Innovatiedistricten, de bruisende epicentra van creativiteit, onderzoek en ontwikkeling, worden steeds meer het hart van stedelijke economische groei. Het succes van deze districten hangt echter af van drie kernactiviteiten: het bepalen van een collectieve visie op groei, het opzetten van een bestuursstructuur en het ontwerpen van een duurzaam financieringsmodel. Deze drie onderling verbonden elementen versterken de unieke waardepropositie van een district.
- Innovatiedistricten kunnen krachtige instrumenten zijn voor de economische en innovatieve ontwikkeling van een stad.
- Niet alle innovatiedistricten zijn een succes.
- Een groot deel van het succes is afhankelijk van de governance, zo blijkt uit een paper.
‘Waarom governance belangrijk is: Een analyse van hoe innovatiedistricten “Organiseren voor succes”‘, is geschreven door Julie Wagner, oprichter van The Global Institute. Zij concludeert: “Het vermogen van innovatiedistricten om zich effectief te organiseren kan bepalen waarom het ene district faalt terwijl het andere juist krachtig evolueert. Tenzij leiders van districten effectieve modellen ontwerpen om te leiden en te besturen (‘governance’), zijn ze voorbestemd om vast te lopen in een organisatorische, zo niet politieke, impasse. Dit document is een wake-up call voor beginnende en opkomende districten wereldwijd.”
Kampioenen aantrekken
Een collectieve visie dient als focus voor een innovatiedistrict, geeft de richting aan van de groei en trekt kampioenen aan die toegewijd zijn aan het ondersteunen en bevorderen van het district. De bestuursstructuur, formeel of informeel, vormt het kader waarbinnen belangrijke beslissingen worden genomen en districtsoverschrijdende activiteiten worden beheerd. Ten slotte kan de financiering, een prioriteit voor alle districten, plaatsvinden via traditionele of innovatieve mechanismen. Steeds vaker proberen districten hun eigen inkomsten te genereren om belangrijke activiteiten te financieren.
Het Global Institute on Innovation Districts voerde een diepgaande analyse uit van plaatsgebonden bestuursmodellen in innovatiedistricten wereldwijd. De studie onderzocht de soorten juridische structuren, specifieke functies, taken, bevoegdheden van bestuursstructuren, hun vermogen om inkomsten te genereren en de besluitvormingsprocessen. Uit het onderzoek kwamen zeven factoren naar voren die bijdragen aan effectief bestuur: co-design en co-investeren voor effectief bestuur, de juiste mate van onafhankelijkheid bepalen, diversiteit van stem en mening toestaan, de overheid strategisch betrekken op basis van lokale omstandigheden, bestuur koppelen aan grond, een financieel duurzaam model ontwerpen en zorgen voor flexibiliteit – een bestuursmodel dat zich in de loop van de tijd kan aanpassen.
Gedeelde visie
Governance in innovatiedistricten gaat niet over het controleren of overnemen van een district. In plaats daarvan gaat het erom dat belanghebbenden een gedeelde visie en gedetailleerde ambities ontwikkelen. Governance wordt krachtig wanneer belanghebbenden het zien als een missie om een R&D-ecosysteem te bevorderen, nieuwe vormen van rechtvaardige en duurzame groei te stimuleren en het land daarbij fysiek te transformeren.
De rol van land bij het bevorderen van de missie van innovatiedistricten is cruciaal. De leiders van de districten zagen land als een kans om de fysieke omgeving te transformeren, nieuwe ruimtes en plaatsen te creëren binnen het district en als financieringsmechanisme. Leiders van het district ontwikkelden gebouwen, openbare voorzieningen en andere structuren door de financiële bril als inkomstengenererende middelen.
Twee modellen
Wat betreft wie er aan de bestuurstafel zit, hebben internationale districten twee soorten modellen ontwikkeld: het dominante speler model en het multi-stakeholder model. In het dominante spelersmodel domineert één speler, zoals de overheid of één belangrijke instelling, het bestuur en stuurt en financiert veel kernactiviteiten. In het multi-stakeholder bestuursmodel hebben meerdere belanghebbenden zitting in het bestuur of in een bevoegd adviescomité, dat de bevoegdheid heeft om te beslissen hoe en waar het district verder wordt ontwikkeld.
Samenvattend is het bestuur van innovatiedistricten een complex maar cruciaal aspect van hun succes. Het vereist gecoördineerde actie, een gedeelde visie en een strategische benadering van landgebruik en financiering. Naarmate innovatiedistricten blijven evolueren, zullen ook de bestuursmodellen die hen begeleiden evolueren, zodat ze dynamische, inclusieve en duurzame motoren van economische groei blijven.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
