Elektrisch vliegen is een duurzaam en economisch haalbaar alternatief voor reguliere vluchten. Verschillende luchthavens in Nederland, waaronder Groningen Airport Eelde, gaan starten met elektrisch vliegen en willen testen of regio’s in Europa met elkaar verbonden kunnen worden door middel van kleine vliegtuigjes. “Elektrisch vliegen gaat de concurrent worden van de auto”, zegt Meiltje de Groot, directeur van Groningen Airport Eelde.
Lees hier ons dossier Duurzame Luchtvaart
De plannen om op Groningen Airport Eelde emissievrij te vliegen gaan hard. De luchthaven maakt onderdeel uit van het Power Up-initiatief om elektrisch vliegen te onderzoeken en werkt daarbij samen met Maastricht Aachen Airport, Eindhoven Airport en Rotterdam The Hague Airport. De Groot beantwoordde vijf vragen over de transitie naar emissievrije vluchten.
Elektrisch vliegen binnen Europa: hoe moet ik dat voor me zien?
“Ik zie het voor me als een soort busstop, met verbindingen door heel Europa. Elk uur arriveert er dan een vliegtuigje, een negenzitter, op een plek in Europa. Het elektrisch vliegen is een aanvulling op de treinverbindingen, die grote steden met elkaar verbinden. Elektrische vluchten kun je inzetten op plekken waar minder mensen zijn. Het is een heel ander concept. Ik denk dat het op den duur de concurrent gaat worden van de auto.”
“Onlangs sloot Maastricht Aachen Airport zich aan bij het Power Up-initiatief. Dat is super mooi, hoe meer luchthavens die meedoen hoe beter. Van oudsher werken alle luchthavens veel samen. Vooral in deze tijd is dat belangrijk, want we staan voor een grote opgave. Het klimaat staat onder druk en passagiers ervaren vliegschaamte. Daar kunnen we samen iets aan doen.”
Hoe lang gaat het nog duren voordat we allemaal elektrisch gaan vliegen?
“Binnen vijf tot tien jaar moet dat lukken. De Universiteit Eindhoven, en ook instellingen in Noord-Nederland hebben onderzoek gedaan naar batterijen en mobiliteit. Er zijn heel veel ontwikkelingen gaande, op het gebied van vaste stof-batterijen bijvoorbeeld. Auto’s kunnen in de toekomst al 1000 kilometer rijden zonder tussentijds op te laden. De luchtvaart is conservatief, dus het gaat hier allemaal nog iets langer duren. Maar binnen Europa moet het lukken om in 2030 elektrische vluchten aan te bieden.”
Onderzoek naar haalbaarheid elektrisch vliegen
Uit onderzoek, dat in de afgelopen maanden is uitgevoerd door een projectteam van Stichting PEN EM en M3 Consultancy, in samenwerking met Groningen Airport Eelde en NewEnergyCoalition, blijkt dat elektrisch vliegen op korte termijn mogelijk is. “Op termijn zullen batterij-elektrische vliegtuigen met ca. 9 tot 19 stoelen vluchten van meer dan 500 km kunnen uitvoeren. Verder is de verwachting dat vliegen op waterstof vluchten met fossiele aandrijving gaan vervangen. Verwacht wordt dat over 10 jaar vliegtuigen met 50-70 stoelen en over circa 15 jaar ongeveer 150 stoelen, ook bestemmingen zoals bijvoorbeeld Spanje emissie-vrij bereiken. Voor verdere vluchten zet de sector onder andere in op synthetische brandstof gemaakt uit waterstof en koolstofmonoxide.”
Naast het feit dat vluchten op elektriciteit en waterstof duurzaam zijn, zijn er ook voordelen als het gaat om geluidsoverlast: “Verder blijkt uit testen met de eerste elektrische vliegtuigmotoren dat het geluid dermate lager is dat elektrische vliegtuigen nauwelijks buiten het luchthaventerrein te horen zullen zijn. Die winst wordt onder andere bereikt doordat de propellers met een lager toerental kunnen draaien en er gebruik gemaakt kan worden van meer propellers.”
Jullie zijn ook bezig om vluchten op waterstof te realiseren. Hoe staat het ervoor met die plannen?
“Het is niet mogelijk om vluchten op lange afstanden, naar bijvoorbeeld Amerika of naar Azië, te laten vliegen op elektriciteit. We moeten daarvoor synthetische brandstoffen gebruiken, zoals waterstof. Airbus voorspelde dat zij rond 2040/2050 met behulp van waterstof gaan vliegen. Wij zijn hier op Airport Eelde ook bezig met onze eigen plannen: we kunnen waterstof opwekken door middel van ons eigen zonnepark.”
Kan Airport Eelde de energie die nodig is voor vluchten op waterstof geheel zelf opwekken?
“Ja, dat doen we met behulp van onze eigen zonnepanelen. Het is de bedoeling om een soort ecosysteem op te zetten rondom waterstof. We willen waterstof niet alleen gebruiken voor de vluchten maar ook voor de afhandeling van spullen op het vliegveld. Denk bijvoorbeeld aan de karretjes die nu nog op diesel rijden. We willen ook andere bedrijven uit de buurt betrekken in het ecosysteem. Tegenover het vliegveld zit een waterzuiveringsbedrijf die zuurstof nodig heeft om het water schoon te maken. Als je waterstof opwekt krijg je ook zuurstof, en die zuurstof kunnen we dan dus weer weggeven aan het waterzuiveringsbedrijf.”
Voor welke uitdagingen staat de luchtvaart komende jaren als het gaat om de overstap naar duurzaam vliegen?
“Vooral de certificering gaat nog een hele opgave worden. Er zijn ontzettend veel wetten en regels in de luchtvaart. Dat is natuurlijk ook nodig in verband met de risico’s en veiligheid. Ik denk dat het heel belangrijk is dat de overheidspartijen, en ook partijen in Brussel, hier meer over gaan nadenken. Daarnaast moeten we nadenken over de financiering. De overheid wil graag voorop lopen als het gaat om elektrisch vliegen, maar het kost natuurlijk een heleboel en afgelopen jaren heb ik te weinig zien gebeuren. Ik denk dat het tijd wordt dat er in het nieuwe regeerakkoord wordt gezegd dat er een groter budget beschikbaar moet komen.”
Lees hier ook de andere artikelen uit deze serie
