Het klimaat verandert en de gevolgen daarvan gaan we allemaal merken, over de hele wereld. Plannen om ons daarop voor te bereiden of zelfs om het proces te keren zijn er genoeg. Maar wat kun je daar als wethouder van een middelgrote stad in Nederland aan bijdragen? Wat is de impact van een klimaatmaatregel op lokaal niveau? Rik Thijs, Wethouder Klimaat & Energie in Eindhoven, neemt ons een keer per maand mee in zijn dilemma’s, zijn keuzes en zijn ambities.
Mijn columns gaan over de stappen die we als gemeente zetten om klimaatverandering te keren, en ook mijn persoonlijke keuzes daarin. Het gaat dan om vragen als ‘koop ik nu nog een nieuwe cv-ketel?’, ‘op welke brandstof rijdt mijn nieuwe auto?’ tot ‘hoe krijgen we alle huizen van het aardgas af?’ en ‘Is het goede voorbeeld geven voldoende om mensen te overtuigen hun huizen te isoleren?’. Voor die laatste twee vragen wacht ik als wethouder met smacht op een nieuwe regeerakkoord. Een regeerakkoord waar nu echt middelen worden vrijgemaakt zodat gemeenten invulling kunnen geven aan het klimaatakkoord. Invulling in het kader van ‘klimaatmitigatie‘, maatregelen bedoeld om de omvang of snelheid van opwarming van de aarde te beperken. Als wethouder openbare ruimte, groen en water ben ik naast de klimaatvraagstukken ook verantwoordelijk voor klimaatadaptatie. Dat is het voorbereiden van de stad op veranderende weersomstandigheden door klimaatverandering, zoals extreme regenval of hete en droge zomers.
Mitigatie en adaptatie
Klimaatmitigatie bestaat uit maatregelen bedoeld om de omvang of snelheid van opwarming van de aarde te beperken. Over het algemeen bedoelt men met klimaatmitigatie het verminderen van de door mensen veroorzaakte emissies van broeikasgassen. Meer hier
Adaptatie (aanpassing) aan klimaatverandering is het proces waardoor samenlevingen de kwetsbaarheid voor klimaatverandering verminderen of waardoor zij profiteren van de kansen die een veranderend klimaat biedt. Adaptatie kan autonoom zijn of gepland. Meer hier
Inmiddels merk ik dat het verhaal over klimaatadaptatie als wethouder gemakkelijker te ‘verkopen’ is. Vorige week presenteerde ik samen met mijn college Yasin Torunoglu (wethouder wonen, wijken en werken) de nieuwe ontwikkelingen van het Emmasingelkwadrant, een groene stadswijk in het centrum. Hier komt onder meer een prachtig park waar we de oude rivier de Gender weer boven de grond komt. Natuurlijk om een prettige leefomgeving te creëren, waar mensen verkoeling kunnen zoeken of kinderen in een hete zomer kunnen spelen aan de rand of zelfs in het water. Maar de achterliggende gedachte bij het naar boven halen van de Gender is het opvangen van grote regenbuien en het bufferen van het water in het centrum in plaats van het direct af te voeren naar de Noordzee via ons afvoersysteem.
Een ander voorbeeld is de jaarlijkse plantactie van Adopteer een straat. Een vrijwilligersinitiatief ondersteund door de gemeente, om mensen te verleiden een perkje of een boomspiegel te adopteren. Je kunt dan gratis planten bestellen, waarmee je vervolgens de buurt opfleurt. Ik heb samen met de overbuurvrouw een paar m2 planten besteld, zodat de boomspiegel voor onze deur van een zandbak gaat veranderen in een prachtig bloemenperk. En ook deze kleine groene pareltjes dragen bij aan het vasthouden van water en verbeteren van de biodiversiteit in de wijken. Dit initiatief leeft, want er zijn al heel veel aanvragen gedaan ten opzichte van andere jaren. Een mooi resultaat.
Ik vraag mij af, hoe komt het dat we bij klimaatadaptatie een verhaal hebben wat bij veel mensen aanslaat en wanneer het om mitigatie gaat het een stuk lastiger is. Is het nemen van verduurzamingsmaatregelen aan je huis te ingewikkeld, zie je niet direct de positieve gevolgen of weten we mensen niet goed genoeg te informeren? Komende half jaar gaan we ons nieuwe energieloket vormgeven en werken we aan een gemeentebreed isolatieprogramma. Mijn doel is om te leren van onze aanpak van klimaatadaptatie zodat het ook gemakkelijk en leuk wordt om samen de schouders eronder te zetten om de klimaatverandering te keren. Als mensen naar het lezen van deze column ideeën wat we daar op lokaal niveau aan kunnen bijdragen, laat het mij weten!