Chronische pijn is een vorm van langdurige pijn die langer aanhoudt dan de herstelperiode of samengaat met een chronische gezondheidstoestand, zoals artritis – de zwelling en gevoeligheid van een of meer gewrichten. In Nederland lijdt 20% van de bevolking aan chronische pijn die zich niet of moeilijk laat behandelen. Chirurgie en fysiotherapie zijn enkele van de beschikbare therapiemogelijkheden, maar deze schieten vaak tekort om de toestand van patiënten te verbeteren. Neurostimulatietherapie biedt nieuwe hoop, blijkt uit recent onderzoek van het Radboud Universitair Medisch Centrum (Radboudumc).
Waarom dit belangrijk is:
Naarmate de bevolking ouder wordt, zullen steeds meer mensen last krijgen van chronische pijn. Neurostimulatie onderscheidt zich als een innovatieve oplossing.
Hoe werkt neurostimulatie?
Neurostimulatietherapie biedt nieuwe hoop voor mensen die worstelen met chronische pijn. Deze behandeling richt zich op het zenuwstelsel en maakt gebruik van elektrische impulsen met een laag voltage om pijnsignalen te verstoren voordat ze de hersenen bereiken. Het mechanisme is gebaseerd op de poortcontroletheorie van pijn, die stelt dat bepaalde zenuwvezels het pijngevoel kunnen remmen. Het gaat niet alleen om het blokkeren van ongemak; neurostimulatie kan het zenuwstelsel mogelijk hertrainen om na verloop van tijd geen pijnsignalen meer te herkennen, wat van onschatbare waarde is voor chronische pijnpatiënten.
Bij de implantatie worden dunne, geïsoleerde draden ingebracht die verbonden zijn met het ruggenmerg van de patiënt of met specifieke perifere zenuwen. Deze draden, of afleidingen, zijn de kanalen voor de elektrische impulsen die patiënten verlichting bieden van hun aanhoudende pijn. Een systematische review uit 2020 toonde aan dat de meeste onderzoeken concludeerden dat patiënten een aanzienlijke pijnvermindering ondervonden dankzij neurostimulatie.
De sprong van Radboud
Het onderzoek van het Radboudumc richtte zich op de ontwikkeling van gesloten-lussystemen, die een grote sprong voorwaarts betekenen in de technologie voor pijnbestrijding. Deze geavanceerde systemen kunnen de intensiteit van de elektrische pulsen zelf aanpassen op basis van de activiteit van de patiënt, waardoor een stabiel stimulatieniveau wordt verkregen ongeacht de beweging. Deze functie is met name geïmplementeerd in het Radboudumc-systeem, waar de eerste patiënt die een nieuwe stimulator met een chirurgische paddle-draad kreeg, een duidelijke afname van pijn meldde.
De miniaturisatie van apparaten heeft ook het comfort voor de patiënt verbeterd. De nieuwste neurostimulatoren zijn de dunste die verkrijgbaar zijn en vallen nauwelijks op onder de huid. Bovendien zorgt de compatibiliteit met MRI-scans ervoor dat patiënten toegang hebben tot essentiële diagnostische hulpmiddelen zonder dat het implantaat verwijderd hoeft te worden.
Uitproberen voordat u zich vastlegt
Een van de meest patiëntvriendelijke aspecten van neurostimulatietherapie is de mogelijkheid van een proefperiode. Voordat ze een permanente implantatie ondergaan, kunnen patiënten een tijdelijk systeem uitproberen. Dit unieke voordeel stelt mensen in staat om de mogelijke verlichting van de behandeling te ervaren zonder dat ze zich meteen voor de lange termijn hoeven vast te leggen. Het biedt zorgverleners ook de mogelijkheid om de effectiviteit van de therapie voor de specifieke pijnconditie van elke persoon te beoordelen.
Deze testfase is waardevol, aangezien chronische pijn, gedefinieerd als pijn die langer dan 12 weken aanhoudt, verschillende oorzaken kan hebben, waaronder letsel of ziekte. De mogelijkheid om de behandeling te personaliseren door middel van proefstimulaties zorgt voor een grotere kans op succes en tevredenheid bij de patiënt.
Voordelen en overwegingen
De voordelen van neurostimulatie zijn veelzijdig. Patiënten melden vaak minder pijn, minder afhankelijkheid van orale medicatie en een verbeterd vermogen om dagelijkse activiteiten uit te voeren als gevolg van lagere pijnniveaus. De verbetering van de levenskwaliteit is voelbaar en geeft patiënten een gevoel van controle over hun pijn dat voorheen onbereikbaar leek.
Bovendien is de therapie eenvoudig omkeerbaar; als het niet effectief of niet langer nodig blijkt, kan het systeem worden verwijderd. De apparaten kunnen ook worden aangepast aan veranderende pijnniveaus, zodat constant aan de behoeften van de patiënt wordt voldaan. Het is echter essentieel om rekening te houden met de mogelijke risico’s van de procedure, zoals littekenvorming, verplaatsing van de afleiding, defecte hardware en infectie. Hoewel deze complicaties zelden voorkomen, moeten patiënt en arts ze grondig bespreken voordat ze verdergaan.
Werkzaamheid op lange termijn
Een van de belangrijkste aandachtspunten bij elke behandeling voor chronische aandoeningen is de werkzaamheid op lange termijn. Hoewel de aanvankelijke pijnstilling aanzienlijk kan zijn, kunnen behandelingen zoals neurostimulatie minder effectief worden naarmate het lichaam zich aanpast. Desondanks heeft de therapie voor velen een langdurige verlichting opgeleverd, waardoor ze op de lange termijn minder afhankelijk zijn van pijnmedicatie. Het is een continu proces van verwachtingen managen en behandelplannen aanpassen als dat nodig is.
Uiteindelijk hangt het succes van neurostimulatietherapie af van een zorgvuldige selectie van patiënten, grondige tests en zorgvuldige follow-up. Als deze elementen aanwezig zijn, biedt de therapie een veelbelovende aanvulling op de gereedschapskist voor pijnbehandeling. Innovaties zoals neurostimulatie met gesloten lus zullen het leven van chronische pijnpatiënten verder verbeteren en een toekomst inluiden waarin pijn niet langer de grenzen van iemands leven bepaalt.