Noord-Europa heeft vanwege de ligging een basaal probleem met de voedselzekerheid, vooral op het gebied van eiwitrijke gewassen. Maar volgens onderzoekers van de Universiteit van Cambridge zou Spirulina, een blauwgroene alg met een hoog gehalte aan voedingsstoffen, dit probleem wel eens kunnen verhelpen. IJsland heeft hiermee een kans om zijn productie van algen op te schalen en zo ook een belangrijke rol te spelen in het compenseren van de behoefte aan voedselimport uit andere delen van de wereld.
De voedselonzekerheid in Noord-Europa staat niet bovenaan de politieke agenda. Gezien de vermeende rijkdom van de landen in de regio wordt vaak geen rekening gehouden met de afhankelijkheid van de invoer van eiwitrijke gewassen, vooral voor veevoer. Uit de studie van Cambridge blijkt echter dat de EU-lidstaten gewoonlijk tot 75% van hun eiwitbehoeften invoeren, wat inderdaad vragen oproept over de duurzaamheid van de veehouderij.
Zeer voedzaam
“Spirulina is rijk aan eiwitten, vitaminen, mineralen en essentiële vetzuren, namelijk omega-3. Het wordt vaak gebruikt als supplement om diëten te verrijken en wordt steeds meer onderzocht als potentiële voedselbron om de bezorgdheid over voedselzekerheid weg te nemen”, legt Dr. Asaf Tzachor, een onderzoeker van Cambridge’s Centre for the Study of Existential Risk, die de studie leidde, uit. “Vergeleken met ander voedsel is het zeer voedzaam en kan het worden gekweekt in een scala van omgevingen, van open ‘raceway‘ vijvers tot gesloten bioreactoren, waardoor het een potentiële eiwitbron is in gebieden waar traditionele landbouw moeilijk of onmogelijk is.”
Volgens de onderzoekers kan Spirulina vrij snel worden geoogst, waardoor het een kleinere ecologische voetafdruk achterlaat dan traditionele vee- en plantaardige producten. Bovendien kan de productie ervan de uitstoot van broeikasgassen op ten minste vier manieren verminderen.
De voordelen
“Ten eerste – zegt Dr. Tzachor – kan Spirulina worden gekweekt in gesloten installaties, bioreactoren genaamd, die worden gebouwd op onvruchtbare gronden die niet geschikt zijn voor de traditionele teelt van gewassen. Door Spirulina in dergelijke installaties te kweken, kunnen veranderingen in landgebruik en ontbossing om landbouwgrond uit te breiden worden vermeden, wat de uitstoot van broeikasgassen die gepaard gaan met veranderingen in landgebruik kan verminderen.” Ten tweede vereist het minder energie om te produceren dan vlees, zuivel of andere gewassen.
Nog interessanter – en dat is de derde reden – is dat Spirulina “koolstofvastlegging” kan uitvoeren, wat betekent dat het tijdens de fotosynthese koolstofdioxide uit de atmosfeer kan opvangen en opslaan. Tenslotte kan de productie van de eiwitbron geheel zonder pesticiden en herbiciden plaatsvinden, wat bijdraagt tot de algemene duurzaamheid en een vermindering van de vervuiling.
Dat betekent dat Vaxa Iceland, het biotech bedrijf waar de studie werd uitgevoerd, Spirulina kan produceren onder net zero omstandigheden. Dit betekent dat de hoeveelheid broeikasgassen die bij de productie van Spirulina in de atmosfeer vrijkomt, gelijk is aan de hoeveelheid die wordt verwijderd.
Geld en culturele acceptatie
Er is echter een geldprobleem. Spirulina is momenteel duurder om te produceren dan bijvoorbeeld vlees. Dr. Tzachar: “Spirulina wordt vaak op kleinere schaal geproduceerd. Ook is de infrastructuur voor de productie en verwerking van vlees, met inbegrip van transport- en distributienetwerken, goed uitgebouwd en efficiënt, wat kan helpen om de kosten laag te houden. Bovendien wordt de vleesproductie vaak gesubsidieerd door de overheid. De precieze aard en omvang van de subsidies verschillen van land tot land, maar over het algemeen wordt de vleesproductie ondersteund door een reeks beleidsmaatregelen en programma’s van de overheid. Dit is nog niet het geval voor Spirulina”. Wat Spirulina in feite nodig heeft, is een volledige opschaling van de productie op het Europese continent, met wetgeving die het proces vergemakkelijkt.
Een andere uitdaging voor deze onderneming is de culturele acceptatie door de Europese bevolking. Veel landen op het continent houden namelijk sterk vast aan hun culinaire tradities, waardoor ze minder geneigd zijn om nieuwe voedseloplossingen te integreren in het dieet van de gemiddelde persoon. Dr. Tzachor concludeert: “Praktisch gezien heeft Spirulina een aantal voordelen ten opzichte van rundvlees, waaronder het hoge eiwitgehalte, de lage milieubelasting en de potentiële gezondheidsvoordelen. Cultureel gezien kan de acceptatie van Spirulina als rundvlees vervanger afhangen van factoren als voedingsgewoonten, voedseltradities en smaak voorkeuren. Naarmate de technologie voor het produceren van Spirulina geavanceerder wordt, is het mogelijk dat Spirulina breder geaccepteerd wordt”.
Tot dat moment is Spirulina dus vooral een veelbelovend alternatief.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
