Wat moet een piloot doen als zijn vliegtuig wordt gekaapt? Twee studenten van de Fontys Hogeschool ICT hebben daar een oplossing voor. SkyTect. Met één druk op de knop kan een piloot de vliegtuigbesturing overschakelen op een automatische piloot, die vervolgens – geheel zelfstandig – het toestel veilig aan de grond zet. Ruud Faessen en Patrick Eijkemans wonnen er de ICTalent Awards 2015 mee. e52 in gesprek met Ruud Faessen en Jacco Hoekstra. Hoekstra is hoogleraar Luchtvaart en Ruimtetechniek aan de TU in Delft.
Automatische piloot
Faessen legt uit hoe het werkt: “het systeem berekent een hele rits gegevens. Zoals: hoe ver kan het vliegtuig nog vliegen? Vliegt het op een veilige hoogte? Waar ligt het dichtstbijzijnde vliegveld? Hoe lang is de landingsbaan? Een flink rijtje gegevens dus. Maar dit is niets nieuws. Sterker nog, vliegtuigen zijn al uitgerust met automatische piloten die dit kunnen. Het nieuwe aan ons systeem is dat niemand er van buitenaf meer bij kan. Het vliegtuig lost alles intern op.”
Risico uitsluiten
Jacco Hoekstra laat als luchtvaartdeskundige zijn licht schijnen op het idee: “Technisch gezien is het heel goed mogelijk. Maar is het een goed idee? Er spelen zoveel aspecten mee als je het gaat hebben over veiligheid. Je sluit nu een risico uit, dat van kapers die binnendringen, maar introduceert weer een ander risico. Personen kunnen niet meer bij de besturing. ”
Daar hebben de studenten zelf ook aan gedacht, het oorspronkelijke idee was om de controle over te dragen aan een grondstation dat het toestel op afstand bestuurt. Maar hier zijn ze vanaf gestapt. “er moet met complexe satelliet verbindingen worden gewerkt, die kunnen worden gekraakt door derden. Dat is een te groot risico,” legt Faessen uit. Hoekstra heeft hier nog wel iets aan toe te voegen. Het gaat er volgens hem helemaal niet om of het technisch mogelijk is.
“Drones maken gebruik van hetzelfde principe, maar dit zijn onbemande toestellen. Zodra het gaat om passagiersvluchten wordt er anders naar gekeken, het is geen geaccepteerd beeld dat mensen in een vliegtuig stappen dat volledig wordt bestuurd door computers. Mensen zijn toch een stuk veelzijdiger dan technologie. Ze zijn in staat om te reageren op situaties. Passagiers zitten rustiger op hun stoel als ze weten dat er een piloot fysiek in de cockpit aanwezig is. Mocht er iets misgaan staat ook zijn leven op het spel.”
Mensen buitensluiten
Het grootste probleem voor SkyTect is volgens Hoekstra het feit dat je de mens actief buitensluit om hem er vervolgens niet meer in te laten. “als piloot hoef je niet meer aan de kapers te denken, maar wat als er een technische fout in het programma zit? Als dat misgaat zit je met zijn allen op een grote kruisraket.”
Of de jongens concurrentie moeten vrezen van anderen die er met hun idee vandoor gaan? “Er zijn wel proeven geweest met dit soort systemen, denk aan noodvluchten als de luchtdruk wegvalt in de cockpit, dat een automatische piloot het overneemt. Dus als je het zo bekijkt, bestaan er al systemen die vliegtuigen volledig autonoom laten landen. Maar specifiek gericht op kaping kan ik me zo niets voor de geest halen.”
Zelf willen Faessen en Eijkemans het idee aanbieden bij bedrijven of luchtvaartmaatschappijen. Omdat ze er wel iets in zien. “Het moet nog flink worden doorontwikkeld, maar het heeft zeker potentie. Via de jury proberen we in contact te komen met bedrijven die ons verder kunnen helpen.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
