We mogen graag klagen over treinen die te laat zijn. Maar laten wel wel zijn: treinen rijden het grootste deel van het jaar op tijd. In 2020 werd slechts 2,4 procent van de treinritten geannuleerd. En regionale spoorlijnen? Die zijn meer dan 95 procent van de tijd stipt. Tot de herfst aanbreekt. Regen en bladeren maken de rails spiegelglad. “Het is alsof er motorolie op de rails is gegooid,” zegt Hamish Geddes, CEO van de start-up, Lenz Labs. Lenz Labs (Glasgow, Schotland) creëerde onlangs de ‘Traction Hub’ om dit probleem op te lossen.
De Traction Hub gebruikt elektromagnetica om extra wrijving te creëren tussen het wiel en de rails. Het systeem wordt op de wielen geplaatst. Wanneer een trein te maken krijgt met slecht weer en vallende bladeren, kan de bestuurder de Traction Hub met een druk op de knop inschakelen. De treinwielen krijgen dan een extra grip. De trein zijn snelheid behouden en daardoor op tijd op het station aankomen.
Overigens is nergens de veiligheid in het geding. De remmen van de treinen werken prima in normale omstandigheden. Als de sporen glad zijn door herfstachtige omstandigheden, dan rijden de treinen gewoon langzamer. Veiligheid gaat op het spoor nu eenmaal voor efficiëntie en punctualiteit.
Sandite
“Het is een van de grote problemen die we proberen op te lossen”, zegt Aldert Baas, woordvoerder van ProRail. Nederlandse veiligheidsvoorschriften dwingen machinisten onder dergelijke omstandigheden hun snelheid in sommige gevallen tot de helft terug te brengen. Dat betekent gemiste afspraken voor de passagiers en boetes voor de NS. De huidige oplossing is om een stof genaamd Sandite op de sporen te spuiten. Dat is een mengsel van antivries en zand. Alleen al in 2019 werd op het Nederlandse spoor in totaal 89350 liter Sandite gespoten.
De gladde rails en de daaruit volgende lagere snelheden hebben vooral ook een grote impact bij goederentreinen met zware lading. Grofweg 30 procent van de goederentreinen komt te laat en heeft gewichtsbeperkingen op de hoeveelheid vervoerde goederen. Als deze treinen sneller zouden kunnen rijden en meer vracht zouden kunnen vervoeren, zouden er minder treinen nodig zijn om dezelfde hoeveelheid vracht te vervoeren. Met de nieuwe remtechnologie kunnen treinen nog praktischer en duurzamer worden.
Geddes, 23, ontmoette zijn medeoprichters voor Lenz Labs tijdens het werken aan Hyperloop voor SpaceX. In 2016 bouwden hij en zijn team de eerste Hyperloop pod in het Verenigd Koninkrijk terwijl ze aan de Universiteit van Edinburgh studeerden. Elk jaar bouwden ze een nieuw ontwerp voor de pod als onderdeel van de Hyperloop Pod-competitie. En elk jaar kregen ze feedback van ingenieurs van SpaceX over hoe ze hun ontwerp konden verbeteren.
Hyperloop is een technologie die op zichzelf al een revolutie zou kunnen betekenen voor het vracht- en personenvervoer. Het gaat nog wel een flink aantal jaren duren voordat dit vervoerssysteem daadwerkelijk in de praktijk kan worden gebruikt. Geddes en zijn team zochten naar een probleem dat ze meteen konden oplossen. Zo kwamen ze uit bij de uitdaging van de lage wrijvingscoëfficiënt op rails. Volgens Geddes verliest de Britse economie door dit probleem zo’n 400 miljoen euro per jaar.
Gevaren voorspellen
Ze dienden een eerste ontwerp in voor de Traction Hub en kregen een subsidie van de Britse regering voor de verdere ontwikkeling ervan. Sindsdien is Lenz Labs bezig om deze toepassing op de markt te brengen. “We willen hier een maximale impact mee bereiken,” zegt Geddes over zijn plannen voor de toekomst. Lenz Labs wil de technologie wereldwijd in licentie geven. De onderneming wil ook meer dan alleen het probleem van treinwielen oplossen. De willen digitale railsystemen ontwikkelen.
Dat is bijvoorbeeld Pilotor Traction. Met dit tweede product van Lenz Labs kunnen problemen op het spoor worden voorspeld. Dit betekent dat tvervoersmaatschappijen hun planning kunnen optimaliseren en treinen nog efficiënter kunnen laten rijden. Hun doel met dit systeem is ook om treinen ‘slim’ te maken door te detecteren wanneer onderdelen moeten worden vervangen voordat ze stuk gaan. De Traction Hub wordt tegen het einde van het jaar voor de eerste keer op het spoor getest.
Ook interessant: Waterstoftreinen als alternatief voor diesel
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
