A professor showing the 7 priorities within the digital and information technologies. AI-generated image.
Author profile picture

Na de financiële crisis van 2008-2010 werd er bij veel bedrijven bezuinigd op innovatie. Om toch een impuls te geven aan innovatie is er in 2011 gestart met de vorming van topsectoren. Het doel van de topsectoren was het versterken van de Nederlandse economie met innovaties.

In 2019 is de topsectorenaanpak verder ontwikkeld naar een missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid. Zes ministeries daagden ondernemers en wetenschappers uit tot baanbrekende oplossingen die maatschappelijke uitdagingen oplossen én bijdragen aan de concurrentiekracht van Nederland. 

Vanaf dat moment werkten de topsectoren ook samen aan Kennis- en Innovatie Agenda’s (KIA’s). Deze KIA’s dienen om de nationale inspanningen op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en innovatie te coördineren en te sturen. Kortweg worden ze gebruikt om de focus en prioriteiten vast te stellen voor investeringen in wetenschap, technologie en innovatie in Nederland.

Voor innovatie zijn ondernemers met kennis en lef nodig, maar ook voldoende financiële middelen. Echte innovatie brengt risico’s met zich mee en financiering daarvan is niet altijd makkelijk. De topsectoren stimuleren innovaties door drie belangrijke financiële regelingen, namelijk de PPS toeslag, WBSO en MKB-innovatiestimulering Regio en Topsectoren (MIT). Voor de periode 2024-2027 zijn door de topsectoren samen met publieke en private partners nieuwe KIA’s opgesteld. Het gaat hierbij om:

KIA digitalisering

Nieuw hierbij is de KIA digitalisering. Net als de KIA’s voor sleuteltechnologieën en maatschappelijk verdienvermogen gaar het hierbij om een zogenaamde overkopende kennisagenda. Waar het bijvoorbeeld bij Landbouw, water, voedsel gaat om een specifieke sector gaat het bij de laatste drie om zaken die over de verschillende sectoren heen lopen.

Digitalisering is bij uitstek een onderwerp waar in verschillende sectoren aan vergelijkbare dingen gewerkt wordt. De KIA digitalisering moet bedrijven en kennisinstellingen samenbrengen zodat er meer van elkaar kan worden geleerd om zo tot waardevolle ecosystemen te komen.

In de KIA wordt het als volgt beschreven: “De Kennis- en Innovatieagenda (KIA) Digitalisering beschrijft in hoofdlijnen de kennis- en innovatie-uitdagingen op het gebied van digitalisering als basis voor het cross-sectoraal programmeren van programma’s en projecten die bijdragen aan het succes van het missie-gedreven innovatiebeleid 2024-2027.”

Er zijn zeven prioriteiten gekozen binnen de digitale- en informatietechnologieën (DIT’s). 

  • Artificial intelligence (AI)
  • Cybersecurity
  • Software technologies and computing
  • Digital connectivity
  • Digital twinning and immersive technologies 
  • Neuromorphic technologies
  • Data science, data analytics and data spaces

Samenhang

De KIA Digitalisering is bij uitstek gericht op het samenbrengen van de verschillende sectoren en missies om kennisontwikkeling en innovatie te bevorderen. Hiervoor is de volgende structuur opgezet:

Afbeelding met tekst, Website, Webpagina, software

Automatisch gegenereerde beschrijving

Figuur 1 Opzet KIA digitalisering – bron

Innovatie met DIT’S (toepassingsgericht)

Het onderzoeken en innovatief toepassen van de zeven digitale sleuteltechnologieën in samenwerking met de thematische KIA’s.

Reflectie op DIT’S (maatschappijgericht)

Het zorgen voor een verantwoorde digitale transformatie en de verantwoorde ontwikkeling en toepassing van de zeven digitale sleuteltechnologieën.

Innovatie in DIT’S (kennisgericht)

Het verder ontwikkelen van de zeven digitale sleuteltechnologieën in samenwerking met de KIA Sleuteltechnologieën.

Daarnaast maken ook de onderdelen valorisatie en marktcreatie, Human Capital en Internationalisering deel uit van de KIA digitalisering.

Valorisatie en marktcreatie

Centraal bij het bijdragen aan het verdienvermogen van Nederland met gebruik van digitale technologieën staan de twee mechanismen ‘valorisatie’ en ‘marktcreatie’.

Afbeelding met tekst, Lettertype, lijn, schermopname

Automatisch gegenereerde beschrijving

Figuur 2 Kennis en innovatie centraal – bron 

Bij valorisatie gaat het om ‘het proces van waardecreatie uit kennis en expertise door deze geschikt en/of beschikbaar te maken voor economische en/of maatschappelijke benutting’.

Bij marktcreatie gaat het om ‘alle activiteiten in het innovatie ecosysteem die bijdragen aan het openen van nieuwe (afzet-) markten voor innovaties en het daadwerkelijk tot toepassing laten komen daarvan’.
Specifiek voor digitalisering geldt dat valorisatie en marktcreatie vaak beperkt worden door de beschikbaarheid of toegankelijkheid van data en de juiste kennis en vaardigheden bij professionals.