Knowledge Sharing Centre zorgt voor de overdracht van essentiële kennis in de high-tech industrie

By Bart Brouwers

Waarom we over dit onderwerp schrijven:

Open innovatie is essentieel in een wereld die op zoek moet naar nieuwe oplossingen. Vandaar dat we aandacht besteden aan dit initiatief.

Het doel van het Knowledge Sharing Centre (KSC) is even helder als uitdagend: kennis die normaal gesproken blijft hangen in het brein of de aantekeningen van een individuele techneut delen met collega’s die er mogelijk ook wat aan hebben. Binnen ASML is het de afgelopen jaren stap voor stap – zowel vanuit noodzaak als vanwege de nieuwe mogelijkheden – een goed gebruik geworden. Dankzij partijen als Mikrocentrum, Holland Innovative, Innovox & Partners en Thermo Fisher krijgt het initiatief nu een breed vervolg. De eerste publieke kennismaking was afgelopen week op de Precisiebeurs in Den Bosch.

Initiatiefnemers Jelm Franse (ASML), Paul Nollen (Thermo Fisher Scientific) René van Ommeren (Innovox & Partners), Hans Meeske (Holland Innovative), Bert-Jan Woertman (Mikrocentrum) en Arno Sprengers (ASML) gaven daar een toelichting op de oorsprong en de ambitie van het KSC. Alles draait om vertrouwen, zeggen ze in koor. Vertrouwen is volgens hen namelijk het hoofdbestanddeel achter de succesformules waar de bedrijven afzonderlijk door kunnen functioneren, maar vooral ook waar de keten als geheel op draait. En datzelfde vertrouwen is ook voor het KSC essentieel, zegt Franse. “We hanteren daar een vergelijking voor, die we de ‘trust equation’ noemen. Trust is het resultaat van capability maal reliability maal transparancy gedeeld door self interest. Op die manier kun je kijken naar de elementen die je kunt beïnvloeden om uiteindelijk die trust zo hoog mogelijk te krijgen. Waar we inmiddels wel achter zijn is het enorme belang van de factor transparantie: openheid over wat je verwacht en waarom je dat verwacht, zodat je ook anderen inzicht geeft in de drivers van de semiconductor markt die, afgezien van de kortcyclische golven, op langere termijn de bomen de hemel in laten groeien.”

Alleen met dit soort transparantie kan ASML de toeleveringsketen aangesloten houden, zegt Franse. “Bovendien geeft het de geldschieters achter de keten het vertrouwen om dat benodigde werkkapitaal beschikbaar te stellen.” De verbreding van het KSC is op die manier ook in het belang van ASML zelf, vult zijn collega Arno Sprengers aan. Hij was de afgelopen acht jaar de trekker van het centre. “We moeten als ASML oppassen dat het gat met c-developers en leveranciers niet te groot wordt. Wij groeien nog steeds enorm snel, daar moet je rekening mee houden, maar het is niet altijd even makkelijk. Het koesteren en delen van kennis is intern inmiddels normaal voor ons, maar richting buitenwereld is dat soms nog lastig. Door het KSC te verbreden kunnen we nieuwe stappen zetten.”

Concurreren als ecosysteem

Bert-Jan Woertman ziet het KSC als een van de bewijzen dat je beter als ecosysteem dan als afzonderlijk bedrijf de concurrentie met de rest van de wereld kunt aangaan. “Precies wat we met Mikrocentrum ook altijd voor ogen hebben. Natuurlijk heeft elk bedrijf zijn IP en patenten, daar moet je zuinig op zijn, maar er is ook heel veel dat je wel kunt delen. Door dat slim te doen profiteert het hele ecosysteem en wordt de waardeketen elk jaar weer een stukje beter.”

Het Knowledge Sharing Centre is inhoudelijk gebouwd op vier pilaren: als eerste is er het platform (KSC Platform), met fysieke en digitale vormen van kennisuitwisseling, een-op-een of in groepen. Daarnaast wordt er gewerkt aan projecten (KSC Projects), veelal op basis van succesvolle praktijkvoorbeelden bij een van de deelnemers. Als derde pilaar zijn er de events (KSC Events) rond de theorie en praktijk van het kennisdelen: hoe doe je dat eigenlijk? Als laatste poot is er specifieke consulting voor bedrijven en individuele deelnemers (KSC Academy). 

De kracht van het delen

Hans Meeske van Holland Innovative, een van de initiatiefnemers van de verbreding van KSC, is ervan overtuigd dat kennisdelen cruciaal is voor het versnellen van innovaties. “Het KSC is opgericht voor het delen van kennis van productietechnieken, maar een logisch vervolg is de uitbreiding naar kennisdeling in productontwikkeling. Net zoals we dat gaan doen in het NXTGEN HighTech Systems engineering initiatief. Daarin gaan we gezamenlijk de kennisgaten rondom systems engineering vaststellen om die vervolgens vanuit alle onderwijsniveaus te gaan dichten. Het is het in praktijk brengen van het concept van lifelong learning.”

Kennisdelen is in de maakindustrie een onderschat fenomeen, zo stellen de initiatiefnemers vast. Onze engineers weten niet altijd even goed hoe dingen gemaakt worden of ze ontwerpen zaken die niet maakbaar zijn. Gewoon omdat er kennis ontbreekt die elders wel degelijk al aanwezig is. Het eerste focuspunt van het KSC ligt dan ook in kennis van productietechnieken en maakbaarheid. “Als er vanuit engineering en productie meer met elkaar gedeeld gaat worden betekent dit voor elke betrokkene een versnelling van het leerproces, het makkelijker elkaar kunnen vinden en daarmee uiteindelijk ook meer business. We moeten er alles aan doen om meer van elkaar te leren; door elkaars generieke kennis te leren kennen, zonder meteen je intellectual property te grabbel te gooien, kunnen we allemaal groeien. Want dat is de kans die ik zie: samen slimmer worden in het borgen en verspreiden van kennis, zowel fysiek als digitaal.”

Maar moeten over die kennisdeling dan niet vooraf goede afspraken gemaakt worden? “Ja, dat moet zeker”, zegt Hans Meeske. “Maar laten we dat parallel doen: afspraken vastleggen en vanuit vertrouwen delen en versnellen. Als je eerst alles op papier wilt vastleggen, is er nog te weinig vertrouwen en belemmer je de snelheid van het delen.” Paul Nollen van Thermo Fisher Scientific beaamt dat: “De start van een samenwerking is vaak nogal bureaucratisch, maar iedereen die hier wel eens mee te maken heeft gehad weet dat contracten het minimum in een samenwerking vormen en relaties het maximum. Dat willen we ook binnen het KSC laten zien – iedereen die ons kan meehelpen in deze ontwikkeling, is welkom.”

Wederzijds succes voedt het vertrouwen, zegt ook René van Ommeren van Innovox & Partners. Hij kwam in 2019 in contact met het KSC. “Het klikte direct met Arno Sprengers, ook omdat ik zag wat voor iets moois Arno door de jaren had opgebouwd. En ik merkte ook direct dat ASML heel goed door had dat er meer maakbedrijven aan het KSC gekoppeld zouden moeten worden om het succes ervan te vergroten.”

Inspireren, verbinden en kennis delen tijdens INNOvember 2022: ‘Innoveren doen we samen’

De hele maand november staat in het teken van innovatie. De Rijksoverheid houdt in samenwerking met een tiental ministeries, de politie en het UWV meer dan vijftig verschillende soorten sessies waarin innovatie centraal staat.

Unique selling points

ASML heeft inmiddels toegezegd zeker de komende drie jaar betrokken te willen blijven bij de organisatie van het KSC, ook financieel, om de overgang naar een zelfdragend kennisdelingsplatform mogelijk te maken. Van Ommeren: “Dat stelt ons in staat door te bouwen op wat afgelopen jaren al bij ASML is neergezet. Maar tegelijk is het vanaf nu niet meer puur ASML-gerelateerd. Het zal nu dus vooral zaak zijn meer bedrijven aan te laten sluiten bij dit initiatief, want hoe meer partijen hier vertrouwen in hebben, des te succesvoller het zal worden.” 

En dat vertrouwen, dat is soms geen vanzelfsprekendheid, voegt hij eraan toe. “We voelen dat er zeker behoefte is aan een breder KSC, maar men weet nog niet wat er precies gaat gebeuren. Iedereen vraagt zich natuurlijk eerst af wat er voor zichzelf te winnen is. Ook is het logisch dat je soms terughoudend bent met het delen van je unique selling points. Ik heb daar altijd twee antwoorden op: ten eerste is het voor iedereen mogelijk interessante kennis te delen zonder direct al je geheimen prijs te geven. Ten tweede moet je niet onderschatten wat je ervoor terug kunt krijgen. En niet alleen vanwege de nieuwe kennis die je kunt opdoen. Je presenteert jezelf actief in een relevante omgeving, dat doet meteen ook iets voor jouw geloofwaardigheid.”

Gerichte kennisoverdracht

Hoe belangrijk is een Knowledge Sharing Centre in deze tijd eigenlijk nog? Alles is toch in beginsel ergens online te vinden? “Daar vergis je je in”, zegt Sprengers direct. “Juist die overvloed aan informatie is een risico. Je verdrinkt in de kennis en komt zo geen stap verder. Kennisoverdracht moet goed en gericht gebeuren, anders werkt het niet. Ook is het zo dat je soms kennis nodig hebt waar je nog niet naar op zoek was. Wij kunnen ervoor zorgen dat bepaalde leveranciers of ontwikkelaars in de waardeketen technieken komen uitleggen die interessant zijn voor andere engineers, voor designers, of voor studenten.”

Het KSC is, vanwege zijn wortels, vanuit de behoefte van grote maakbedrijven, ooit begonnen in Eindhoven, maar de focus is nu veel breder. René van Ommeren: “Ik heb vanaf begin gezegd: innovatie is zonder grenzen. Als Brabants feestje groeit het niet genoeg. We richten ons op heel Nederland, met de ambitie naar internationaal”. 

Jelm Franse kijkt voor het recept van vruchtbare kennisdeling graag naar het schoolplein. “De vaders en moeders die daar aan de poort staan raken met elkaar in gesprek zonder dat ze daar een agenda voor hebben opgesteld, laat staan dat ze er vooraf afspraken over hebben vastgelegd. En toch leveren die gesprekken vaak heel interessante nieuwe kennis op. We moeten met het KSC ook proberen te denken als die jonge ouders aan het schoolplein.” 

Meer weten over het Knowledge Sharing Centre? Op de website is alle informatie voor handen, inclusief de voorwaarden om lid te kunnen worden.

Foto: René van Ommeren (Innovox & Partners), Bert-Jan Woertman (Mikrocentrum), Jelm Franse (ASML), Paul Nollen (Thermo Fisher Scientific) Hans Meeske (Holland Innovative).