Sinds een paar dagen blokkeert de Taiwanese oceaanreus Evergiven de belangrijke transportroute door het Suezkanaal. De al snel te hulp gevraagde Nederlandse baggeraar Boskalis, eigenaar van het meest toonaangevende bergingsbedrijf ter wereld, karakteriseerde het lostrekken van het schip door lokale slepers als ‘een dappere poging’. Maar om deze ‘gestrande walvis’ weer te laten drijven moet er toch echt eerst door onze deskundigen gerekend worden en gespecialiseerd materiaal aangevoerd worden. Iets dat weken kan gaan duren. Een gestrande walvis vlottrekken is nog niet zo eenvoudig namelijk. Wat u zegt. Het lijkt wel de woningmarkt.
In het Financieele Dagblad las ik de zoveelste oproep even wat inzichten en oplossingen voor de woningmarkt in 400 woorden in te zenden. Dat lost natuurlijk weinig op. Daarvoor is het probleem veel te complex, te institutioneel. Rust er een te enorm gewicht op modderige bodem. Integraliteit, denken op lange termijn, systeemverandering dat zijn de toverwoorden om de op hol geslagen woningmarktpendule, doorschietend van centrale naar decentrale planning en weer terug tot bedaren te brengen.
Bedachtzaamheid
Als de Rijksbouwmeester en consorten daarbij ruiterlijk toegeven ook niet meteen het juiste organisatiemodel te weten, is enige bedachtzaamheid alvorens te gaan sjorren wellicht van belang. Is het bijvoorbeeld een idee zowel een sectorale minister voor wonen als een integrale minister van ruimte te overwegen? Maar nee, van alle kanten grossiert men vooral in ad hoc oproepen, taskforces en prijsvragen. Want we moeten bouwen bouwen bouwen.
Ook de verkiezingsprogramma’s lazen op dit punt als tamelijk simpele retoriek. Ik wil daar best even aan meedoen hoor. There is no spoon: Als de ontelbare huizenbezitters van veel te ruime woningen even wat inschikken of uitbreiden is het hele probleem eigenlijk al opgelost. Dat hoeft niet eens onder dwang. Met een aantrekkelijk incentive dat wel natuurlijk. Want zittende bewoners hebben zoals u weet zelden belang bij nieuwbouw. Met een splitsingsrecht, bouwrecht of het intelligent inspelen op woonwensen van deze eigenzinnige groep senioren is een veel betere doorstroming mogelijk. Er zijn dan bijna geen extra grondgebonden nieuwbouwwoningen meer nodig. Het bescheiden aantal, nog aanvullend benodigde woningen, kan dan gemakkelijk in stedelijke gebieden een geschikte plek vinden. Aanpasbaar, met aandacht voor kwaliteit en gebaseerd op lange termijn waarden.
Grensgebouw
Over geschikte stedelijke gebieden gesproken. De Brainportregio zou dit varkentje ook best even voor ons allemaal kunnen wassen. Want wie gaat onze maakindustrie verslaan? 1 miljoen woningen erbij. Eens kijken. De metropoolregio Eindhoven, is een gebied van 1500km2 met een omtrek van 200km. Dat biedt mogelijkheden. Er is best wat voor te zeggen het verschil met de rest van Nederland ook ruimtelijk wat te accentueren.
Laten we op onze grens om de 25 meter een ‘groen’ Trudotorentje van 70 meter hoog neerzetten met elk 125 woningen. Met 8000 torentjes ben je er dan. Ja, het is best een groot gebaar. Of we doen het in één langgerekt heuvelachtig circulair grensgebouw, landschappelijk ingepast. Tegelijk wat mobiliteitvoorzieningen aanleggen. Prefabfabriekje ernaast en produceren maar. Ik denk niet dat we veel reclame hoeven te maken.
