De onderlinge verschillen zijn aanzienlijk, maar de meeste Nederlandse regio’s zullen naar verwachting in 2024 groei laten zien. Voor 2024 verwacht Rabo Research dat de Nederlandse economie groeit met 0,7 procent en voor 2025 wordt een groei van 1,2 procent verwacht. “Deze vooruitzichten liggen iets hoger dan wat we eind vorig jaar voorzagen.” Van de veertig Nederlandse regio’s zijn er nog acht die krimpen. Amsterdam en Eindhoven groeien het hardst.
Net als in het laatste kwartaal van 2023 (0,1% groei gemiddeld) is consumptie door huishoudens een belangrijke drijfveer achter de verwachte groei in 2024. Dit komt mede door het beginnende koopkrachtherstel. De huidige hoge rentes zorgen ervoor dat de bedrijfsinvesteringen zich naar verwachting pas in het laatste kwartaal van 2024 herstellen. “We voorzien dat tegen die tijd de rente weer iets is gedaald”, schrijven de onderzoekers. Bedrijven blijven daarentegen wel kampen met een krappe arbeidsmarkt. “Mede door de achterblijvende bedrijfsinvesteringen verwachten we dat de economische groei iets lager is dan de potentiële groei, gelet op de beschikbare productiefactoren arbeid, kapitaal en productiviteit.”
Groeiende zorgsector en herstel in landbouw
De verwachte economische groei van 0,7 procent is niet evenredig verdeeld over de sectoren. Integendeel, de groeiverwachtingen per sector lopen erg uiteen. Rabo Research verwacht de hoogste economische groei in de zorgsector. Deze sector groeit, na een sterk 2023, naar verwachting met 3,7 procent in 2024. Deze groei is terug te voeren op de stijgende zorgvraag door vergrijzing en op de uitbreiding van de behandelmogelijkheden. De groei van de zorgsector is gunstig voor alle Nederlandse regio’s, maar stuwt het meest de regio’s met een relatief grote zorgsector, zoals Oost- en Overig Groningen en Noord-Drenthe.
Ook in de landbouwsector wordt dit jaar een solide groei van 2,8 procent verwacht, maar deze groei volgt op krimp in 2022 en 2023. In deze sector gaat het dus om herstelgroei. De regio’s Delft-Westland en de Kop van Noord-Holland hebben hun positieve vooruitzichten grotendeels aan de groei in de landbouwsector te danken. In deze regio’s zijn veel (glas)tuinbouwbedrijven gevestigd. De kosten voor deze sector vallen in 2024 naar verwachting lager uit dan in 2023 door een combinatie van energiebesparende maatregelen en de daling van de gasprijs. In de akkerbouw en veehouderij zal de lichte krimp van 2023 zich ook dit jaar voortzetten. Dit komt onder andere door aangescherpte milieueisen en door de opkoopregelingen waarvan een aantal bedrijven gebruik zal maken.
Figuur 1: In de meeste regio’s groeit de economie in 2024 licht
Groot-Amsterdam en Brainport Eindhoven
Groot-Amsterdam en Brainport Eindhoven vergroten naar verwachting in 2024 hun economische voorsprong op de andere Nederlandse regio’s. Dit vooruitzicht hebben de regio’s vooral te danken aan de gunstige regionale omstandigheden; bedrijven in deze regio’s doen het hier beter dan vergelijkbare bedrijven elders in het land. Voor beide regio’s verwachten we dat de economie groeit met 1,8 procent. Toch is die verwachting aanzienlijk lager dan in 2021 en 2022, toen beide regio’s fors harder groeiden.
Rabo Research heeft ook een waarschuwing: “Hoewel beide regio’s hun eigen specialisme hebben, zijn ze nog steeds deels afhankelijk van één of enkele grote spelers in hun regio: luchthaven Schiphol in Groot-Amsterdam en hightechbedrijf ASML in Brainport Eindhoven.”
Tij lijkt gekeerd in Groningen
De regio Overig-Groningen (met onder andere de stad Groningen) presteert de laatste jaren economisch matig: tussen 1995 en 2023 groeide de regionale economie nauwelijks. De oorzaak van deze krimp is het geleidelijk verminderen van de gasproductie in de regio. Nu de gaskraan sinds oktober 2023 helemaal is dichtgedraaid, werken de cijfers van de delfstoffenwinning steeds minder door op het economisch cijfer van de regio, en is het tijd voor een nieuwe start voor Groningen. In 2024 wordt een groei van 0,6 procent verwacht voor deze regio. Deze verwachting is voornamelijk gedreven door de groei van de zorgsector, die ruim vertegenwoordigd is in deze regio.
De vlag kan niet overal uit
Waar vorig jaar nog veel regio’s te maken hadden met een krimp van de economie,is dat dit jaar voor slechts acht regio’s het geval: IJmond, Zuidwest-Friesland, Delfzijl, Zuidoost-Drenthe, Oost-Zuid-Holland en Zeeuwsch-Vlaanderen. Voor de regio’s Het Gooi en Vechtstreek en Leiden en Bollenstreek is deze krimp slechts marginaal.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
