Robert Habeck, de Duitse federale minister van Economie en Technologie, gebruikte onlangs een term die de aandacht trok: “Op Tesla-snelheid”. Daarmee doelde hij niet op een Tesla Model S Plaid, die in ongeveer 2 seconden van 0 naar 100 km/h kan accelereren en een topsnelheid van meer dan 300 km/h kan halen. Het was een toespeling op de opening van de eerste Europese Tesla-fabriek in Brandenburg; de ‘Giga Berlin’.
‘Relatief’ snel gebouwd
Elon Musk is een gedreven man. Iemand, ‘met peper in zijn achterste’, zoals we dat noemen. Wat niets anders betekent dan dat zulke mensen veel dingen tegelijk aanpakken en heel dynamisch zijn. Luiheid is niet eens een woord in het leven van deze doeners.
Het duurde twee en een half jaar vanaf het moment van planning tot German Delivery Day op 22 maart 2022, toen de eerste 30 Tesla Model Y ceremonieel werd overhandigd door de grote meester zelf. Allerlei beroemdheden waren aanwezig. Ondanks de Oekraïne-crisis en een zeker drukke agenda, liet zelfs kanselier Scholz het niet na om het publiek persoonlijk toe te spreken.
Trotse Duitsers
Je kon echt merken dat de Duitse ambtenaren ongelooflijk trots waren dat het gelukt is om zo’n industriecomplex in ‘slechts’ twee en een half jaar te voltooien. Natuurlijk moesten sommige bureaucraten over hun eigen schaduw heen springen en bouwde de Musk Company op eigen risico. Tot de definitieve goedkeuring een paar weken geleden, hing steeds het ‘Zwaard van Damocles’ in de vorm van verplichte sloop en ‘renaturatie’ boven het project.
Milieuactivisten en lokale bewoners verzetten zich hevig tegen de Tesla-vestiging. Ze maakten zich zorgen over het ‘bos’, dat niets anders was dan een doodsimpel, voor commercieel gebruik aangeplante houtopstand. Zij eisten herhuisvesting van allerlei dieren zoals mieren en hagedissen. ‘Activisten’ ketende zich een paar keer vast aan de bomen van dit productiebos om de kap te verhinderen. Het mocht allemaal niet baten. De ambtenaren wilden de vestiging van Musk niet in gevaar brengen en knepen hier en daar een oogje dicht.
NIMBY
Het NIMBY-gedrag (niet in mijn achtertuin) vierde hoogtij. De ‘bewoners’ van het dun geïndustrialiseerde gebied deden hun best om de opening van de fabriek te verhinderen. Ja, ze waren zelfs bezorgd over de toekomstige verkeerssituatie. Het feit dat duizenden nieuwe banen zouden worden geschapen, waarvan sommige hooggekwalificeerd, en dat de regio een economische opwaardering zou meemaken, werd niet aanvaard.
Uiteindelijk, zeiden zij, zouden de ‘Yanks’ alleen de voorkeur geven aan Poolse gastarbeiders omdat zij goedkoper zijn. En dan was er nog het watertekort. Tot op het laatst vochten milieu-activisten met het hardste verband: de watervoorziening, die door de fabriek in gevaar zou worden gebracht.
En dan was er nog het subsidiebeleid van de Duitse regeringen. Miljarden zouden in de rug van het Amerikaanse bedrijf worden geschoven. Een bezwaar dat waarschijnlijk nauwelijks zou zijn gehoord als een Duitse OEM hier had gebouwd.
Elektromobiliteit
Bovendien is elektromobiliteit natuurlijk nog niet overal welkom. Veel Duitsers zijn er nog steeds van overtuigd dat de toekomst ligt in waterstof, e-fuels of andere aandrijfconcepten die nog moeten worden uitgevonden.
Soms verwacht men zelfs dat de tegenstanders de fabriek op het laatste moment met hooivorken kunnen verhinderen, net als in de Middeleeuwen of in Hollywood-horrorfilms.
Het is allemaal op niets uitgelopen
De toekomst, die Musk, in tegenstelling tot de gemiddelde Duitser, niet vreest, kwam met ‘Tesla-snelheid’. Degenen die bang moeten zijn voor dit precedent zijn de bureaucraten, de dwarsliggers en de ouderwetse piekeraars. Van hen wordt verwacht dat zij in de toekomst even ‘snelle’ beslissingen nemen. Dit is waarschijnlijk ook de reden waarom Robert Habeck zo enthousiast is over de nieuwe snelheid. Voor de ecologische energietransitie die Duitsland in de toekomst wil doorvoeren, is een (veel) hogere snelheid nodig dan voorheen.
Maar het is twijfelachtig of ‘Tesla speed’ hier voldoende is. Voor Musk was het blijkbaar snel genoeg. Zijn belangrijkste tweet in het Duits was: “Danke Deutschland!”
Over deze column:
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Eveline van Zeeland, Eugène Franken, JP Kroeger, Katleen Gabriels, Carina Weijma, Bernd Maier-Leppla, Willemijn Brouwer en Colinda de Beer probeert Innovation Origins te achterhalen hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, soms aangevuld met gastbloggers, werken allemaal op hun eigen manier aan oplossingen voor de problemen van deze tijd. Hier zijn alle voorgaande afleveringen.