Electric Auke #3: ‘Zie je wel, klimatologen overdrijven niet!’

Iedere week kijken we met EV-specialist en Innovation Origins-columnist Auke Hoekstra naar wat hem opviel in de actualiteit of wat hij tegenkomt als het gaat over de verduurzaming van onze aarde.

Deze week kijken we met Auke naar een studie van drie wetenschappers die zeventien klimaatmodellen die tussen 1970 en 2017 zijn gepubliceerd narekenden. Klopten de voorspellingen en warmt de aarde inderdaad op? “Ze hebben gekeken of de modellen met de kennis van nu, ergens op sloegen. En wat bleek? Veertien van deze studies blijken de toekomst goed te voorspellen. Eentje was zelfs te positief en schatte de opwarming lager in. Maar een paar zaten te hoog met de voorspellingen. Dat laat dus zien dat klimatologen helemaal niet overdrijven!”

“Voor klimaatwetenschappers is dit natuurlijk niet nieuw, maar wat ik zo goed vind aan deze studie is dat het voor sceptici nu een stuk moeilijker wordt om te zeggen: ‘Haha fout, dit klopt niet.’”

 

So next time someone says: “These climate models are just models and cannot be checked in the real world”, you can show them that is not what the facts say.

And now you should read the advanced thread by real expert on this topic @hausfath. It has nice tweetable graphs too.

— AukeHoekstra (@AukeHoekstra) December 4, 2019

Maar hoe kun je checken of voorspellingen die wetenschappers in een klimaatmodel doen, kloppen? Voordat Auke antwoordt, slaat hij een zij-weg in. Aan de andere kant van de lijn, begint hij ineens druk te typen op zijn toetsenbord: “Ken je de Precambrian Rabbit? Ik zoek even op welke bekende wetenschapper hier ook alweer iets over zei.” Ondertussen legt hij uit dat de wetenschap gebaseerd is op ‘iemands theorie onderuithalen’. Met een mooi woord heet dat falsificatie. “Stel, ik heb een theorie bedacht om aan te tonen dat de aarde plat is, dan is het jouw taak om te bewijzen dat ik ongelijk heb. Heel simpel gezegd: hoe harder jij je best doet om deze theorie onderuit te halen zonder dat het lukt, hoe blijer de wetenschap is met mijn theorie. Tot het tegendeel bewezen is, gaan we ervan uit dat het klopt.”

Het onvindbare konijn

Alsof hij een mop vertelt, begint Auke weer over het konijn in het precambrium: “Ik heb het weer! Het was de bioloog John Haldane, hij zei dat je hiermee de evolutie onderuit kon halen. En dat konijn? Dat is nooit gevonden.” Het precambrium was een tijd waar nog geen meercelligen bestonden, dat verklaart de afwezigheid van konijnen. “In oudere aardlagen uit die tijd, die ze nu via technieken als carbon dating onderzoeken, kom je nooit, maar dan ook nooit een konijn tegen. En je weet wat ze zeggen over deze dieren toch? Als ze in die tijd rond huppelden, waren ze echt wel gevonden.”

In nieuwere aardkorsten vonden wetenschappers wel konijnen: “Kun je dan nog zeggen dat de lieve Heer alles heeft geschapen? Dit toont aan dat de evolutie een geleidelijk proces is. Konijnen waren er niet van de een op andere dag. Tot nu toe is het nog niemand gelukt om deze theorie te falsificeren.”

Reputatie op het spel

In 1988 was het James Hanssen, een wetenschapper bij NASA een van de eerste die waarschuwde voor de gevolgen van klimaatverandering. “Hij deed dit ook op basis van een model en luidde de noodbel. Hiermee zette hij zijn reputatie op het spel. Overal werd hij weggehoond: modellen waren theoritisch geneuzel voor mensen die de werkelijkheid niet snapten”, legt Auke uit. Voor een deel kan hij zich vinden in die kritiek, want het is natuurlijk makkelijker om het verleden te voorspelen in plaats van de toekomst. “De kritiek was dat je gegevens uit het verleden zo kunt tweaken, net zo lang tot ze in je model passen.”

Die kritiek gaat nog steeds op, door krachtigere computers en betere programma’s. En zelfs politieke drijfveren spelen een rol. “Als je weet dat in periode x, de temperatuur y was, dan zou je in principe met allerlei variabelen net zo lang kunnen sleutelen tot het klopt met het verleden”, waardoor het volgens hem makkelijker is voor critici om af te geven op zulke voorspellingen.

“Normaal gesproken zou je je gelijk proberen aan te tonen met experimenten. Maar we hebben maar één aarde en die kunnen we niet klonen en dertig jaar in de tijd vooruit spoelen. Maar met de kennis van nu, konden de wetenschappers wel precies narekenen of de voorspellingen juist waren. Het enige wat ze hebben aangepast in de modellen is de hoeveelheid broeikasgas in de lucht, dat hebben ze veranderd naar het huidige niveau. Misschien dachten de wetenschappers die op dat moment zo’n voorspelling maakten dat we meer tegen de uitstoot van broeikasgas zouden doen.”

Wetenschappelijk corvee

Hoewel Auke erg blij is met deze studie en het een goed argument is om klimaatsceptici de mond te snoeren, levert het wetenschappelijk gezien weinig aanzien op: “Je rekent het werk van anderen na, wetenschappelijk corvee noem ik het maar even. Het is toch een ego-wereldje waar iets nieuws ontdekken lucratiever is. Veel wetenschappers interesseert het geen zier of ze publiciteit halen, ze willen aan hun collega’s laten zien hoe slim ze zijn. Iemands anders z’n werk narekenen? Booooring.”

Volgens Auke ben je al snel een week bezig om zo’n uitgebreid model grondig na te rekenen: “Met deze studie zijn ze wel een paar maanden zoet geweest. Ik vind het mooi dat ze de moeite hebben genomen om dit uit zoeken. Ook al geeft het in het wereldje misschien geen aanzien. Anderen hebben er geen zin in, toch is het een heel belangrijke taak. Eigenlijk doe ik hetzelfde met de debunks.”

Als laatste wil Auke meegeven om vooral ook even het Twitter-draadje van de klimaatwetenschapper Zeke Hausfather, die deze studie uitvoerde te checken: “Hij is natuurlijk de echte expert op dit gebied.”