bewust en gericht weet te managen. Onze gesprekken hebben mij nieuwe inzichten gegeven in de essentiële ingrediënten voor positief curiosity management. Deze inzichten en andere deel ik in mijn boek-in-wording over de diversiteit en kracht van nieuwsgierigheid.

Hoe manage jij jouw nieuwsgierigheid?

Heb jij positieve ervaringen met het managen van jouw nieuwsgierigheid? Ik hoor het graag van je. Deel het in de comments hieronder of mail me: [email protected]