Aankomende weken staat de beursgang van Uber op de agenda, die mogelijk de duurste in de geschiedenis gaat worden. De schatting van de beurswaarde van het bedrijf gaat al voorbij de 120 miljard dollar.
Ik ben een uitermate tevreden Ubergebruiker, vooral op vreemde bodem. Vanaf een buitenlandse luchthaven heeft een Uberchauffeur me in de regel al veilig bij het hotel afgeleverd voordat ik het plaatselijke openbaarvervoer systeem zou hebben begrepen. Natuurlijk ben ik niet blind voor de wrijving aan reguleringszijde, noch voor het feit dat Uber tot een significante stijging van het autogebruik in steden leidt, omdat veel mensen een Uber verkiezen boven het openbaar vervoer. Dat is één van de redenen dat Uber nu ook met elektrische stepjes en zelfs het aanbieden van openbaarvervoerritten experimenteert.
Toch ben ik niet heel optimistisch over Ubers toekomst. Dat heeft twee belangrijke redenen. Ten eerste de lage entry barrier: het is niet heel ingewikkeld een app te ontwikkelen om vraag en aanbod in vervoer bij elkaar te brengen, en overal ter wereld zie je dan ook bedrijven ontstaan die heel succesvol hetzelfde bieden. Meestal zijn ze beter op de lokale wetgeving en gebruiken afgestemd. Toch zie je ze steevast ook ambities buiten hun eigen land krijgen. En ook openbaarvervoerbedrijven zitten niet stil en schuiven steeds overtuigender in de richting van vervoer naar behoefte in plaats van een vaste dienstregeling. En tenslotte zie je, vooral buiten de grote steden, vrijwilligersdiensten ontstaan, een soort gratis Uber.
Maar mijn tweede en voornaamste reden tot pessimisme is het grote verlies dat Uber maakt, gecombineerd met de overtuiging dat een toekomstige Uberdienst met zelfrijdende auto’s dat op gaat lossen, door de consequente besparing op chauffeurskosten. Ik heb altijd twijfel gehad aan Ubers oprechtheid om een robottaxibedrijf te worden. Want tijdens hun vele lastige gesprekken met taxi-bonden en overheden over oneerlijke concurrentie is een vergezicht van chauffeurloze taxi’s een handige troefkaart voor Uber. Maar in de praktijk ligt die toekomst nog erg ver weg, ik vrees té ver om de verliezen op tijd te compenseren. Bovendien ligt Uber met hun ontwikkelingen voor zelfrijdend vervoer ver achter op General Motors en Waymo. Die laatste biedt sinds december al een taxidienst aan in Phoenix, die echter nog niet erg overtuigend rondrijdt, getuige de beelden van mensen die de taxi’s volgen op de weg. Voordat we dergelijke taxi’s los kunnen laten in het Europese, laat staan Aziatische stadsverkeer gaan nog vele jaren of zelfs decennia voorbij.
De kleinere concurrent van Uber in de VS, Lyft, zet ook in op autonome auto’s, maar de status van die ontwikkeling lijkt nog verder achter te lopen. Qua beursgang lopen ze wel voor: eind maart ging Lyft publiek met een beurswaarde van 24 miljard dollar. Daar is in de eerste weken al zo’n 25% van verdampt. Zo snel zal het bij Uber niet gaan, maar een miraculeuze progressie in hun autonome ambities lijkt nodig om het enorme verwachtingspatroon hoog te houden.
Natuurlijk kent niemand alle plannen van Uber. Als ze behalve mensen in de toekomst ook alle spullen gaan vervoeren, zoals Uber Eats nu al succesvol met maaltijden doet, drukken ze de hele retail en logistiek een plek naar beneden in de waardeketen. Dan bepalen zij voortaan waar onze spullen vandaan komen. In zo’n scenario wordt Uber nog veel meer dan 120 miljard waard. Maar ook die gigantische ambitie zal te maken krijgen met bovenstaande zorgpunten.
Ik blijf voorlopig erg graag betalen voor hun diensten over de hele wereld, maar hun aandelen laat ik liever links liggen.
Over deze column:
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Eveline van Zeeland, Maarten Steinbuch, Mary Fiers, Carlo van de Weijer, Lucien Engelen, Tessie Hartjes, Jan Wouters en Auke Hoekstra, probeert Innovation Origins uit te vinden hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, af en toe aangevuld met gastbloggers, zijn allemaal op hun eigen manier bezig met oplossingen voor de problemen van onze tijd. Zodat Morgen Beter wordt. Hier alle eerdere afleveringen.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
