Author profile picture

Wat een jaar. De twee grote “C’s” (Corona en chipcrisis) bepaalden bijna alles en er is geen einde in zicht aan de autocrisis in Duitsland.

Onlangs meldde het grote Duitse dagblad “Die Welt”, onder verwijzing naar het CAR-instituut dat de autoproductie in Duitsland in 2021 is gedaald tot het niveau van 1974. Al in 2017 begon een ongekende terugval van 5656 miljoen geproduceerde voertuigen in het ‘autoland’ naar nu 2850 miljoen stuks.

Duitse autoproductie naar niveau ’74

Fun fact: de afzonderlijke OEM’s hebben dit jaar wereldwijd in totaal nauwelijks minder voertuigen geproduceerd. Alleen wel in Duitsland. Eigenlijk had dit tot gigantische sociale onrust moeten leiden. Maar ‘dankzij’ corona hebben de Duitsers (en niet alleen zij) momenteel wel andere zorgen. Deze blindheid voor andere problemen kan de komende jaren wel eens een enorm blok aan het been blijken te zijn.

Ook interessant: Door grenzenloze samenwerking solar-energie versneld naar de markt brengen

Wat de achteruitgang echter onmiskenbaar aantoont, is de achteruitgang van Duitsland als productielocatie. Dit heeft overigens veel te maken met een reeks verkeerde beslissingen die steeds duidelijker worden.

Elektromobiliteit is ook in 2021 in Duitsland geëxplodeerd

Bernd Maier-Leppla

En dan zijn er natuurlijk nog de extreem hoge energieprijzen, die het land steeds minder aantrekkelijk maken. De prijsstijging treft momenteel de hele industrie in Duitsland. Dankzij het energiebeleid van Duitsland, dat in feite uniek is in de wereld, zal dit in de toekomst waarschijnlijk niet veranderen. Integendeel.

De afgelopen weken is gebleken dat er een enorm tekort is aan CO2-arme energieproductie. Dit is natuurlijk te wijten aan de aarzelende expansie van producenten van hernieuwbare energie, zoals wind- en zonne-energie. Maar nog meer aan het feit dat het in de wintermaanden helemaal niet waait en de zon slechts korte tijd beschikbaar is, als ze al beschikbaar is. Zelfs een tienvoud van het aantal regeneratieve producenten zou niets hebben veranderd. 10 x 0 blijft 0.

Stijgende energievraag

Tegelijkertijd neemt de vraag naar energie toe. Dit als gevolg van nieuwe, ook weer niet tot in de puntjes doordachte wetten, die onder meer voorschrijven dat nieuwe gebouwen geen olie- of gasverwarmingssystemen meer mogen hebben. De warmtepomp is momenteel de favoriete verwarmingsmethode van de nieuwe Duitse regeringscoalitie en de EU. Maar er is veel elektriciteit voor nodig. Natuurlijk blijft ‘groene waterstof’ rondspoken in de zalen van politici. Dit zou de precaire situatie op het gebied van CO2-vrije energie echter nog verergeren.

Maar dat is nog niet alles: de elektromobiliteit is ook in 2021 in Duitsland geëxplodeerd. Het CAM (Center of Automotive Management) verwacht een verdere stijging van het marktaandeel van puur elektrische voertuigen tegen het einde van het jaar. In november vertegenwoordigden zij 20,3 procent van alle geregistreerde voertuigen en in december zouden zij zelfs 23 procent of meer kunnen bereiken.

Infrastructuur

Dat betekent dat er in Duitsland alleen al in 2021 meer dan 345.000 elektrische auto’s bij zijn gekomen. Meer dan in de jaren 2018 tot en met 2020 samen. Niettemin ligt het totale marktaandeel nog onder de 2 procent en is de grens van een miljoen nog niet overschreden.

Er is dus nog veel ruimte voor verbetering. Meer elektrische voertuigen hebben ook meer elektriciteit nodig. En oplaadinfrastructuur. Hier verandert de verhouding momenteel snel in het nadeel van de elektrische rijders. Steeds meer elektrische auto’s moeten het doen met minder oplaadstations.

Aanfluiting

Ten slotte worden eind dit jaar meer kerncentrales van het net gehaald als gevolg van de uitfasering van kernenergie, die voorheen elektriciteit leverde zonder CO2-uitstoot. Zij zullen worden vervangen door (nog te bouwen) gasgestookte centrales die – een pure aanfluiting eigenlijk – door de EU als “groene” technologie kunnen worden aangemerkt. Terwijl kerncentrales dit label niet krijgen, omdat de regeringscoalitie dat niet wil.

De realiteit maakt het Duitse energiebeleid echter tot een aanfluiting. De Franse kerncentrales produceren gemiddeld 50-60 g CO2 per kilowattuur, terwijl in Duitsland de grens van 450 g permanent wordt overschreden. Nu is in Frankrijk het CO2-niveau gestegen tot meer dan 100 g omdat verschillende kerncentrales zijn stilgelegd voor onderhoud. De ontbrekende elektriciteit komt onder meer, u raadt het al, van Duitse kolencentrales.

Teleurstellend jaar

Wat kunnen we verwachten voor 2022? Zal alles ten goede veranderen in Duitsland?

Dat is zeer twijfelachtig, want ideologische beperkingen en een disfunctionele bureaucratie zullen nauwelijks zorgen voor een snelle ommekeer ten goede.

Als gevolg van de sluiting van de laatste kerncentrales zullen de CO2-uitstoot en de kosten per kilowattuur in 2022 waarschijnlijk sterk blijven stijgen. Hoewel de coalitie dit wil compenseren door de EG-heffing af te toppen, kon de regering onder Angela Merkel een verdere verhoging al niet meer verhinderen; ondanks de volmondige aankondigingen van bijna twee jaar geleden.

Geen goed nieuws voor de auto- en energie-intensieve industrie. BMW, zo is zojuist bekend gemaakt, is bezig om in 2022 nog meer delen van zijn autoproductie naar China over te brengen…

Over deze column:

In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Eveline van Zeeland, Eugène Franken, Katleen Gabriels, Carina Weijma, Bernd Maier-Leppla, Willemijn Brouwer en Colinda de Beer probeert Innovation Origins te achterhalen hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, soms aangevuld met gastbloggers, werken allemaal op hun eigen manier aan oplossingen voor de problemen van deze tijd.

 Hier zijn alle voorgaande afleveringen.