Healix maakt nieuwe grondstoffen van afgedankte visnetten

By Andreia da Silva

Elk jaar belanden er duizenden kilo’s visnetten in het water. Marcel Alberts, oprichter van het Maastrichtse Healix, is voornemens om de zee visnet vrij te maken. Samen met andere bedrijven wil hij het maritieme leven redden door de netten uit het water te vissen om daar weer de grondstof polymeer te maken. Door zijn achtergrond bij DSM was zijn klantenkring snel opgebouwd. In deze aflevering van start-up of the day vertelt hij over hoe Healix de zee visnetvrij wil krijgen. 

Waarom heb je de overstap van DSM naar Healix gemaakt? 

“Ik heb mijn afstudeerstage voor Technical Management Sciences bij DSM gedaan. Na mijn stage ben ik blijven hangen bij DSM en heb ik jarenlang de marketing sales gedaan. Ik deed de verkoop van Dyneema, een van de sterkste vezels in de wereld waar ook kogelwerende vesten van gemaakt worden. Na met veel plezier bij DSM gewerkt te hebben, begon ik mijn eigen bedrijf waar we vezels een coating gaven. Hiervoor hadden we een speciale technologie ontwikkeld waarmee de vezels een ander kleurtje kregen en die de eigenschappen van de vezels verbeterden. Dat bedrijf groeide ontzettend snel en na acht jaar werd er op de deur geklopt door een private equite club uit Amsterdam met een bod dat ik uiteindelijk niet kon weigeren. Het ging al zo lang goed, wat als het dan opeens minder zou gaan? Dus verkocht ik het bedrijf.  

Het hebben van een baas, het weinig reizen, corona die iedereen thuishield; ik wilde weer aan de slag. Het leuke gesprek met onze investeerder die vroeg of ik geen kansen zag door corona, zette me aan het denken. In de sector waarin ik werkte waren er geen nieuwe kansen door corona. Maar de wereld moet veranderen, we moeten beter voor onze planeet zorgen. Het leveren van touwen aan nettenmakers levert uiteindelijk zoveel afval op. Afval dat in de zee terecht komt en wat we indirect binnenkrijgen, maar ook het hele maritieme leven doet uitsterven. De Europese Commissie wil de fabrikanten verantwoordelijk gaan stellen voor het afval. Hier kon ik wel iets mee. Zo is Healix ontstaan. We zijn van lineair naar circulair gegaan.” 

Hoe maken jullie van de netten en touwen weer polymeren? 

“We hebben daarvoor een proces ontwikkeld. Het materiaal komt binnen in balen. Die balen worden in kleine stukjes gesneden. Deze kleine stukjes kunnen dan door onze wasstraten. Hierna moet het goed gedroogd worden zodat we het kunnen smelten. Na het smelten wordt het nog een keer door een fijne zeef getrokken om alle verontreiniging eruit te halen. In de laatste stap maken we er korreltjes van, zodat het gebruikt kan worden om nieuwe dingen te maken zoals nieuwe netten, maar ook shampooflessen. 

Om alvast je vervolgvraag te beantwoorden: we hebben in de shredder een afzuigsysteem dat alle microplastics afzuigt. Alle lucht gaat door een soort filterzak. Het microplastic blijft kleven aan de buitenkanten van de zakken, de jets die tegen de zakken blazen zorgen ervoor dat het microplastic naar beneden valt en in een schroef terecht komt die het naar buiten transporteert. In de wasstraat doen we nog een ronde waarin we de microplastics afvoeren, maar dan met een vergiet waardoor het water van het plastic gescheiden wordt. We gebruiken 70.000 liter water per uur om 1000 kilo plastic te wassen. Dit water hergebruiken we steeds opnieuw. We hebben een eigen waterzuivering die los staat van het riool.” 

Wie levert het te recyclen plastic aan? 

“Verschillende bedrijven. Ons logo moet een schildpad voorstellen omdat ik meer vanuit de maritieme sector kwam. Maar we werken niet alleen samen met de maritieme sector, ook de landbouwsector helpen we graag. Een van onze partners is Ocean Cleanup. Zij leveren veel materiaal aan. Dat is heel fijn. Zij hebben heel veel afval, waarvan ook veel van hetzelfde materiaal. Dat kunnen we goed gebruiken om alles draaiende te houden. Ook voormalige klanten van mij leveren plastic aan, zodat ze circulair kunnen werken. 

We hadden ons in de eerste instantie dus niet direct op de landbouwsector gericht. Maar we hebben veel volume nodig om de fabriek rendabel te krijgen. Dit is ook meteen de grootste uitdaging die we gehad hebben: genoeg materialen geleverd krijgen om te recyclen naar polymeer. Ik zit bij een brancheorganisaties, Eurocord. Dat zijn voornamelijk maritieme partijen, maar ook een landbouwbedrijf als Tama uit Israël. Tama zei: ‘Hey Marcel, we share your dream. Wij willen onze strotouwtjes niet meer van virgin plastic maken, maar van gerecycled plastic. Kun je ons helpen?’ Zo is dat allemaal gaan rollen.” 

De Mimbox recyclet je waswater terwijl het microplastics eruit filtert

We moeten zuiniger met water omgaan dan ooit tevoren. In 2025 zal maar liefst de helft van de wereldbevolking met waterschaarste te kampen hebben.

Waar loop je tegen aan met jullie bedrijf? 

“Wat ik lastig en jammer vind is dat plastic een heel negatief imago heeft. Iedereen beschouwt plastic als een wegwerpproduct. Alles moet single use zijn en goedkoper, goedkoper, goedkoper. Wat mij betreft mag plastic tien keer zo duur worden. Dat mag best door middel van belastingheffing. Met name virgin plastic mag veel duurder worden. Mensen denken dan beter na over hoe ze plastic gebruiken. Het gebruik van gerecyclede materialen en het recyclen van materialen wordt dan veel aantrekkelijker. Het is iets waar ik mee worstel omdat het buiten mijn controle ligt. Het zou fijn zijn als er iemand was die hierover wel controle heeft ons een klein zetje die richting opgeeft. We zijn een rijk land, een rijk continent. Het is misschien een privilege om zulke uitspraken te kunnen doen, maar laten we beginnen met het zelf te implementeren. We kunnen wel wijzen naar armere landen waar ze veel meer plastic gebruiken en het niet recyclen, maar wij moeten juist het goede voorbeeld geven. We hebben het geld.

Laten we concepten zoals Healix en Ocean Cleanup doorontwikkelen. Ik maak me soms zorgen over het financiële plaatje van Healix, omdat de kiloprijs van gerecycled plastic zo laag is dat er veel nodig is om quit te staan. Maar zodra Healix uitgerold is, is er steeds minder geld nodig om nieuwe vestigingen op te zetten. Healix draait niet om geld, het draait om de circulariteit van wat we al hebben. The biggest threat to the world is the belief that somebody else will save it.” 

Wat heb je te vertellen als we over vijf jaar elkaar weer spreken? 

 “Er kunnen twee dingen aan de hand zijn. Ik kan dan zeggen dat Healix echt een heel dom idee was, wat ik echt nooit had moeten doen. Het andere scenario is dat ik lachend vertel; ‘Ik weet nog dat we toen met de poten in de blubber stonden, maar ons bedrijf is uitgegroeid naar een volledig ander niveau’. Ik hoop natuurlijk het tweede, dat is de ambitie. We zitten nu met onze fabriek in Maastricht, wat een beetje een rare plek is als je visnetten wil recyclen. We moeten het proces hier eerst verder ontwikkelen, de kinderziektes eruit krijgen en dan kunnen we copy paste gaan doen. Fabrieken in Noorwegen, Frankrijk, Australië. Kleine fabrieken die allemaal op dezelfde manier opereren. Onze huidige fabriek is opgezet om 6000 ton per jaar te verwerken. Zover zijn we nog niet omdat we in januari 2021 pas opgestart zijn, maar over vijf jaar is dat voor ons natuurlijk peanuts.” 

Lees ook andere afleveringen uit deze serie.

Iedere dag zet Innovation Origins een start-up in de schijnwerpers. Lees ze allemaal.