Metropoolregio Eindhoven, het samenwerkingsverband van 21 lokale overheden, focust zich op een aantal ‘opgaven’. Deze thema’s (zoals wonen, mobiliteit, ruimte, economie en arbeidsmarkt) vormen de kern van de Metropoolregio-opdracht. In ‘werkplaatsen’, samengesteld uit vertegenwoordigers van de subregio’s en van de organisatie van de Metropoolregio Eindhoven, wordt naar concrete oplossingen gezocht voor alle bestuurlijke uitdagingen. Maar de 21 gemeenten hebben daarnaast ook de mogelijkheid om elkaar over andere thema’s in ‘gesprekstafels’ te spreken. De afgelopen vier jaar zijn de wethouders elkaar blijven ontmoeten op het thema duurzaamheid, en dat was vooral te danken aan ‘trekker’ Paul van Liempd, wethouder in Waalre. Vlak voor de verkiezingen blikken we terug en kijken naar de resultaten.
Wie het in de Metropoolregio heeft over duurzaamheid, heeft niet veel tijd nodig om het gesprek te laten uitkomen op de grote waarde van Paul van Liempd op dit thema. Als trekker van de gesprekstafel heeft hij er alles aan gedaan om de regio in beweging te krijgen. Nu eens door in Waalre zelf het goede voorbeeld te geven, dan weer om een van de collega-wethouders op het podium te zetten; soms met alle 21 en dan weer met een deel daarvan – zoals vorige week met de instelling van de Groene Zone. Zijn inzet en reputatie zijn onomstreden, zowel voor de gemeente Waalre als voor de complete regio. Zelf wil hij er graag mee door maar toch is het, gezien het politieke klimaat, nog maar de vraag of de kiezers hem op 21 maart voor zijn resultaten zullen belonen.
Het voortbestaan van de Gesprekstafel is daar vooralsnog niet van afhankelijk – de 21 gemeenten hebben pas weer allemaal toegezegd de kosten (500 euro per jaar per gemeente) ook voor 2018 alvast te reserveren. “Het is natuurlijk geen groot bedrag, maar het geeft wel iets aan over de betrokkenheid van de hele regio met dit thema”, zegt Van Liempd daarover. “We komen vier keer per jaar bij elkaar, telkens op een bijzondere locatie die rechtsreeks te maken heeft met het thema. Dat dat nuttige en inspirerende bijeenkomsten oplevert, blijkt alleen al uit de aanweigheid van collega-wethouders: bij al die ontmoetingen zijn we nooit onder een opkomst van 80% geweest.”
Belangrijkste doel van de Gesprekstafel Duurzaamheid is het uitwisselen van kennis over ontwikkelingen en projecten op het brede terrein van duurzaamheid. De gemeente Waalre, trekker van deze Gesprekstafel, organiseert de bijeenkomsten. Vaak komen projecten aan de orde die vervolgens door een of meer gemeenten uit de regio worden opgepakt. Van Liempd noemt het ‘best-practice’-bijeenkomsten, waar wethouders iets zien dat ze ‘thuis’ ook weer kunnen gebruiken. Zo werden de voorbije jaren bezoeken gebracht aan Solliance in Eindhoven, een project tegen electriciteitsnetvervuiling in Gemert, Geothermie in Mol, het energiepark Metalot in Budel-Dorplein, Venco Campus in Eersel, de Automotive Campus in Helmond en het sportpark in Reusel-De Mierden. Ook was er aandacht voor de afvalfiets in Waalre zelf. Van Liempd: “En elke bijeenkomst eindigen we met dezelfde vraag: Wat hebben we opgestoken en wat doen we hier nu verder mee?”
Hoewel Van Liempd geen lijstje heeft bijgehouden waarin de gevolgen en effecten van al die ontmoetingen staan genoteerd, ziet hij dagelijks om zich heen wat het allemaal oplevert. “Ik hoor het natuurlijk ook uit de reacties van de collega-wethouders: er komen gewoon altijd dingen naar boven die niet bekend genoeg zijn, altijd is er weer wat bruikbaars. En dat is eigenlijk ook wel logisch natuurlijk, want we lopen allemaal tegen dezelfde soort problemen aan, waardoor er altijd wel een andere gemeente is waar dat probleem net iets eerder is aangepakt. Het gaat om het signaleren van die punten, daar kennis over opdoen en vervolgens actie te ontwikkelen.”
Concrete voorbeelden? Van Liempd schudt ze uit zijn mouw. Verduurzaming van woningen (en dan specifiek het versnellen van de regeltjes eromheen), het faciliteren van grootschalige zonneparken, beter zicht op de mogelijkheden van windenergie en geothermie, stappen om te komen tot een ‘afvalloze samenleving’ en de samenwerking in aanbestedingstrajecten op het gebied van afvalbeheer.
Waar heel veel van die projecten samenkomen is in de “Kansenkaart Energie“. Op de kansenkaart zijn de contouren te zien voor een nieuwe invulling om aan onze toekomstige energiebehoefte. De plekken waar windmolens zouden kunnen komen, of zonneakkers, biomassacentrales en geothermische centrales. Later komen daar nog de locaties bij voor opslag van de daar vergaarde energie, daar is voorlopig nog geen goed beeld van.