Hoewel een hapje algen bij de meeste mensen niet dagelijks op het bordje ligt, zijn een gezonde bron van eiwitten en aminozuren zijn. Ze zijn vooral bekend als voedingssupplement in de vorm van pillen, omdat ze van zichzelf een vissige smaak hebben. De Delftse start-up FUL Foods heeft nu een manier gevonden om microalgen te raffineren. Ze maken er een verfrissende, bruisende tonic van. Ze raffineren de algen momenteel in brouwerijen. Onlangs kreeg de onderneming een subsidie van de RVO om een haalbaarheidsstudie uit te voeren naar het kweken van microalgen met behulp van de CO2-uitstoot van brouwerijen.
“Als je CO2, dat anders in de atmosfeer zou worden uitgestoten, gebruikt om ingrediënten met een hoge voedingswaarde te produceren, dan is dat voor ons het voedsel van de toekomst”, aldus Julia Streuli, mede-oprichter en CEO van FUL Foods.
De microalgen worden gekweekt in fotobioreactoren: grote, transparante buizen die licht door hun wanden binnenlaten en als zonne-ontvangers fungeren. Door middel van fotosynthese absorberen de microalgen het licht en de overtollig CO2. Ze gebruiken dit als energiebron om voedsel te produceren. De resterende lichtabsorptie verwarmt de tank tot optimale temperaturen voor algengroei.
Op zich zijn algen niet zo waardevol, maar door ze te raffineren, konden we verschillende waardevolle ingrediënten en producten maken.
Julia Streuli – mede-oprichter en CEO van FUL Foods.
Door het natuurlijke proces van gisting produceren brouwerijen ongeveer drie keer meer CO2 dan ze nodig hebben. FUL onderzoekt of het haalbaar is om deze overtollige CO2 op te slaan, in fotobioreactoren te pompen en daarmee microalgen te produceren die vervolgens als supervoedsel worden gebruikt.
Raffineren
Streuli en haar mede-oprichters, Sara Guaglio en Cristina Prat, kwamen elkaar tegen tijdens een studie in Singapore. Ze speelden allen met plannen om een op duurzaamheid gericht bedrijf op te richten. Prat had tijdens haar werk in de olie- en gasindustrie gezien hoe microalgen als alternatief voor biobrandstoffen konden worden gebruikt. De drie besloten te onderzoeken voor welke andere toepassingen microalgen nog meer gebruikt konden worden.
Ze ontdekten dat microalgen veel nuttige eigenschappen hebben. Van het gebruik in voedingssupplementen en pharmaceutica, tot plasticproductie. Omdat microalgen zo multifunctioneel zijn, benaderden Streuli en haar oprichters de algen op dezelfde manier als de petrochemische industrie ooit eens de ruwe olie. Een grondstof waarmee je van alles kunt maken. Maar in plaats van als brandstof, waren ze meer geïnteresseerd in het gebruik ervan als voedsel.
“Het is maar hoe je het bekijkt,” zegt Streuli. “Op zich is zijn algen niet zo waardevol. Maar door het raffinageproces konden we verschillende waardevolle ingrediënten en producten creëren.”
Azteken
Mensen eten al honderden jaren microalgen. Zo oogstten de Azteken het blauwgroene slijm uit beekjes en maakten er gedroogde pasteitjes van. Het bevat 15 keer meer eiwitten dan soja, is een antioxidant, en een bron van vitamine C, B1, B2, B12, K, zink, ijzer en magnesium. Hoewel de Azteken een manier vonden om er voedsel van te maken, kunnen mensen ziek worden van microalgen die rauw uit de natuur worden geconsumeerd (om nog maar te zwijgen van de vissige smaak).
In 2019 vlogen Julia en haar mede-oprichters naar Nederland, naar een van de toonaangevende centra in de wereld van voedseltechnologie. Ze vroegen daar hulp bij hun inspanningen om van algen superfood te maken. In enkele weken tijds gingen ze een samenwerking aan met Wageningen University, namen ze een voedselwetenschapper in dienst en begonnen ze te werken aan de raffinage van microalgen.
De methodes die FUL heeft ontwikkeld – daarvoor is inmiddels octrooi aangevraagd – leverde het voedselcomponent FUL® op. Een oplosbaar en neutraal smakend ingrediënt van microalgen dat zijn blauwgroene kleur heeft behouden. Hun eerste consumentenproduct, FUL® Superfood Tonic, is naar eigen zeggen vol van smaak en heeft een natuurlijke, levendige blauwe kleur. Ze zijn er ook in geslaagd om het raffinageproces te vereenvoudigen, zodat het kan worden uitgevoerd met standaard brouwerij-apparatuur.
De toepassing van microalgen in de reguliere voedselproductie kan helpen de CO2-voetafdruk te verkleinen. Microalgen zijn vele malen efficiënter dan bomen in het absorberen van CO2 uit onze omgeving.
“Algen zijn letterlijk verantwoordelijk voor meer dan de helft van de zuurstof die we inademen,” legt Streuli uit. Wanneer microalgen worden gekweekt in fotobioreactoren, zoals die van Lgem|Synalgae – het bioreactortechnologiebedrijf dat de microalgen produceert die FUL gebruikt – gedijen microalgen goed en kunnen ze dagelijks worden geoogst.
“Dat is het mooie van microalgen – ze zijn altijd klaar!”, zegt Marieke Vanthoor, directeur R&D bij Lgem|Synalgae. De onderneming heeft voor hun bioreactoren een gepatenteerd tweefasensysteem ontwikkeld dat de door microalgen geproduceerde zuurstof op een continue, gecontroleerde manier uitwisselt met CO2. Ze zijn in staat om opgeslagen CO2 te gebruiken – zoals overgebleven CO2 van brouwerijen – en kunnen zelfs het water recyclen waarin de microalgen groeien.
FUL raffineert de microalgen tot een supervoedselingrediënt. Wat niet wordt gebruikt in het ingrediënt zijn de niet-oplosbare delen: vetzuren, bètacaroteen, en bepaalde eiwitten. FUL wil manieren onderzoeken om nieuwe producten te maken van de overgebleven biomassa. Voorlopig ligt de focus echter op het onderzoeken van de economische en technische haalbaarheid van het kweken van de microalgen met de CO2-emissie van bierproductie.
Ook interessant: Is er leven op Mars? Dankzij deze bacteriën is het straks mogelijk