Amsterdam met een laadpaal om de 21 meter.
Author profile picture
Waarom we over dit onderwerp schrijven:

Om de transitie naar elektrisch rijden mogelijk te maken, is het belangrijk om het aantal laadpalen in Nederland fors uit te breiden. Al die laadpalen zullen wel een impact op het aanzicht van de stad hebben. Het is dan ook belangrijk om na te denken over het ontwerp van de stad en de laadpaal zelf. Daarom is redacteur Wesley Klop naar het evenement ‘Design for an electric city’ gegaan.

Tijdens het ‘Design for an electric city’ evenement staat het toekomstige straatbeeld van de stad Amsterdam centraal. De laadpaal van de toekomst wordt gepresenteerd en verschillende experts werpen een blik op de toekomst van de mobiliteit, het laadnetwerk en de openbare ruimte in de stad.

Nederland heeft de meeste laadpalen per vierkante meter van Europa. Om de duurzame transitie naar elektrisch rijden mogelijk te maken, zijn er echter veel meer nodig. Daarom wil de gemeente Amsterdam in 2030 het aantal laadpalen fors uitbreiden. In totaal moeten er 82.000 laadpalen bij komen. Dat is een laadpaal per 21 meter op de openbare weg. Naar verwachting zullen er in dat jaar 1,7 miljoen laadpunten in heel Nederland nodig zijn om alle elektrische auto’s, vrachtwagens en bestelauto’s te laten rijden. Er zullen dan zo’n 1,9 miljoen elektrische auto’s rond rijden.

Laadpaal

Tijdens het evenement wordt een nieuwe laadpaal gepresenteerd, speciaal ontworpen voor de stad Amsterdam, door designer Sabine Marcelis in samenwerking met automerk Audi. Op het moment van de onthulling gaan alle lichten in de zaal uit. Er verschijnen lichtspotjes op de vloer. Er klinkt bombastische muziek. Een schuifdeur gaat open en een witte Audi rijdt naar binnen. Aan de andere kant van de zaal wordt de nieuwe laadpaal op het podium geschoven. Aan Marcelis de eer om de auto aan de laadpaal te koppelen.

“Al die laadpalen zullen het straatbeeld van de stad veranderen, maar met mijn ontwerp wil ik het karakter van de stad te behouden”, vertelt Marcelis. Ze heeft gekozen voor een laadpaal van 3D-geprint zand. Amsterdam is ook op een zandlaag gebouwd. Op de achterkant staan drie kruizen, een knipoog naar de welbekende Amsterdammertjes. De echte blikvanger is echter het bovenstuk van de laadpaal. Een slank glazen design met een verassing: er zitten zonnepanelen in verwerkt.

De laadpaal van Sabine Marcelis. © Rachel Ecclestone

Overbelast netwerk

De laadpaal is gemaakt met de technologie van Revolt. Deze start-up biedt alles-in-een laadoplossingen aan voor vastgoedeigenaren en bedrijven. “Om de beoogde 1,7 miljoen laadpalen in Nederland te realiseren moeten er iedere werkdag 644 laadpalen geplaatst worden, vanaf nu”, vertelt medeoprichter Rutger Bosch. “Op dit moment worden er 200 per werkdag geïnstalleerd. We moeten er dus drie keer zoveel plaatsen als we nu doen. Genoeg werk aan de winkel dus.”

Smart charging

De kwaliteit van het energienetwerk in Nederland is goed, maar op sommige plekken kan er nog maar weinig of zelfs niet uitgebreid worden. Bosch draagt een aantal oplossingen aan voor dit probleem. “Als we willen blijven groeien moeten we er anders mee omgaan. Stel dat we 250 huishoudens aan een laadpaal moeten koppelen. Als we niks doen, kunnen we met ons huidige netwerk ongeveer 15 auto’s tegelijkertijd opladen. Als we dat op een slimme manier doen, bijvoorbeeld doormiddel van Smart Charging, kunnen we wel 50 auto’s tegelijk opladen. Er wordt dan gekeken hoeveel capaciteit er in de batterij van de auto zit, hoeveel capaciteit je nodig hebt en hoe dat zo optimaal mogelijk verdeeld kan worden. Zo krijgt de auto die de minste capaciteit heeft het meeste vermogen.” Revolt is daarnaast ook bezig met de ontwikkeling van ‘bidirectionele laadpalen. Hiermee kan er twee kanten opgeladen kan worden. Auto’s kunnen zo ook fungeren als energiebron.

Er is ook iets dat elektrisch rijders zelf kunnen doen om overbelasting van het netwerk te voorkomen. Daarvoor moeten ze anders over hun voertuig gaan denken. “We moeten af van het idee dat je met een volle accu van huis moet. We rijden gemiddeld 32 kilometer per dag. Daar hoeft de accu niet vol voor te zijn. Gebruikers moeten anders omgaan met hun laadgedrag. Je kent de laadklever wel. Mensen die hun auto aan de laadpaal hangen, weglopen en het tien uur aan laten hangen. Die tijd kan een ander ook gebruiken.”

De veranderende stad

Die mentaliteitsverandering zal ook nodig zijn in het ontwerpen van de stad van de toekomst. Jeroen van Willigen is stedenbouwkundige en creative director bij architectuurbureau De Zwarte Hond. Hij houdt zich bezig met de ontwikkeling van de openbare ruimte en heeft nog wat tips voor de gemeente Amsterdam. “Amsterdam moet meer op Groningen lijken. Ze moeten kijken hoe ze de mobiliteit van auto’s kunnen afschalen. Daar is Groningen vijftig jaar geleden al mee begonnen. Daar wordt nu vooral gefietst en gelopen. Alle voorzieningen, zoals het ziekenhuis, de universiteit en supermarkten zijn daar met de voet te bereiken.”

De openbare ruimte heeft volgens Van Willigen een grote verandering doorgemaakt. “Het was ooit een soort dorpsplein. Nu is het een plek om van A naar B te komen. Vooral met de auto.” De openbare ruimte moet daarom interessant blijven voor iedereen, vindt Van Willigen. “Er moet goed nagedacht worden over hoe je met de openbare ruimte omgaat. Het moet een plek zijn voor mensen om elkaar te ontmoeten en er te verblijven. Niet voor machines.”

“De openbare ruimte moet een plek zijn voor mensen om elkaar te ontmoeten en er te verblijven. Niet voor machines.”

Jeroen van Willigen

Normen en waarden

De waarde van goede mobiliteit in een samenleving is onveranderlijk, volgens futuroloog Jacintha Scheerder. Ze deed drie jaar lang onderzoek naar het toekomstige Nederland. “Vroeger hadden we paarden door de stad lopen. Die gaven overlast, vanwege alle ammoniak die vrij kwam. Het was vervuilend. Honderd jaar verder en we denken precies hetzelfde over de uitlaatgassen van auto’s.” Mede daarom denkt Scheerder dat er juist veel wielen uit het straatbeeld zullen verdwijnen in de stad.

Onze normen en waarden omtrent mobiliteit zullen in de toekomst wel veranderen. “De bevolkingsgroei zal in 2050 nog altijd toenemen en steeds meer mensen trekken naar de steden. Daarnaast vindt ook vergrijzing plaats waardoor we afhankelijk worden van op maat gemaakt vervoer. We moeten anders na gaan denken over hoe, wanneer en waarop we ons verplaatsen. Onbeperkte toegang tot vervoer zou bijvoorbeeld kunnen veranderen. Of we pakken straks altijd elektrisch vervoer bij een minimale afstand.”