Aan het begin van de zomer hield een zoemend klein beestje mij uit mijn slaap. Nu kan ik eigenlijk best goed tegen zoemende beestjes (wij slapen altijd met de ramen vol open, zonder een hor of enige andere vorm van beestjesbescherming), maar dit was een pestkop. Er is vast ergens in huis een flesje met DEET te vinden, maar dat chemische goedje gebruik ik het liefst alleen als het echt niet anders kan (op jungle-achtige locaties ofzo). Dus vroeg ik mij midden in de nacht af of daar geen natuurlijkere oplossing voor was.
Zeepje?
Mijn zoektocht leidde me tot producten en oplossingen waarvan ik niet eens het bestaan wist. Mensen verzinnen de gekste dingen om zich te beschermen tegen muggen: van basilicum tot geraniums. Ik genoot zo van de vindingrijkheid van mensen tijdens deze nachtelijke speurtocht op Google, dat ik al lang geen last meer had van die ene mug. Tijdens mijn zoektocht stuitte ik ook op een zeepmerk dat een natuurlijke variant had gemaakt op de standaard muggenstick. Mijn interesse was gewekt. Eigenlijk niet zozeer naar het muggenspul, maar veel meer naar het zeepmerk. Hoe komt een zeepmerk op het idee om muggenspul te gaan verkopen?
Blijkbaar had ik onder een steen gelegen. Het zeepmerk bleek een snelgroeiend merk met de missie om de markt voor verzorgingsproducten plasticvrij te maken. En, misschien nog wel interessanter, dit zeepmerk bleek niet het enige bedrijf met deze intentie. Inmiddels betreft het ouderwetse stuk zeep in een nieuw jasje een complete industrie met meerdere merken die allen hetzelfde doel voor ogen hebben: minder plastic, meer schoon.
De gedachte erachter is vrij simpel. Douchegel en shampoo zijn uiteindelijk op zeep gebaseerde producten waar vooral veel water aan toegevoegd wordt om het vloeibaar te maken (zo’n 80% van de douchegel of shampoo is eigenlijk gewoon water). Doordat het een vloeibare substantie is, worden plastic verpakkingen gebruikt om het te verkopen. En daarom ligt het hele schap verzorgingsproducten eigenlijk vol met plastic. Wanneer je nu het water uit het product haalt, heb je eigenlijk weer gewoon een stuk zeep. En om dat stuk zeep hoeft geen plastic, dus tel uit je winst.
Tijd voor verandering
Ik vond het briljant. Soms kunnen innovaties zo ontzettend simpel zijn. In dit geval is het eigenlijk gewoon terug naar vroeger en ligt er dus weer gewoon een stukje zeep op de rand van het bad, maar dan wel ‘next level’: lekker schuimend en geurend. Ik verdiepte me meer in deze productontwikkeling en ontdekte dat aan de meeste verzorgingsproducten microplastics worden toegevoegd (eyeopener: ah, daar komen die microplastics in het milieu vandaan). Dus los van dat de verpakking van de meeste douchegels en shampoos uit plastic bestaat, bestaat de inhoud van het product ook uit plastic. Een extra reden om over te stappen op een alternatief.
Toen bij het ochtendgloren mijn gezinsleden wakker werden, had ik een mededeling: we gaan op naar de plasticvrije badkamer! Mijn gezinsleden wreven de slaap nog uit de ogen en namen me niet al te serieus. Ze zijn wel wat gewend: als je moeder / vrouw op het snijpunt werkt van innovatie, design en marketing, dan wordt er thuis nog wel eens wat uitgeprobeerd. Maar na twee dagen was het hele gezin om. Iedereen was fan geworden van de verschillende zeepjes en niemand wilde meer terug naar de flessen douchegel en shampoo. Inmiddels is de badkamer nagenoeg plasticvrij en maken we van de laatste restjes zeep in een handomdraai ons eigen wasmiddel: weer een gigantische plastic-besparing, want ook wasmiddel is uiteindelijk gewoon zeep met water erbij.
Terug is soms ook vooruit
We vergeten wel eens dat om vooruitgang te creëren, we ook wel eens terug moeten kijken. We hoeven het wiel helemaal niet opnieuw uit te vinden. Soms heeft een oud wiel enkel nieuwe velgen nodig. Wil je minder plastic verpakkingen, dan moet je niet alleen naar de verpakking kijken, maar naar het totale product. Een verpakkingsinnovatie is inherent verbonden aan een productinnovatie en voor die innovatie kan je je best laten inspireren door dat wat er al was. Zoals in dit geval het eeuwenoude zeepje (zeep werd al gemaakt in de tijd van het oude Egypte). Soms betekent innoveren simpelweg terug gaan naar je roots.
Zolang als er mensen rondlopen op deze planeet, is er zo ontzettend veel bedacht en uitgeprobeerd. Een slimme innovator maakt daarvan gebruik. Dat kan alleen als al die ideeën ook op een manier inzichtelijk zijn. Bijvoorbeeld door het creëren van een databank met ideeën, zowel daadwerkelijk gerealiseerde als niet gerealiseerde ideeën, waarin elke innovator kan zoeken om inspiratie op te doen. Een mooi voorbeeld zag ik deze zomer op de Tower Bridge in Londen. Bovenop de beroemde brug werd een filmpje getoond met alle ontwerpen voor de brug die het uiteindelijk niet geworden waren. Van alle informatieborden en -filmpjes op de brug, trok juist dit filmpje het meeste bekijks. Mensen maakten foto’s van de ontwerpen die de ontwerpwedstrijd niet gewonnen hadden of filmden via hun telefoon het hele filmpje zodat ze het thuis nog een keer konden bekijken. Ook nooit-gerealiseerde ideeën werken dus schijnbaar inspirerend.
Er gaat een enorme inspirerende werking uit van de ideeën van anderen. Soms moeten we daarvoor graven in het verleden. Soms moeten we anderen vragen mee te denken. En soms moeten we een oud idee gewoon nieuw leven in blazen.