Door verschillende vormen van energieproductie te combineren wordt de stroom evenwichtiger en constanter opgewekt | Credit: Oceans of Energy
Author profile picture

Voor de kust van België komt een drijvend zonnepark dat elektriciteit gaat opwekken in aanvulling op een bestaand windmolenpark in zee. Het is onderdeel van een demonstratieproject dat wil bewijzen dat energieparken die stroom opwekken met een combinatie van zonne-, wind- en golfenergie veilig en betaalbaar zijn. Het is het eerste project ter wereld waarin deze technieken op zee worden gecombineerd.

Windparken schieten als paddenstoelen uit de zeebodem. Drijvende zonne-energiecentrales zijn allang niet nieuw meer. En ook golfenergie wordt steeds vaker toegepast. Maar nergens in de wereld werden deze technieken ooit gecombineerd. EU Scores, een samenwerkingsverband van Europese bedrijven en onderzoeksinstellingen, waaraan uit Nederland de TU Delft, Oceans of Energy, SBM Offshore en Eneco deelnemen, brengt daarin verandering.

Onder aanvoering van het Dutch Marine Energy Centre (DMEC) ontwikkelt EU Scores twee gecombineerde energieparken op zee. Het eerste komt voor de kust van België, waar Oceans of Energy een drijvend zonnepark van 3 megawatt zal bouwen op een testlocatie in de buurt van een bestaand windmolenpark. Het tweede park komt in de Atlantische Oceaan voor de kust van Portugal waar CorPowerOcean een golfenergie-installatie van 1,2 MW zal toevoegen aan een bestaand drijvend windmolenpark. 

De parken moeten aantonen dat het combineren van de verschillende opwektechnieken voordelen heeft. Het is al bekend dat wind en zon elkaar goed aanvullen, omdat het vaak windstil is als het zonnig is en hard waait als het bewolkt is. Op land worden windmolenparken dan ook steeds vaker gecombineerd met zonneweides. Op zee komt daar de mogelijkheid van golf- of getijde-energie bij, dat niet weersafhankelijk is en dus voor een constante aanvoer van energie kan zorgen.

Lees hier meer over het Portugese windpark met drijvende windmolens

Constante en betrouwbare elektriciteitsvoorziening

“Met dit project willen we laten zien dat de oceanen en zeeën kunnen zorgen voor een constante en betrouwbare elektriciteitsvoorziening”, zegt Britta Schaffmeister. Als directeur van het Dutch Marine Energy Centre is zij mede-initiatiefnemer van het project. “Nu wordt op zee vooral ingezet op wind. Maar de infrastructuur die we daarvoor nodig hebben wordt maar beperkt gebruikt. Want als het hard waait ontstaat zoveel stroom dat het elektriciteitsnet het niet aankan en moeten ze eigenlijk worden stilgezet. En als het niet waait, wordt het net helemaal niet benut.” 

Door meerdere duurzame bronnen te combineren in een energiepark, wordt de stroom evenwichtiger en constanter opgewekt. Ook scheelt het in kosten per megawattuur. “Het voordeel is dat je voor dezelfde hoeveelheid energie minder hoeft neer te zetten. Daarnaast wordt het net optimaal benut, en zijn er geen dure, zwaardere kabels nodig. En omdat je golfenergie en zonne-energie tussen de windmolens kan plaatsen, heb je minder ruimte nodig om meer energie op te wekken per vierkante meter. Ook de kosten van installatie en onderhoud gaan omlaag, omdat je relatief minder hoeft te varen.” 

Kostenreductie

Veel voordelen dus, die duurzame stroom goedkoper kunnen maken. En dat is nodig, zegt Schaffmeister. “Wind is goed financierbaar, maar de realisatie van innovatievere projecten zoals drijvende zonneparken en golfenergie is nog duur.” Met deze twee demonstraties willen de bedrijven bewijzen dat het combineren veilig is, waardoor de financieringskosten ook omlaag kunnen. 

Het project kost in totaal 45 miljoen euro, waarvan het leeuwendeel uit Europese subsidie komt. Een kwart wordt bijgedragen door de deelnemende partijen. Het geld wordt gebruikt voor de bouw van de demonstratieparken, die in september 2022 zal starten. Daarna gaan de partijen data verzamelen en analyseren gedurende de vier jaar dat het project loopt. 

Vliegende start

Met de data willen de partners een blauwdruk maken voor heel Europa, die aangeeft op welke locaties energieparken kunnen komen en met welke energiecombinaties. “We hebben drie bronnen, zon wind en golven. En we kijken welke combinatie het beste is voor welke locatie. Bij de een heb je wat meer windmolens nodig, gecombineerd met zon. Bij de ander misschien drijvende wind in combinatie met golfenergie.”

“De verwachting is dat we met de resultaten uit dit project een vliegende start zullen geven aan de ontwikkeling van gecombineerde energieparken op zee. Overheden vragen er al om en bedrijven willen het graag. Het moet alleen nog even bewezen worden dat het veilig is, elkaar niet in de weg zit, en dat het elkaar aanvult. Dat kunnen we straks met data onderbouwen.”

Dit artikel is afkomstig van ChangeInc, waarmee Innovation Origins een redactionele samenwerking heeft.

Ook interessant: Energie-eilanden op de Noordzee: goed nieuws voor het klimaat en een kans voor ondernemend Nederland