Medicijnen op afstand produceren voor een land waar ze op dat moment hard nodig zijn. Dat is straks mogelijk met een apparaat dat scheikundigen van het Max Planck Instituut in Duitsland hebben ontwikkeld. Daarmee kun je een groot aantal werkzame stoffen voor medicijnen en andere chemische producten maken zonder dat je het apparaat zelf hoeft aan te passen. Het kan namelijk synthese-stappen combineren waar voorheen verschillende apparaten nodig waren. Dat maakt de Max Planck Gesellschaft bekend in een persbericht. De uitvinding kan de ontwikkeling van nieuwe chemische producten enorm versnellen.
Chemische productie is eigenlijk maatwerk, stelt het instituut. Of het nu gaat om medische middelen of andere chemische producten, chemici moeten de productieprocessen altijd aanpassen. En ze ontwerpen ook de bijbehorende apparatuur specifiek voor elk product. Dat kan veel gemakkelijker met de automatische machine voor radiale synthese – tenminste als een stof niet in grote hoeveelheden nodig is.
Bij de foto: In het Max Planck Institute of Colloids and Interfaces heeft een team onder leiding van Kerry Gilmore en Peter Seeberger een geautomatiseerde machine voor radiale synthese ontwikkeld. Het hart van de reactor is de cilindrische container onderaan de foto. Hier vinden de reacties plaats. © MPI voor Colloïden en Interfaces / Sourav Chatterjee
Op afstand medicijnen produceren
,,Met radiale synthese creëren we een paradigmaverschuiving in de chemie,” zegt Peter Seeberger. Enerzijds maakt de synthesemachine het mogelijk om mensen op moeilijk bereikbare plaatsen of in gebieden zonder chemische industrie naar behoefte te voorzien van medische werkzame stoffen of andere stoffen. Dit kan nuttig zijn in het geval van onverwachte tekorten aan actieve medische bestanddelen. Het biedt mensen in ontwikkelingslanden een flexibele toegang tot deze stoffen. Vooral wanneer de behoefte aan zo’n stof niet te voorzien is. ,,Het enige knelpunt dat er zou kunnen zijn in de beschikbaarheid van basischemicaliën,” zegt Peter Seeberger. ,,Maar met de grondstoffen bij de hand, is dit een enorme kans.”
Nieuwe perspectieven voor chemisch onderzoek
Aan de andere kant opent de flexibele synthesemachine volledig nieuwe perspectieven voor chemisch onderzoek. Vooral medische hulpmiddelen zijn immers vaak van ingewikkelde constructie. Kleine verschillen kunnen grote gevolgen hebben. In de zoektocht naar de beste stof, synthetiseren chemici daarom meestal veel verschillende moleculen met kleine variaties. Tot nu toe moesten ze steeds hun apparatuur aanpassen of zelfs opnieuw moeten opbouwen.
Chemie naar het model van een internetdienst
,,Met deze zogenoemde radiale synthese kunnen we het handwerk grotendeels elimineren”, zegt Peter Seeberger. Als hij zijn zin krijgt, zal de chemie in de toekomst worden geëxploiteerd als een service op internet. ,,Je mag dan wel voor je computer op kantoor zitten, maar de server waarop een applicatie draait, bevindt zich ergens anders in de wereld”, zegt Peter Seeberger. Op dezelfde manier zouden chemici in de toekomst hun experimenten op afstand kunnen controleren.
,,Op deze manier kunnen veel meer stoffen en reacties worden getest”, zegt Peter Seeberger. ,,En zo zullen we in staat zijn om veel meer en veel betrouwbaardere gegevens te verzamelen.” Dit zou op zijn beurt kunnen helpen bij de analyse van grote gegevens in de chemie. ,,Uiteindelijk zou zelfs een kunstmatige intelligentie die door training met de enorme hoeveelheden gegevens chemische competentie heeft ontwikkeld, de zoektocht naar veelbelovende nieuwe stoffen voor een gewenste toepassing of naar efficiënte reactietrajecten kunnen overnemen”, zegt Seeberger. Scheikundigen zouden dan hun creativiteit volledig kunnen wijden aan taken waarvoor zij niet kunnen putten uit ervaringen met soortgelijke experimenten en die daarom niet kunnen worden opgelost met behulp van datagestuurde methoden.
Octrooi is inmiddels aangevraagd
De Potsdam-onderzoekers gaan nu de veelzijdigheid van de radiale synthese verder testen. Zij hebben al wel een octrooiaanvraag voor de technologie ingediend. De eerste industriële bedrijven hebben inmiddels belangstelling getoond. Dit komt omdat de nieuwe synthesemachine hen kan helpen om het onderzoek naar nieuwe producten en hun ontwikkeling drastisch te versnellen. Dit zou niet alleen kosten besparen, maar zou ook kunnen leiden tot meer innovatie.
Ook interessant:
Biologische polymeer die je met temperatuur kunt regelen
Voedselresten als grondstof voor bioplastics
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
