In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Maarten Steinbuch, Carlo van de Weijer, Daan Kersten, Lucien Engelen en Tessie Hartjes, probeert E52 uit te vinden hoe de toekomst eruit zal zien. De vijf columnisten zijn allemaal op hun eigen manier bezig met technologieën die oplossingen voor de problemen van onze tijd kunnen leveren. Deze zondag is Tessie Hartjes aan de beurt.
Hier alle afleveringen van [MORGEN BETER]
Werelddoel nummer 7 van de Verenigde Naties is erop gericht ‘om iedereen ter wereld toegang te geven tot schone, betrouwbare, duurzame en moderne energie’. Op dit moment lijdt een zesde deel van de wereldbevolking (1,3 miljard mensen!) aan energiearmoede door een gebrek aan toegang tot elektriciteit. Velen hiervan geven bijna 20% van hun dagelijkse $2 inkomen uit aan verlichting op basis van overwegend kerosine. Dit is niet alleen relatief duur maar de rookgassen zorgen voor enorme gezondheidsproblemen en veiligheidsrisico’s bij de gebruikers. Daar komt bij dat de bijbehorende zwarte carbon-emissie wordt gezien als de tweede grootste aanjager van klimaatverandering.
“Energy is ‘the Golden Thread’ Connecting Economic Growth, Social Equity, Environmental Sustainability and Poverty eradication”Bank Ki-moon,
Zo ziet energiearmoede er uit.
Armoedebestrijding
Toegang tot energie wordt vaak gezien als een essentiële catalysator in het proces van algehele armoedebestrijding. Het ondersteunt vooruitgang op het gebied van gezondheidszorg, educatie, veiligheid en creëert nieuwe business mogelijkheden. Het grootste deel van de energiearmen woont in rurale gebieden van ontwikkelingslanden. Het verbinden van hen met het elektriciteitsnet vanuit een centraal gestuurde aanpak is te duur en te langzaam gebleken. Zelfs wanneer dit net er wel komt, blijkt het voor veel huishoudens te duur om zich aan te laten sluiten.
Klimaatvluchtelingen
Bevolkingsgroepen uit de rurale gebieden worden vaak blootgesteld aan het zogeheten ‘double-exposure effect’: zij worden onevenredig belast door de negatieve gevolgen van globalisering en klimaatverandering. Elk jaar worden 20 miljoen mensen gedwongen om te migreren omdat hun natuurlijke omgeving onbewoonbaar is geworden: klimaatvluchtelingen. Dit is niet slechts hun probleem. Wij moeten hier bij helpen en dit moet sneller. Decentrale en duurzame energie vormt hiervoor de oplossing.
Verandering in het business model
In het verleden werd er vaak gedacht dat de positieve sociale en economische effecten van grote duurzame energieprojecten in voldoende mate doorsijpelen naar de arme onderlaag om hen hiermee uit de armoede te halen. Dit effect is echter insignificant geweest voor de grote meerderheid en soms zelfs ook negatief gebleken. We hebben daarom decentrale oplossingen nodig voor individuele huishoudens. Nieuwe technologieën zoals mobiel betalen spelen hierbij een belangrijke rol.
Azuri Technologies heeft bijvoorbeeld een werkende markt gecreëerd voor solar home systems die normaal een relatief hoge aanschafprijs kennen van $50,-. In hun model wordt het systeem gekocht voor een prijs tussen de $5 en $10,- en wordt er betaald op basis van een pay-as-you-go systeem met kraskaarten. Gebruikers besparen hiermee wekelijks $2,- aan kerosine en oplaadkosten voor hun telefoon terwijl ze $1,- betalen voor de kaarten.
Een Azuri Technologies Solar Home System. Een code wordt gestuurd via de smartphone. Deze code wordt ingevoerd op het gele apparaat in huis hetgeen vervolgens toegang biedt tot de batterij van het zonnepaneel.
Zonnemobiliteit
Ik denk dat zonnemobiliteit een volgende stap zal zijn in armoedebestrijding doordat het in twee verschillende behoeftes tegelijk voorziet, namelijk elektriciteit en vervoer. En ik ben niet de enige die dat denkt. Deze week heeft een bedrijf uit Uganda de primeur met een bus op zonne-energie. In Bangladesh heeft een samenwerkingsverband een goedkope op maat gemaakte ambulance geproduceerd die wordt aangedreven door zonne-energie. Autofabrikanten zoals Ford en Tesla hebben beiden al modellen gepresenteerd met geïntegreerde zonnedaken. Hier in Eindhoven zijn we op dit gebied ook actief met de ontwikkelingen vanuit Solliance, de Solar-Bike en Lightyear – zij zullen in 2018 het eerste prototype van hun commerciële zonneauto presenteren.
Ondanks dat zonneauto’s in principe minder ingewikkeld zijn dan een normale verbrandingsauto’s, is hun business model dat wellicht niet. Om uit te kunnen rollen naar ontwikkelingslanden zullen nieuwe technologieën zoals mobiel betalen of blockchain geïntegreerd moeten worden. Naast technologie vormen volgens mij sociale en culturele bewustwording een nog veel belangrijker component wil men succesvol zaken doen in een omgeving die zo ontzettend verschilt met die van ons.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
