Na dertien jaar heeft de Nederlandse premier Mark Rutte zijn aftreden aangekondigd. Tijdens zijn ambtstermijn heeft hij een significante verschuiving laten zien in de houding van Nederland ten opzichte van wereldwijde technologische suprematie. Samen met de VS en Japan heeft Nederland exportcontroles opgelegd op geavanceerde microchiptechnologie die wordt verkocht door het Nederlandse technologiebedrijf ASML, waardoor de levering van deze geavanceerde chips aan China wordt beperkt.
De Nederlandse regering heeft ook het gebruik van de Chinese app TikTok voor overheidswerk ontmoedigd. Deze verandering in aanpak, van een voorvechter van wereldwijde vrijhandel naar het bewaken van intellectueel eigendom en het behouden van technologisch leiderschap in het Westen, weerspiegelt de strategische visie van Rutte. Daarnaast is Den Haag ook van plan om de screening van buitenlandse investeringen, fusies en overnames in gevoelige technologiesectoren te intensiveren.
- De Nederlandse premier Mark Rutte heeft het voortouw genomen in een verschuiving in het Nederlandse technologiebeleid, waarbij hij zich meer op één lijn stelt met de Verenigde Staten en Japan;
- De Nederlandse regering heeft exportbeperkingen ingesteld voor geavanceerde microchiptechnologie, met het Nederlandse bedrijf ASML als specifiek doelwit;
- Deze beperkingen zijn bedoeld om de levering van geavanceerde chips aan China te beperken.
Een paradigmaverschuiving
Mark Rutte, de langstzittende premier in de geschiedenis van Nederland, is de afgelopen dertien jaar van grote invloed gebleken op het technologiebeleid van het land. Zijn bestuur heeft het land meer op één lijn gebracht met de Verenigde Staten in de race om technologische suprematie.
Deze verschuiving in houding is een belangrijke afwijking van de historische positie van Nederland als voorvechter van wereldwijde vrijhandel. De regering Rutte heeft laten zien dat ze het intellectuele eigendom van de natie wil beschermen en haar technologische voorsprong in het westen wil behouden, wat getuigt van een genuanceerd begrip van de wederwaardigheden van het moderne technologielandschap.
Beperkingen op de export van technologie
Een van de belangrijkste aspecten van de technologiestrategie van Rutte is de implementatie van nieuwe exportcontroles op geavanceerde microchiptechnologie. Het Nederlandse technologiebedrijf ASML, een wereldleider in de halfgeleiderindustrie, is specifiek het doelwit van deze regelgeving. Onder de nieuwe regels moet ASML voor sommige soorten machines exportvergunningen aanvragen, waardoor de overheid de export naar bepaalde landen mogelijk kan blokkeren.
De exportcontroles zijn niet landspecifiek, hoewel vooral China naar verwachting de gevolgen zal voelen. De beperkingen maken deel uit van een bredere politieke overeenkomst die in januari werd gesloten met de VS en Japan om de levering van geavanceerde chips aan China te beperken.
Invloed op binnenlands en buitenlands beleid
De verandering in het technologiebeleid heeft ook invloed gehad op de houding van Nederland ten opzichte van buitenlands en binnenlands eigendom van strategische activa. De regering heeft aangegeven ongewenst buitenlands of binnenlands eigendom te willen blokkeren, vooral nadat een Nederlands chipsbedrijf het doelwit was geworden van een overname door een Chinees techbedrijf.
De regering Rutte heeft ook afgeraden om de Chinese video-sharing app TikTok te gebruiken voor overheidswerk. Dit, in combinatie met de exportcontroles, weerspiegelt een groeiende angst voor de invloed van China in de technologiesector.