Author profile picture
Waarom we over dit onderwerp schrijven:

Technologie speelt een steeds grote rol in de voetbalwereld. Onder meer drones, slimme data-analyses en apps helpen de sport vooruit.

Het is zover: Nederland speelt vandaag in de kwartfinale van het WK tegen Argentinië. Innovation Origins maakt van de gelegenheid gebruik om vernieuwende technologie uit de voetbalwereld in de schijnwerpers te zetten. We nemen zes veelbelovende innovaties onder de loep.

1. Een betere kijkervaring

Ten eerste maakt technologie dat toeschouwers in de toekomst een leukere tijd hebben. Je hoeft dan nooit meer last te hebben van fear of missing out als je niet fysiek bij een voetbalwedstrijd aanwezig kan zijn. Het Rotterdamse Tiledmedia heeft namelijk een manier ontwikkeld om sport via een mobiele app of 3D-bril gemakkelijk te streamen. Het is dan net alsof je echt op het veld staat. 

Co-founder Rob Koenen: “We bieden vloeiend gestreamde VR-beelden, voornamelijk voor sportwedstrijden. Je kunt de beelden ook bekijken in een mobiele app, maar het werkt het beste met een VR-headset. Hierdoor is het alsof je in het stadion bent, maar dan met meer mogelijkheden en beelden. Je kunt niet alleen op de tribune plaatsnemen en gewoon om je heen kijken, maar ook wisselen tussen verschillende camerapunten. Ook kun je met je vrienden in een digitale skybox zitten. Hier zie je het veld, de ‘normale’ tv uitzending op een virtueel scherm en je kunt er ook andere digitale schermen met statistieken of andere camerabeelden naast het ‘hoofdbeeld’ zetten.”

Dat trucje werkt zo. 360 graden beeld wordt normaliter in zijn geheel gestreamd. Dat zijn dus in totaal heel veel pixels. Tiledmedia doet dat anders, namelijk door pixels op te knippen in zogenaamde tegels. Door middel van codering en software wordt dan alleen het beeld gestreamd waar een kijker naar toe kijkt. “En we halen snel de hoge resolutie op als je je hoofd draait”, voegt Koenen toe.

2. Drones voor een veiliger stadion

Ook wel zo handig tijdens een voetbalwedstrijd: een drone die herkent wanneer een voetballer flauwvalt of een rel uitbreekt. Een studententeam van de Technische Universiteit Eindhoven is hard op weg om het mogelijk te maken. Blue Jay werkt aan een drone die de beveiligers, brandweermannen en politieagenten rondom het Philips Stadion helpt bij de beveiliging tijdens wedstrijden en evenementen. 

Emmie Schoutens, PR-manager van het team: “De drone kan ongewone situaties herkennen en dat doorgeven aan hulpverleners. We willen dat de drone ook een AED kan brengen naar een slachtoffer. Bovendien werken we aan een functie waarmee de drone kan praten, bijvoorbeeld om mensen naar een uitgang te begeleiden.” Zo kan de drone herkennen wanneer iemand valt. 

Omdat het apparaat gebruik maakt van verschillende technieken, werken de studenten in verschillende teams. Het softwareteam zorgt ervoor dat de drone zelfstandig kan vliegen en obstakels kan omzeilen. Zorgen voor een goed werkende emotiedetectie is de taak van het team rond interaction design. Daarnaast werken zij ook aan een applicatie waardoor de drone kan praten. Het hardwareteam richt zich weer op het optimale product.

3. Trainen met een speciale controller

Ook de spelers zelf maken gebruik van de nieuwste innovaties. Zo ontwikkelde Aristotle Technologies, een spin-off van de TU/e, samen met de sportwetenschappers van PSV, software dat zowel fysieke en als cognitieve training combineert. PSV zet het in om de jonge generatie topvoetballers te trainen.

Hoe het werkt? Een speler ziet op een scherm voor en naast zich cognitieve oefeningen verschijnen. Met een controller in de hand reageert de speler op die oefeningen. Ondertussen voert hij ook voetbaloefeningen uit. Zo wordt de dynamiek op het veld nagebootst. 

Een cognitieve test doe je normaal gesproken op een laptop, legt Aarts uit. “Dat is heel statisch en elimineert de sociale dynamiek die er in de echte situatie is. Door de controller toe te voegen kun je weg van je laptop.” Door cognitieve en een fysieke oefeningen te combineren, worden de spelers blootgesteld aan overstimulatie van het brein. In die situatie moeten ze blijven presteren en leren ze zich aan te passen.

4. Nooit meer geblesseerde keepershanden

Keepersblessures komen helaas veel voor. Innovaties op het gebied van keepershandschoenen moeten dit zien te voorkomen. Textielonderzoekscentrum DITF en het bedrijf T1TAN ontwikkelen een keepershandschoen die de vingers beter beschermt tegen knalharde schoten. De grote uitdaging voor goede keepershandschoenen is dat ze de vingers niet alleen beschermen tegen extreme belasting, maar dat het materiaal ook flexibel is en het gevoel in de vingers niet beperken. Om dit te bereiken werd een mechanisch concept ontwikkeld dat de kracht op de vingertoppen absorbeert en deze via het polsmanchet optimaal naar de onderarm overbrengt zonder dat de handschoen vervormt. De mechanische structuren die dat mogelijk maken, zijn vastgenaaid in de handschoen.

Het grote voordeel volgens DITF is dat de handschoen voor elk individu en elke vinger anders kan worden ingesteld. De pols wordt omsloten door een soort manchet van bijzonder sterk en elastisch materiaal en geleidt, met behulp van dragende textielbanden, de trekkrachten via kanalen in de handpalm naar de onderarm.

5. Steeds meer data-analyses

In het huidige voetbal ontkomen clubs er niet aan: het investeren in data-analyse om betere prestaties te bereiken. De Bulgaarse start-up Ubitrack levert een complete dataset voor clubs om alle verschillende aspecten van een wedstrijd te analyseren. Het systeem werkt met behulp van artificiële intelligentie (AI).

Nikolay Tashev, oprichter van Ubitrack: “Veel bedrijven gebruiken geen AI, maar motion tracking software, die minder nauwkeurig is. Dus begonnen we met de ontwikkeling van analyses op basis van AI. Het kostte ons twee jaar om onze eerste versie van het systeem te ontwikkelen. Daarna zijn we gaan samenwerken met een Italiaanse GPS-producent, die data levert aan topclubs als AC Milan. Vorig seizoen hebben we bewezen dat de gegevens die deze onderneming over de Serie A (Italiaanse competitie) leverde en die van ons identiek waren.” 

Daarnaast wil de start-up gaan werken met 3D-tracking. In wezen gaat het om 3D-reconstructie. “Er zijn veel bedrijven die 3D-reconstructiealgoritmen hebben die zich concentreren op de visuals en graphics”, zegt Tashev. “Daardoor worden de beelden in de toepassingen steeds realistischer. Denk maar aan het FIFA-videogame. Maar er zijn geen 3D-gegevens beschikbaar. Wij willen dé aanbieder worden op het gebied van een wedstrijdreconstructie.”

6. Slimme zooltjes meten graskwaliteit

Tot slot, als er één ding van doorslaggevend belang is voor de grote voetbalstadions, dan is het wel de kwaliteit van het gras. Arion – een product van ATO-gear – is een flinterdunne zool met druksensoren die elke beweging van de voet meet. Het zooltje is oorspronkelijk bedoeld voor hardlopers die er tijdens het lopen direct feedback over hun bewegingen mee kunnen krijgen. Hierdoor kunnen zij hun techniek verbeteren en blessures voorkomen. Maar de zooltjes hebben meer toepassingen: Holland Innovative zette ze in om de hardheid en grip van het veld in de Johan Cruijff Arena nog preciezer in kaart te brengen.