Het Oostenrijkse RadioLED is in gemeente Apeldoorn begonnen met het uitrollen van een snel wifinetwerk, zichtbaar omdat her en der witte kastjes aan lantaarnpalen hangen. Het gaat om in totaal 500 kleine radiozenders van het techbedrijf die in of aan lantaarnpalen zijn te bevestigen.
Volgens RadioLED biedt het netwerk meer mogelijkheden dan de technologie van de huidige aanbieders. Het is vooral bedoeld voor betalende gebruikers die bijvoorbeeld IoT-toepassingen (Internet of Things) op die manier in de praktijk brengen. Gedacht wordt aan bedrijven, onderwijstellingen, zorgorganisaties of de overheid. Daarnaast zal gratis wifi met sneller internet aangeboden worden aan de bewoners.
De vernieuwende activiteit met het faciliteren van ict-toepassingen in de openbare ruimte en open acces internet roept vragen op. Het heeft al tot discussie geleid op gemeentelijk niveau. Wat is het precies, hoe staat het met de privacy, is er stralingsgevaar? Feit is dat Apeldoorn voorop loopt met dit type snel netwerk?
Snel netwerk anders dan glasvezel
Gregory Engelbrecht licht namens RadioLED toe hoe het zo gekomen is en waarin dit netwerk zich onderscheidt van 5G, de grote telecomproviders, glasvezel of wifihotspots. “Glasvezel is het meest bekend. Dat gaat in lijntjes van A naar B, maar is gebonden aan gebouwen, sensoren of camera’s en dus minder flexibel. Je hebt dan overal een kabel nodig en er hangt een prijskaartje aan. Met de overgang van 4G naar 5G heb je meer masten nodig voor ontvangst. Dat hoeft bij ons niet. En bij die masten speelt afstand een rol. Je hebt al een verschil in ontvangst als je links of rechts een gebouw hebt. Dat stoort namelijk. Met kleine zenders die overal verspreid zijn door een heel gebied is dat niet het geval.”
Het netwerk bestaat uit honderden zendertjes die met elkaar in verbinding staan. Er dient dus telkens een relatief kleine afstand overbrugd te worden om de informatie verder te brengen. Daardoor werken de zenders met een laag vermogen, stelt Engelbrecht.
Dekking groter dan bij wifi-hotspots
“Daarnaast heb je wifihotspots. Maar die zijn alleen op bepaalde plekken. Dat nadeel hebben we niet. Overal door de stad is dezelfde verbinding. Kortom, met zo’n netwerk heb je alle functionaliteiten en mis je glasvezel niet, die masten niet en ook de hotspots niet.”
RadioLED begint aan de uitrol van het systeem zonder direct betalende gebruikers te hebben. “De verwachting is dat in de toekomst heel veel toepassingen, zeg maar 85 procent, draadloos gaat verlopen. Autonoom rijden, IoT voor onder andere fietsverkeer, als bedrijf data ophalen over het aantal vrije parkeerplekken in een garage, noem maar op. Wij kunnen daarvoor de infrastructuur verzorgen.”
“Verder kunnen bedrijven gebruik maken van ons netwerk om hun diensten te leveren. En doordat het netwerk van RadioLED op open source software is gebaseerd, stimuleren we hiermee Nederlandse innovatie.”
Geen 5G-frequenties
RadioLED mag alleen geen gebruik maken van de frequenties voor 5G. Dat zijn licenties waarvoor de grote providers veel geld neerleggen om sneller internet te garanderen. De techniek van het netwerk heeft veel andere frequenties in de aanbieding tussen 450kHz en 6 gHz. Het is een neutrale infrastructuur.
Andere bedrijven kunnen ook capaciteit van het netwerk huren en dat bijvoorbeeld als service provider weer aan consumenten doorverkopen. Ook kan de rekenkracht dankzij de multipoints worden gebruikt als een datacentrum om gegevens te verwerken.
Apeldoorn is in Nederland de eerste gemeente met dit systeem. RadioLED heeft verder een netwerk aangelegd in Zwitserland, om zo in een tunnel een goed signaal te kunnen bieden.
Vertraging opstart snel netwerk
De opstart in Nederland kende wat problemen door de wereldwijde logistieke problemen, het lokale politieke debat over de komst en corona. Daardoor is het allemaal anders is gelopen dan gedacht. Zo blijken de witte kastjes weerstand op te wekken. Het is de bedoeling dat dit in de toekomst van ander materiaal wordt gemaakt zodat het minder opvalt.
Met de introductie van het bijzondere netwerk komt ook de focus op de waarde van lantaarnpalen als makkelijk te gebruiken infrastructuur voor andere zaken dan licht alleen.
In de VS bestaat al de situatie dat een regulier wifi netwerk gebruik meer kost dan een netwerk dat via lichtmasten draait. Hierdoor blijven de kosten voor connectiviteit voor consumenten en bedrijven in de VS onnodig hoog. Doordat Apeldoorn (en andere Europese steden) een faciliterende houding aannemen, heeft Europa straks een voorsprong in het ontwikkelen van nieuwe digitale toepassingen en slimme steden. Met voordelen voor de burgers, bedrijven en de economische ontwikkeling van de stad.
Smart City Nederland: ‘interessant’
Smart City Nederland, een samenwerkingsverband tussen het Nederlandse Primevest Capital Partners en BNG Bank is een investeerder die kansen ziet om lantaarnpalen voor andere functies te benutten. Bijvoorbeeld voor de uitrol van 5G, het elektrisch laden van voertuigen en IoT-applicaties. Wat dat betreft vindt Heimen Visser, fondsmanager namens deze partij, Apeldoorn een interessant initiatief. Hij wijst op TNO-onderzoek Smart Public Nodes dat uitwijst hoe geschikt lantaarnpalen zijn voor multifunctioneel gebruik.
De Omgevingswet zit eraan te komen. Dan wordt de behoefte om fijnstof en dergelijke te meten groter.
Heimen Visser, Smart City Nederland
Visser denkt dat 5G op die manier kan worden geïntegreerd. Hoewel volgens hem de grote telecomproviders minder snel gebruik zullen maken van RadioLED. Dit bedrijf werkt namelijk met een eigen technologie.
“En de Omgevingswet zit eraan te komen. Dan wordt de behoefte om fijnstof en dergelijke te meten groter. Kleine sensoren die gekoppeld zijn aan een slim netwerk van lantaarnpalen, zijn dan een logische mogelijkheid. Dat is een ideale businesscase. RadioLED speelt daar een beetje op in.”
Apeldoorn steunt initiatief
De gemeente Apeldoorn licht toe hoe de samenwerking met RadioLED in elkaar steekt. “De aanleg van een communicatienetwerk door RadioLED is een privaat initiatief,” stelt een woordvoerder. “Het netwerk wordt niet aangelegd in opdracht van de gemeente Apeldoorn. De gemeente is een overeenkomst aangegaan met RadioLED over het beschikbaar stellen van lantaarnpalen.”
De gemeente zegt te weten dat de Oostenrijkers momenteel met diverse partijen gesprekken voeren om gebruik te maken van het netwerk. “Het gaat daarbij voornamelijk om business-to-business samenwerkingen. Het is in ieder geval de eerste keer dat wij specifiek voor een communicatienetwerk gemeentelijke lantaarnpalen beschikbaar stellen.”
Apeldoorn is geen geld kwijt aan het project; RadioLED investeert zelf achttien miljoen euro, in de verwachting in de toekomst het netwerk rendabel te maken.
De gemeente Apeldoorn juicht de ontwikkeling toe, maar laat het initaitef over aan RadioLED. Kritische vragen in de raad hebben niet geleid tot het weigeren van medewerking, Zo zijn verontruste geluiden over storing, straling of privacy vooralsnog niet aanleiding geweest ‘nee’ te verkopen. Eventuele hinder zou niet groter zijn dan ervaring met al bestaande netwerken en providers.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
