De energiemarkt ontwikkelt zich razendsnel en verandert in hetzelfde tempo. Wat vandaag een oplossing lijkt, is morgen alweer verouderde technologie en achterhaald door een betere uitvinding. Zo won de Amerikaanse chemicus John Goodenough vorig jaar de Nobelprijs voor zijn bijdrage aan de ontwikkeling van de lithium-ion batterij waarop de meeste elektrische auto’s rijden. Hij ijvert voor een technologie waarmee je een batterij op basis van soda kunt produceren. Het voordeel: daarin zitten vooral goedkope grondstoffen, terwijl voor de lithium-ion batterij juist dure, schaarse grondstoffen nodig zijn zoals (naast lithium) mangaan, nikkel en kobalt.
De Zweedse start-up Altris is van plan om de technologie, die aan de universiteit van Uppsala geperfectioneerd wordt, komend jaar naar de markt te brengen. De productie van de soda batterij (die gebruik maakt van de grondstoffen natrium, koolstof, ijzer en stikstof) kan zonder dat extra investeringen nodig zijn plaats vinden in de bestaande fabrieken voor lithium batterijen, aldus ceo Adam Dahlquist. Volgens hem hoeven ze alleen het recept voor de chemische werking in de batterijen te vervangen. Nadat Altris het personeel van de fabrieken getraind heeft in de productiewijze moeten ze op grote schaal geproduceerd kunnen worden.
Batterij van smeltende silicium
Een andere batterij die ook goedkoop is om te produceren is die van de in Madrid gevestigde start-up Silbat. Silbat maakt batterijen van silicium. Bij het laden smelt de silicium en bij het ontladen bevriest het. Volgens de ceo, Ignacio Luque-Heredia, is de batterij niet alleen goedkoop. Hij gaat ook vele malen langer mee dan de lithium-ion batterij die volgens hem een gemiddelde levensduur van maximaal vijf jaar heeft. De siliciumbatterij van Silbat gaat een levensduur van 30 jaar tegemoet, verwacht hij. Dat zou een ware game changer zijn op de markt voor elektrische auto’s. Want wie er nu eentje koopt, moet rekening houden met de mogelijkheid dat de batterij na een paar jaar minder goed oplaadt.
Als je in zo’n geval je auto wilt verkopen, is het de vraag wat je ervoor terugkrijgt. Dat is het met een nieuwe generatie batterijen die 30 jaar lang goed functioneren – als het goed is – niet meer.
De ontwikkeling van goedkope autobatterijen die bovendien lang meegaan en waarvan de kwaliteit stand houdt na vele duizenden keren laden en ontladen biedt ook kansen voor inzet in lokale energienetwerken. Die zijn namelijk enorm in opkomst, volgens ceo Mislav Javor van de Duitse start-up AMPnet. Het aantal communities van samenwerkende burgers die investeren in duurzame energieopwekking (door bijvoorbeeld zonnepanelen) en deze verhandelen groeide in Duitsland volgens hem “als een gek”. In 2006 waren dat er volgens hem 86, in 2015 al bijna duizend. In Europa zag hij het aantal energiecommunities exploderen tot enkele duizenden en in de VS belopen investeringen in energieopwekking door dat soort burgergemeenschappen een bedrag van 17 miljard dollar.
Om de productie en handel te faciliteren brengt AMPnet een platform op de markt. Dat brengt de beschikbaarheid, de vraag en het aanbod van duurzaam opgewekte energie in kaart en verstuurt rekeningen aan de afnemers.
‘Aantal energiecommunities explodeert’
In de nabije toekomst zal de productie van energie niet meer centraal plaats vinden maar decentraal: op en binnen gebouwen die immers CO2-neutraal moeten zijn in 2050. De Zweedse start-up Power2u ontwikkelt daarvoor een platform waarmee bewoners en eigenaren van grote gebouwen hun energieproductie kunnen bijhouden en verdelen. Is er een dal in de netcapaciteit omdat ergens de stroomproductie uitvalt bij gebrek aan zon of wind, of om een andere reden, dan kunnen grote batterijen die teveel geproduceerde zonne-energie opgeslagen hebben leveren aan het net.
En als dat niet voldoende is kunnen in het gebouw geparkeerde auto’s aangesloten worden op het net om energie uit hun batterijen te leveren – tegen een goede prijs uiteraard die via het platform met behulp van AI optimaal vastgesteld moet worden. Een goed idee, maar alleen als de autobatterijen een langere levensduur hebben dan nu het geval is.
Lees ook de eerdere afleveringen van deze serie:
‘Stop met subsidie voor oliebedrijven’
Oceaangolven en gigantische vergrootglazen moeten energietransitie mogelijk maken
Je huis als energiefabriek, dankzij de energietransitie kan dat
