In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Maarten Steinbuch, Mary Fiers, Carlo van de Weijer, Lucien Engelen, Tessie Hartjes en Auke Hoekstra, probeert Innovation Origins uit te vinden hoe de toekomst eruit zal zien. De zes columnisten, af en toe aangevuld met gastbloggers, zijn allemaal op hun eigen manier bezig met oplossingen voor de problemen van onze tijd. Zodat Morgen Beter wordt. Deze zondag is Maarten Steinbuch aan de beurt, over de voorbereidingen op zijn gesprek met de Dalai Lama. Hier alle eerdere afleveringen.
De wet van Moore intrigeert me. Het beschrijft de ontwikkeling van rekenkracht van computerchips. Het laat al 40 jaar een exponentiele curve zien: elke 18 maanden een verdubbeling van rekenkracht en geheugengrootte tegen dezelfde kosten. Ik verwacht nog tenminste 30 jaar voortgang van deze exponentiële ontwikkeling, met EUV van ASML, en daarna fotonica en quantum-computing.
Wat gaat het betekenen, deze bijna ondenkbare explosie van kracht en mogelijkheid van technologie? Kunnen we het klimaatprobleem op tijd oplossen met extreem goedkope zonne-energie, en lossen we de gezondheids- en voedselproblemen op?
Als ingenieur weet ik in ieder geval dat met computers die een miljoen of een miljard keer slimmer zijn dan nu, we heel veel betere modellen kunnen maken en meetdata kunnen gebruiken om die modellen nog weer beter te maken (Artificial Intelligence). Dan kunnen we in detail voorspellen hoe lang het nog zomerweer blijft, en het klimaat echt begrijpen. Maar ook ons menselijk lijf. Kunnen we eeuwig leven? En willen we dat? En ons brein tot in detail begrijpen. En hoe ver gaan we daarmee? Wat voor robots gaan we maken, en gaan ze ooit op mensen lijken? Kan dat? En ook weer: willen we dat?
Dit zijn de vragen die ik wil gaan stellen aan HH the Dalai Lama wanneer ik hem mag ontmoeten in september. Dan is hij in Nederland ter gelegenheid van de opening van een tentoonstelling over het Boeddhisme.
Het grensvlak van spiritualiteit en technocratie, wat is het verschil, en hoe houden we dat in de hand? Als we dat willen tenminste. Daar gaat het om. Ik ga het toelichten. Stel dat de wet van Moore inderdaad doorgaat, en stel dat we zoveel kennis kunnen vergaren en modellen kunnen maken en laten leren met data, dat we het menselijk brein volledig scheikundig kunnen nabootsen met een computer. Dat kan misschien over 30 jaar (1 miljoen keer slimmere computers) of misschien over 45 jaar (1 miljard keer slimmere computers – voor de rekenaars: controleer maar ☺). Stel dat dat kan. Kunnen we dan ook ons bewustzijn in een computer stoppen? Is dat ook scheikunde? En kunnen we onze hersenen direct koppelen aan de ‘cloud’ (internet). En als we dat laatste kunnen, is onze ‘ik’ dan in die informatie? En kan ik mezelf dan weer downloaden in een ander ‘leeg’ lichaam?
En als dit allemaal zou kunnen, maken we dan ook nieuwe robots met nieuw ‘leven’ – of wat bedoelen we dan met leven eigenlijk? En tenslotte, als je veronderstelt dat er meer is dan scheikunde in ons lijf, dus als je denkt dat een spirituele wereld deel uitmaakt van wat jou je ‘ik’ geeft, wat is dan het verschil met de technocratische beschrijving die ik net gaf? Is dat de moraliteit? En is wat wij als mensen als goed en kwaad hebben bedacht de ultieme ideale norm? Hebben we het echt zo goed gedaan op de wereld? Beter dan een veel slimmere robotsoort kan gaan doen?
Anyway, ik geloof in de mens en het verstand van de mens, en ik ben hoopvol over de rol van technologie. Maar het zijn wel heel spannende tijden. En ik hoop op een mooi gesprek hierover met een wijs mens. Startpunt is de wet van Moore, die blijft ook gaaf!
Foto (c) DalaiLama.com
