© EIC
Author profile picture

Ongeveer 20 procent van de inwoners van Navarra – een Spaanse regio in het noorden van het land – is 65 jaar of ouder. Dat leidt tot vervelende problemen als het vergeten van huissleutels of het verliezen van spullen. De lokale overheid besloot dit aan te pakken door gebruik te maken van innovatie. Zo kregen de inwoners chips die ze aan spullen konden bevestigen en kwamen er biometrische scanners bij de voordeur zodat er geen sleutel meer nodig was om binnen te komen. Mooie voorbeelden van innovatieopdrachten in de publieke sector.

Waarom we over dit onderwerp schrijven:

Het introduceren van innovatie in de publieke sector kan een uitdaging zijn, maar het effect ervan op het leven van mensen is lonend.

Gemeenten en andere overheden kunnen zelf zulke problemen aanpakken of bijvoorbeeld een start-up inhuren om dat met een nieuwe technologie op te lossen. De Europese Innovatieraad – EIC, het EU-orgaan voor het vinden, ontwikkelen en ondersteunen van innovatie – bevordert een dergelijke aanpak.

Tijdens de European Innovation Council Summit afgelopen maand maakte de EIC de winnaars van 2022 van de European Innovation Procurement Awards (EUIPA) bekend. De prijs is een erkenning van de inspanningen van publieke en private initiatiefnemers om dergelijke innovaties te bevorderen. De onderscheiding bestond uit drie categorieën: innovatie-aanbestedingsstrategie, omgaan met maatschappelijke uitdagingen en inkoopleiderschap. Elke winnaar ontvangt 75000 euro.

Naar de mensen luisteren

De hierboven genoemde voorbeelden maken deel uit van het ORS Garage-project in Navarra, waarbij oudere patiënten in de zorg en verslaafden zijn betrokken.

“Het uitgangspunt was luisteren naar hun problemen, om te begrijpen welke technologieën zouden kunnen helpen om ze op te lossen. Dingen waar we in eerste instantie niet aan dachten, maar die voor hen essentieel zijn. Zoals hun bezittingen. Een oude jas kan grote sentimentele waarde voor hen hebben, omdat ze die misschien jaren geleden van hun moeder hebben gekregen. Wanneer ze in een bejaardentehuis wonen, zijn die bezittingen de enige herinneringen die ze hebben,” legt Luis Campos Iturralde uit, directeur-generaal Telecommunicatie en Digitalisering van de regering van Navarra. Toen ze zagen hoe innovatie hun leven kon beïnvloeden, reageerden deze mensen enthousiast.

“Instellingen of zorgverleners denken vaak te weten wat deze mensen nodig hebben. Maar dat is niet altijd zo,” voegt Campos Iturralde toe. Na te hebben geluisterd naar de verzoeken en problemen van de mensen, kwam ORS Garage met de oplossing spullen van ouderen te markeren met kleine chips, waarmee je zo’n jas weer snel kunt terugvinden. Zo bedachten de initiatiefnemers ook de geautomatiseerde woningtoegang. “Beide zijn eenvoudige voorbeelden van dingen die een duidelijk effect kunnen hebben op het leven van mensen”, benadrukt Campos Iturralde.

Introductie van het ORS garageproject – © Gobierno de Navarra

De kloof tussen starters en de publieke sector overbruggen

StartOff kwam als beste uit de bus in de categorie leiderschap in aanbestedingen. De Noorse minister van lokale en regionale ontwikkeling creëerde een platform, dat het inkoopagentschap verbindt met start-ups. Hoewel het initiatief al een jaar oud is, beloonde de EU-jury het project voor zijn succes in het vergemakkelijken van innovatieopdrachten.

Volgens Sissel Kristin Hoel, projectmanager van StartOff, kunnen start-ups de publieke sector helpen om hun duurzaamheid te verbeteren. “Ze hebben duurzaamheid in hun DNA en hebben de nieuwste technologie die de publieke sector nodig heeft. Maar het is meestal moeilijk voor start-ups om de verzoeken van de publieke sector in te willigen omdat ze te complex zijn. Wij breken openbare aanbestedingen op in kleinere brokken, zodat start-ups uitdagingen in kleine stapjes kunnen oplossen.”

Een van de initiatieven is de inzet van een drijvend afvalstation dat de gemeente Kristiansand zelf waarschuwt wanneer het tijd is om afvalcontainers te legen. Via het innovatieproject vond de gemeente een leverancier in Clean Sea Solutions. Deze start-up houdt zich bezig met de autonome verwijdering van plastic zwerfvuil op zee. Binnen enkele maanden begonnen de twee partijen met het testen van de eerste containers in de wateren van de archipel. 

StartOff project – © DFØ

Verbetering van gezondheidsdiensten en monitoring van patiënten

Ritmocore, een Spaanse consortium van gezondheidscentra, richt zich op de vooruitgang in de behandeling van patiënten die een pacemaker gebruiken of nodig hebben. De sector wordt momenteel geconfronteerd met een stijgende vraag en heeft een tekort aan personeel, waardoor de werkdruk van de clinici onhoudbaar wordt. De patiënten zijn voornamelijk ouder dan zeventig jaar.

In dit geval is de leverancier veel meer betrokken bij de zorg van de patiënt, bijvoorbeeld door hartbewaking op afstand. Ritmocore leidde tot een algemene verbetering van de kwaliteit van de zorg, doordat de tijd tussen de diagnose en de implantatie van pacemakers werd verkort. Door monitoring op afstand kwam ook tijd vrij voor chirurgen. 

© Ritmocore

“Door dit initiatief zijn we overgestapt op een manier van zorg, waarbij de patiënt vaker wordt gecontroleerd, wat de efficiëntie van onze diensten ten goede komt. De ziekenhuisbezoeken daalden met dertig procent, terwijl de detectie van het falen van apparaten en aritmie van patiënten toenam, waardoor het aantal beroertes uiteindelijk afnam”, benadrukt Rossana Alessandrello. Zij is inkoopdirecteur bij het Agencia de qualitat I avaluacion sanitaires de Catalunya. (AquAS), een van de partners in het consortium.

Behoeften eerst, innovatie volgt

Om innovatieprocedures met succes uit te voeren, zijn alle drie de EUIPA-winnaars het erover eens dat het essentieel is om te beginnen met het vaststellen van de behoeften. “Deze moeten centraal staan. Wees vervolgens bereid om verrast te worden door wat verkopers kunnen bieden, want zij denken ver van tevoren na over de oplossingen die zij voor het probleem kunnen bieden”, aldus Hoel. Volgens Alessandrello gaat het om het beoordelen van behoeften die in de markt aanwezig zijn.

“We moeten ze valideren bij de markt, om te zien of de bedrijven technologisch volwassen genoeg zijn om ze te kunnen leveren. Het gaat erom de resultaten van de aanbieders af te stemmen op de resultaten van de bedrijven. Het is een contract met gedeelde risico’s.”

Op de foto: de prijswinnaars.